شهرستان بُرخوار یکی از شهرستان های تازه تأسیس استان اصفهان است. منطقه برخوار با سابقه تاریخی طولانی و گویش محلی آن که بسیار به پارسی باستان و دری ساسانی شبیه است، در حاشیه شهر تاریخی و زیبای اصفهان واقع شده است. این شهرستان در سال ۱۳۸۶ از شهرستان برخوار و میمه سابق جدا شد. مرکز این شهرستان، شهر دولتآباد است.
نام: برخوار
وجه تسمیه: به نظرمی رسد لغت برخوار که مشتق از دو کلمه «بر» به معنی انواع و «خوار» که از خوار و بار و بنشن گرفته شده، بیانگر موقعیت این سرزمین به عنوان محلی که درآن انواع کشت میوه و دانه های خوراکی انجام می گرفته، میباشد. همچنین در بند ۹ هات ۳۰ یَسنا، یکی از کتب اَوستا واژه بَر به معنای شایسته سَوار، سوار کار ماهر و خوار به معنای سهل و آسان و راحت آمده است که در جمع می توان گفت بَرخوار منطقه یا محلی که سوارکار شایسته و ماهر داشته است، میباشد. همچنین تلفظ صحیح و اولیه بَرخوار بوده اما امروزه به صورت بُرخوار در میان مردم تلفظ می شود.
نام قدیمی: بلخار
استان: اصفهان
تاریخچه: طبق نظر دانشمندان، ۹ الی ۱۰ هزار سال پیش از میلاد مسیج پس از پایان دوره چهارم زمین شناسی معروف به عصر باران، تمام اراضی شهرستان برخوار فعلی و قبلی زیر آب بوده و به صورت دریاچه ای با شیب بسیار کم از غرب به شرق و جنوب شرقی تا اراضی کاشان ادامه داشته است که بعدها رو به خشکی نهاده و کاوشگران مدعی هستند نزدیک کاشان، سیلک ها سه هزار سال پیش از میلاد مسیح روی بلندی های همین دریاچه زندگی می کرده اند. وجود تپه های باستانی و کشف آثاری از دوره اشکانی و ساسانی نشان از قدمت این شهرستان است. در سال 1386 بخش برخوار از شهرستان بُرخوار و میمه جدا و بنام شهرستان بُرخوار به مرکزیت دولت آباد شهرت گرفت .
تقسیمات کشوری: اين شهرستان قبلاً در بخش تابعه شرستان برخوار و میمه محسوب مي شد، ولي اخيراً درتقسيم بندي جديد برخوار بعنوان يك شهرستان و به مركزيت دولت آباد قرار گرفته است. بر اساس آخرين تقسيمات كشوري برخوار شامل ۷ شهر به نام هاي: دولت آباد ( مركز بخش )، دستگرد، خورزوق، حبيب آباد، كمشچه، شاپور آباد، سين و ۶ روستا به نام هاي: محسن آباد، علي آباد ملاعلي، پروانه ، مرغ، دنبي، علي آباد چي مي باشد.
موقعیت جغرافیایی: برخواركه در ابتداي اتوبان اصفهان - تهران واقع شده است، ازطرف شمال و شمال غربي به نطنز و ميمه، از طرف جنوب به شهرستان اصفهان، ازمشرق به اردستان و از مغرب به نجف آباد محدود مي باشد. این دشت نسبتا وسیع از ۳۲ درجه و ۳۸ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۱۲ دقیقه عرض شمالی از خط استوا و از ۵۱ درجه و ۱۰ دقیقه تا ۵۲ درجه و ۱۴ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ گسترش داشته که در اکثر کتب جغرافیایی دوره اسلامی از آن به عنوان نخستین منزلگاه بین اصفهان، کاشان، قم و ری نام برده شده است.
آب و هوا: این منطقه داراي آب و هوايي نيمه بياباني، گرم و خشك درتابستان و سرد و خشك در زمستان مي باشد.
مساحت: 77/1952 كيلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا: 1590 تا 1600 متر
محصولات: گندم، جو، محصولات جاليزي و علