غار علیصدر

در روستای علیصدر از توابع شهرستان کبودراهنگ و ۷۵ کیلومتری شمال غربی شهر همدان یکی از عجایب طبیعی جهان و نمونه ای نادر از غارهای آبی قابل قایقرانی به نام غار علیصدر واقع شده است.  غار علیصدر یکی از جاذبه های اصلی گردشگری استان همدان است که به همراه آثار تاریخی دیگر مثل تپه هگمتانه، آرامگاه ابوعلی سینا،  آرامگاه بابا طاهر و گنجنامه این منطقه را به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری در ایران معرفی کرده است. غار علیصدر در ارتفاعات ساری قیه (صخره زرد)‌ به وجود آمده است، سنگ‌ ها و قندیل‌ هایی که در این غار وجود دارند به شکل مجسمه‌ هایی مثل پنجه عقاب و شیر دوسر درآمده‌ اند. تا چند سال پیش که هنوز تمامی غار کاوش نشده بود عده‌ ای می‌ گفتند این غار ‌بی‌ انتهاست؛ گروه دیگری نظر می دادند این غار از همدان شروع شده و تا اراک و کرمانشاه کشیده شده است. به همین خاطر غارنوردان تصمیم گرفتند تمام طول ۱۱۲۰۰ متری آن را طی کنند.

تاریخ پیدایش غار علیصدر
زمین شناسان قدمت سنگ های این کوه را به دوران دوم زمین شناسی یعنی دوره ژوراسیک ( ۱۹۰ تا ۱۳۶ میلیون سال قبل ) نسبت می دهند و شواهد به دست آمده از درون غار حاکی از آن است که این غار پناهگاه انسان ها بوده است.

کاوش و مطرح شدن غار علیصدر
مردم روستای علیصدر و روستاهای اطراف از قدیم الایام به وجود آن پی برده بودند و از آب آن بهره برداری می کرده اند. در پنجم مهرماه ۱۳۴۲ گروهی ۱۴ نفره از اعضاء هیئت کوهنوردی همدان غار علیصدر را مورد بازدید و کاوش قرار دادند. این عده توانستند با وسائل ابتدایی مانند چراغ دستی و تیوب مقداری در درون غار پیشروی کنند. آنها توانستند با عبور از دریاچه، از شعبات و تالارهای مختلف آن بازدید کنند و زیبایی و عظمت داخل آنرا ببینند و اولین اطلاعات را از وسعت و ژرفای دریاچه و طول و عرض و عمق وارتفاع غار بدست آورند. بازدید این گروه در روزنامه های محلی منعکس شد و در سال ۱۳۴۶ با پخش خبر کشف یک غار شگفت انگیز و بی انتها در سطح رسانه های ملی سیل محققان، کوهنوردان و علاقمندان اثر طبیعی به سوی آن سرازیر شد. علی رغم انتشار خبر این بازدید و بازدیدهای متعاقب، تا سال ۱۳۵۲ دهانه غار تنگ و در حدود ۵۰ سانتیمتر بود و دسترسی به داخل غار تنها توسط کوهنوردان حرفه‌ای ممکن بود؛ سرانجام دهانه غار در اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ به عرض ۵ متر و ارتفاع ۳ متر باز شد. در سال بعد، با بتون ریزی قسمتی از کف غار، مسیر خشکی نیز برای راهپیمایی در غار ایجاد شد و سپس با تجهیز غار به چند قایق و نیز تأمین روشنایی داخل آن، در تاریخ ۴ خردادماه ۱۳۵۵، غار علیصدر به بهره ‌برداری رسید و بلیطهای چاپ شده برای بازدید گردشگران تحویل اداره تربیت بدنی همدان گردید. موفقیت در توسعه و معرفی غار تا بحدی بود که شاه را نیز برای بازدید از غار در ۵ مهرماه ۱۳۵۵ ترغیب کرد که طی آن مقرر شد علاوه بر ارتباط برق سراسری به علیصدر و روستاهای اطراف و آسفالت راههای دسترسی به غار، نسبت به ایجاد مهمانسرای جهانگردی در ده علیصدر اقدام شود.

موقعیت جغرافیایی
دهانهٔ اصلی غار علی‌صدر در روستای علی‌صدر که مربوط به شهرستان کبودرآهنگ است، قرار دارد. همچنین این غار در فاصله ۷۵ کیلومتری شمال غربی همدان در کوههای زاگرس مطابق طول جغرافیایی ۱۵٫۳ درجه و ۳۵٫۱۸ درجه و عرض جغراقیایی ۱۸٫۸ درجه و ۴۸ درجه و ارتفاع ۱۹۸۰ متر از سطح دریا واقع شده‌است. این منطقه دارای نیمه خشک است و میزان متوسط بارش سالانه ۳۰۰ میلی‌ لیتر است.

چگونگي تشکیل غارعلیصدر
در نتيجه تركيب آب حاصل ازبارش قطرات باران با گاز دي اكسيد كربن موجود در هوا تشكيل اسيد كربنيك ضعيف ونفوذ آن در زمينهاي آ هكي و انجام واكنش شيميايي تركيبي نا پايدار به نام بي كربنات كلسيم به وجود آورده است چون اين ماده در آب محلول است در درون لايه هاي آهكي ضخيم فضاهاي خالي ريزي ايجاد كرده واين فضاهاي خالي ميليون ها سال گسترش پيدا كرده و به مورور به هم پيوسته اند وبه عبارتي ميليونهاسال قلم صانع جهان خلقت به حكاكي ونقش آ فريني اين شاهكار شگفت انگيز مشغول بوده است تا اين غار بسيار وسيع در دل زمين ايجاد شده است . رشته علی‌ صدر قسمتی از واحدهای شکل گرفته درغرب ایران موسوم به تشکیلات متعلق به دوران ژوراسیک است و با رشته‌ های متناوب از شیستها و سنگهای شنی در لا به لای پایه آن و یک رشته از ترکیبات آهکی که مثل خاک رس خاکستری تیره بوده و به صورت لایه‌ های نازک روی شیستها قرار گرفته و یک لایه سبکتر از کریستالهای آهکی در بالا قرار گرفته‌ است که محصول تغییراتی است که ناشی از حرارت و فشار بالا مربوط به فعالیتهای آتشفشانی در غرب رشته کوه علیصدر است. رشته علیصدر به خودی خود چینه‌ ای (قسمتی که از روی زمین بالا آمده باشد) از یک طاقدیس بزرگ است که محور اصلی اش درجهت شمال به جنوب است. زاویه قرارگیری لایه‌ ها در غار علیصدر و نواحی مجاور آن در حدود ۴۰ الی ۴۵ درجه‌ است. طول رشته علیصدر حدود دو کیلومتر است. بیشترین ارتفاع رشته ۲۱۸۰ متر است و ارتفاع در محل دهنه ورودی که در شمال رشته علیصدر قرار گرفته ۱۹۸۰ متر است. در طرف جنوب، برآمدگی آهکی به مسافت حدود سی کیلومتر ادامه یافته و به رشته کوههای چاله کن و سارقیه متصل می‌ شود. محور طاقدیس دراین قسمت جنوبی درجهت N115E قرار می ‌گیرد؛ بنابراین رشته علیصدر حد فاصل بین کوههای علیصدر و کوه چاله کن از رشته اصلی جدا شده و در قسمت جنوبی ۲۵ درجه در مسیر خلاف گردش ساعت چرخیده‌است. در این کوه دو غار دیگر به نامهای سوباشی و سراب وجود دارد که به ترتیب ۱۱ و ۷ کیلومتر با غار علیصدر فاصله دارند و به لحاظ گسترش زیاد لایه های سنگ آهک متبلور در منطقه امکان ارتباط بین غارهای مذکور با غار علیصدر وجود دارد.

فضای داخل غار
آب درياچه غار بدون رنگ و بو ميباشد و مزه آن معمولي است و هيچگونه حيات جانوري در آن وجود ندارد درجه حرارت آن در طول سال ثابت ودر حدود دوازده درجه سانتي گراد بوده و به قدري زلال است كه تا عمق ده متري با نور معمولي و چشم غير مسلح بخوبي قابل رويت است. نتايج آزمايشهاي فيزيكو شيميائي  نشان مي دهد كه تركيبات شيميائي در نقاط مختلف غار نزديك به هم بوده وجزء آبهاي بي كربناته كلسيك سبك با  ph اسيديته نزديك به خنثي ميباشد و بدليل وجود املاح آهكي فراوان در آب غير قابل خوردن است. از آنجا كه مازاد آب غار توسط رشته هاي مختلفي (مثل چشمه شور) به خارج غار هدايت مي شود لذا سطح آب در طي فصول و سالهاي مختلف به استثناء مواقع كم آ بي يكنواخت است ولي در مواقع كم آبي داراي نواساناتي بوده كه آثار آن برروي ديواره غار به خوبي مشهود است.
آب غار در قسمتهاي مختلف آن از صفر تا چهارده متر در نوسان است.  آب درياچه غار از چشمه هاي زير زميني و ريزش مداوم آب از ديوار و سقف غار تامين ميشود كه منشا آنها به طور كلي از محل ريزشهاي جوي است.

سقف غار كه در بعضي قسمتها تا حدود ده متر از سطح آب ارتفاع دارد پوشيده از كربنات كلسيم خالص ودر بعضي قسمتها مخلوط با عناصر ديگر است كه برسر راه جريان آب از خارج به داخل غار به وجود آمده اند اين روسوبات به صور مختلف استالا كتيت هايي ( چكنده ) را تشكيل داده اند و در كف غار و در جاهايي كه آب وجود ندارد استالاكميت هايي ( چكيده) با اشكال متنوع و جذاب به فور ديده ميشود منظره داخل غار بسيا ربديع و هواي آن بسیار  پاك و لطيف بوده و عاري از هر گونه گرد و غبار  و آلودگي ميكروبي است و تابستان خنك و در زمستان گرم و مطبوع است. همچنين هواي داخل غار سبك بوده و حالت سكون مطلق دارد به طوري كه چنانچه شمعي در آنجا روشن كنند هيچ  گونه حركتي در شعله شمع ديده نمي شود. در برخي از معابر غار ده الی یازده كيلومتر پيشروي شده است ولي هنوز تمام كانالها و شبكه هاي ارتباطي غار كشف نشده اند. در حال حاضر پس از طي مسير قابل قايقراني غار نوردي پياده در قسمت خشكي غار آغاز مي شود و گردشگران پس از طي مسافتي نسبتا طولاني مجددا با قايق ادامه مسير مي دهند. تا كنون چهارده كيلومتراز معابر غار كشف شده ولي تنها چهار كيلومتر از معابر كه با پرژكتور نور پردازي شده اند مورد بازديد قرار مي گيرند. در مجموع بازديد از محوطه وسيع قنديل بزرگ جزاير سوم و چهارم قايقراني غار نوردي و گذر از پيچ و خم گذرگاههاي آبي و دالانهايي با سقف بلورين به بيننده اینگونه القا می کند كه اين غار حقيقتا يكي از شاهكار هاي جهان آفرينش است و هيچ وصفي توان توصيف اين همه شكوه و زيبايي را ندارد.

 
قایقرانی در غار
آنچه غار علیصدر را از سایر غارهای آبی جهان متمایز می‌ کند، سهولت استفاده از کانالهای آبی درون آن است که به سبب وسعت آن به‌ راحتی می‌ توان در آن طی مسیر کرده و با قایق‌ های معمولی از درون آنها گذشت. محوطه غار دالان‌ های پیچ در پیچ و دهلیزهای متعددی دارد. از مجموعه رشته آبها، دریاچه بزرگی در درون غار بوجود آمده و از این رو نفوذ به ژرفای غار تنها با قایق میسر است. براساس همین گزارش شکستهای زیادی در رشته علی صدر وجود دارد. بین ۳-۲ شکست در هر متر. به‌ علاوه تعدادی سوراخ قیفی شکل در فواصل ۲-۱ متری مشاهده می‌ شود که هر دو مشخصه، نفوذ سریع آبهای سطحی را تسهیل می‌ کند. علاوه بر اینها ارتفاع آب در غار علیصدر در عمیق ترین نقطه به چهارده متر می رسد.

شگفتی های غار عليصدر 
غار عليصدر از بسياري جهات علي الخصوص به علت وجود گذرگاههاي ممتد آبي و درياچه هاي وسيع و قابل قايقراني كه در سرتا سر غار گسترده شده اند يكی از زيبا ترين جلوه هاي طبيعي ايران وجهان و پديده اي  منحصر به فرد در نوع خود ميباشد كه فقط در معدودي از غارهاي جهان مثل غار موليس در فرانسه و غارهاي شواليه وبوكان در استراليا چنين زيبائيهاي خيره كننده اي وجود دارد. ساختار طبیعی غار علیصدر باعث شده تا اشکالی به صورت طبیعی و بدون دخالت بشر ساخته شود. در قسمتی از غار، سنگی وجود دارد که به صورت پنجه عقاب است. در قسمت دیگری از غار، سنگی به چشم می‌خورد که شبیه اسم مبارک‌ الله است.
قسمت‌ های زیادی از غار به شکل‌ های مختلفی درآمده‌ اند؛ مثل شیر دوسر، کبوتر، قایق وارونه یا قسمت دیگری از سنگ‌ های غار که به شکل خوشه انگور است. سنگ‌ های دیگری هم وجود دارند که خیلی شبیه گل‌ کلم هستند و خیلی  طبیعی به نظر می رسند» علاوه بر زیبایی‌ های غار علیصدر که یکی از جاذبه‌ های این مکان شگفت‌ انگیز به شمار می‌ رود آب و هوای دلچسب این منطقه هم تاثیر زیادی در جذب مسافران دارد.

ویژگیهای غار علیصدر

• غار علیصدر ( با عمر ۱۹۰ میلیون سال ) موجودی زنده و در حال حیات است (تولد آن در دوره دوم ژوراسیک (دوره دوم زمین شناسی ۱۹۰-۱۳۶ میلیون سال پیش) صورت پذیرفته است.
• اختلاف از سطح دریا ۲۱۸۰ متر
• ورودی غار ۱۱۰ متر زیر سنگ های سطح زمین
• دمای داخل غار ۱۴  درجه سانتی گراد ثابت در طول سال است لذا در تمام فصول سال برای گردشگران مطبوع است.
• در تابستان با گرمایی حداکثر ۳۹ درجه سانتی گراد گرم و نیمه خشک منطقه، بمحض ورود بدرون غار آرامش مطبوعی حاصل میگردد و در زمستان با دمای حداقل ۱۴- درجه سانتی گراد منطقه، احساس گرمی به انسان دست میدهد.
• عمق آب بین نیم تا ۱۴ متر در نوسان است، حداکثر ارتفاع از سطح آب ۴۰ متر است.
• با اینکه غار در زیر سطح زمین است هیچ گونه گاز سمی در آن یافت نمی شود.
• بیشترین ارتفاع از عمق آب تا سقف ۵۴ متر است (مشابه برج ۱۸ طبقه)
• تنگی نفس در ان احساس نمی گردد.
• هیچ موجود زنده ای در آن یافت نمی شود.
• یکی از بزرگترین غارهای آبی جهان و به تعابیر بسیار زیباترین و شگفت انگیزترین غار آبی جهان است که در‌ آن می توان قایقرانی کرد.
• وجه تمایز این غار از سایر غارهای جهان دریاچه پر آب آن است که زیبایی آن را صد چندان کرده است. شفافیت آب جاری در آن بحدی است که تا عمق چند متری با چشم قابل رویت است.
• وجود استکلاکتیک (چکنده) و استالاکمیت های (چکیده) بسیار زیبا با اشکال گل کلمی، سوزنی، چتری و…
• امروزه حدود یک میلیون نفر سالانه از این غار بازدید میکنند.
• غار در دامنه شمالی سلسله جبال زاگرس و در عمق ارتفاعات ساری قیه قرار گرفته است.
• ارتفاع دهانه تا سطح آب ۱۲/۵ متر است.
• کریستال های ارگونیت بسیار زیبا در نقاط مختلف غار فراوانند.
• در طبقه بندی غار ها، غار علیصدر جزء غارهای دریاچه ای منظور میگردد که در داخل پوسته زمین بوجود می آید.
• نفوذ آب بر سنگ های اهکی باعث فرسایش و ایجاد حفره و بمرور زمان محوطه باز و تشکیل غار میدهد .
• وجود املاح مختلف مانند آهن، منیزیم، روی، سرب، مس و غیره در زیر پوسته زمین به آب محتوی کربنات و بی کربناتها رنگ های مختلف زرد، قرمز، ارغوانی، قهوه ای،‌ سبز و آبی را میدهد و همزمان با تشکیل چکیده ها و چکنده ها به این شاهکار طبیعت رنگهای طبیعی داده و زیبائی های آنرا صد چندان نمایانگر میکند.
• بعضاً دیواره و سقف غار دارای طبقات هستند.
• آقای مایکل لومنز غارشناس آلمانی معتقد است به احتمال زیاد گاز co۲ (ناشی از آتشفشان) یک نیروی پیش برنده در تشکیل غار در ناحیه علیصدر میباشد. وجود سنگ های آراگونیت در داخل غار از نظریه تائید پدیده های آتش نشانی در شکل گیری غار حمایت میکنند.
• سطح آب داخل غار در اثر شرایط آب و هوایی بین نیم تا یک متر در طول سال متغیر است.
• سطح آب داخل غار خیلی بالاتر از نقاط اطراف (بیرونی) غار است.

گزارش روزنامه های وقت در مورد غار علیصدر
اولین گزارش روزنامه اطلاعات ۱۳۴۶/۴/۲۴ با جملات زیر چاپ گردید:

• کشف دریاچه اسرار آمیز در زیر کوه های همدان.
• یک کشف بزرگ در همدان.
• دریاچه زیبا با کانال های اسرار آمیز در همدان کشف گردید.
• درود بر شما کوهنوردان شجاع.
• کوهنوردان کلوپ سینا (همدان) افتخار کشف غار را بنام خود رقم زند.
• قایقرانی بر روی دریاچه ای زیبا گذر از تنگه ها و گذرگاههای سنگی، نوازش دیدگان با قندیل های متنوع و بی نظیر و رنگارنگ با هوای دلپذیر در اعماق زمین و دل کوه آرزوی دیرین هر گردشگر دنیاست.
• غار با دریچه های سلولی بسیار دائماً در حال تنفس است لذا تنفس روزانه دهها هزار گردشگر هوای مطبوع داخل غار را آلوده نمیکند.
• عده ای از علماء دینی غار را یکی از معجزات خلقت و قابل ستایش میدانند.
• اشکال استالاکتیت ها و استالاکمیت ها در نقطه نقطه غار متفاوت و گوناگون است و این تنوع بازدید از غار را مهیج میکند.
• طول مسیرهای نقشه برداری شده غار ۱۱/۴۴۰ کیلومتر میباشد که توریست طول مسافت آبی ۲۰۱۰ متری را بازدید میکنند.
• نوسان سفره های آب زیر زمینی بر اثر تغییرات آب و هوائی مختلف ایجاد ۹ طبقه (سطح) از این طاقچه نموده که حاکی از ۹ سطح آب مختلف در گذشته می باشد.
• تالار آزادی غار در ابعاد ۴۰×۶۰×۱۰۰ متر است.

امکانات رفاهي و تفريحي جانبی در مجموعه سياحتي غار عليصدر
1) يك باب مهمانسرا
2) ده دستگاه ويلاي چوبي يك و دو خوابه
3) شانزده  دستگاه سوئيت اقامتي
4) پنجاه دستگاه چادر صحرائي
همچنین رستوران، بازارچه خريد مواد خوراكي و صنايع دستي، نمازخانه، سرويس بهداشتي، توقفگاه اتومبيل، وسايل بازي كودكان، فضاي سبز و امكان كوهنوردي فراهم است.
 

چراباید از این مکان دیدن کرد؟
غارعلیصدراز شگفتیهای طبیعی جهان است. نقشهایی که بطور طبیعی بر دل غار شکل گرفته مسحور کننده است. قایق سواری نیز بر لذت تماشای آن می افزاید.
همچنین درفصل بهار شقایق هایی که در دامن طبیعت  گسترده اند منظره دلربایی خلق میکنند.

چه فعالیتهایی میتوان در این منطقه انجام داد؟
علاوه بربازدید از غار میتوان از امکانات  رفاهی تفریحی این منطقه استفاده کرد.

برآورد هزینه
150 هزار تومان برای هر نفر. (در صورت داشتن نامه از ادارات و ارگانهای دولتی می توانید تا حدودی تخفیف بگیرید.) دریافت بلیط از طریق اینترنت فعلا امکانپذیر نیست. بازدید از این غار برای کودکان تا پنج سال رایگان است و بالاتر از پنج سال به قیمت افراد بزرگسال محاسبه می شود. اگر خوش شانس باشید و از این غار در زمان بعضی از جشنواره ها تخفیف دار بازدید کنید. میتوانید از تخفیف های حتی تا 50% درصدی هم لذت ببرید.

هزینه پارکینگ: در سالهای قبل طبق گزارش های گردشگران برای پارک کردن در پارکینگ غار گردشگراان باید هزینه پارکینگ پرداخت میکردن ولی در بازدیدمان در سال 1402 هیچ نوع هزینه ای بابت پارکینگ از ما دریافت نشد و اطراف غار جای پارک برای پارک کردن وسایل نقلیه بود.

امنیت داخل غار
با اینکه عمق غار در برخی قسمتها به چهارده متر میرسد، نجات غریق ندارد.

موقعیت مکانی و نحوه دسترسی به غار
این غار در ارتفاعات ساری قیه نزدیک روستای علیصدر شهرستان کبودراهنگ در استان همدان در فاصله ۷۵ کیلومتری شمال غربی همدان واقع شده است. غار عليصدر در ارتفاعات ساري قيه ( صخره زرد)‌ به وجود آ مده است. در اين كوه دو غار ديگر به نامهاي سوباشي و سرآب وجود دارد كه ترتيب یازده و هفت كيلومتربا غارعليصدر فاصله دارند به لحاظ گسترش زياد لايه هاي سنگ آ هك متبلور در منطقه امكان ارتباط بين غارهاي مذكور با غار عليصدر وجود دارد.

رفتن به غار علیصدر از همدان
اگر ماشین شخصی ندارید برای رفتن به غار علیصدر از دو طریق می ‌توانید اقدام کنید. نخست آنکه می توانید به ترمینال مینی‌ بوسها واقع در میدان سپاه همدان بروید و مسافر ماشین‌ هایی شوید که به سوی روستای کبودرآهنگ حرکت می ‌کنند و جلوی غار علیصدر پیاده شوید. دوم اینکه به شرکت سیاحتی علیصدر که تورهای یک روزه‌ برای بازدید از این غار ترتیب می ‌دهد مراجعه کنید و با پرداخت مبلغ از خدمات ترانسفر، راهنما و ... برخوردار شوید.

در صورت استفاده از ماشین شخصی می توانید یکی از مسیرهای زیر را برای رسیدن به غار انتخاب کنید:
1- همدان لالجين به بيجار كه جديد الاحداث و مناسب تر است.
2- از تقاطع سه راهي پايگاه هوايي نوژه ( در جاده همدان به رزن)
3- از طريق همدان به صالح آباد.

نظرات بازدیدکنندگان از این مکان
غاررا از شگفتیهای خلقت دانسته اند ولی در بازار سیاه قیمت بلیط متغیر بوده و نیز از گرانفروشی در این منطقه بسیار ناراضی بوده اند. بعلت جمعیت زیاد بازدیدکنندگان، ایام نوروز یا تعطیلات چند روزه رسمی را برای بازدید از غار علیصدر  انتخاب نکنید، چون شاید مجبور شوید شب را در این مکان بگذرانید.

نکته:
به محض پارک کردن ماشین بلیط ورودی را از گیشه بلیط فروشی تهیه فرمایید تا شماره نوبت خود را قبل از سایرین دریافت کنید.

پاسخ به سوالات متداول شما

• فروش آنلاین بلیط غار علیصدر کنسل شده  و فقط از گیشه غار علیصدر بصورت حضوری قابل دریافت است.
• در ایام تعطیل بعلت کثرت حضور گردشگران در این منطقه امکان دیر رسیدن نوبت (حتی در صورت تهیه بلیط) و موکول شدن به روز بعد وجود دارد.
• تخفیف برای کارمندان دولت و فرهنگیان در صورت داشتن نامه رسمی وجود دارد.
• امکان استفاده از قایق پدالی در این غار برای گردشگران مقدور نیست.
• کودکان حتی نوزادان زیر یک سال خود را نیز می توانید بدون نگرانی داخل غار ببرید.
• کودکان زیر پنج سال رایگان است و بالای پنج سال نیاز به تهیه بلیط دارد.
• امکان بروز مشکل برای بیماران مبتلا به آسم در داخل غار وجود دارد.
• قیمتهای قید شده مربوط به آذر ماه سال 1402 می باشد. (هر نفر 150 هزار تومان)

منابع:
alisadr.com
asriran.com
fa.wikipedia.org
beytoote.com
bestidea2011.blogfa.com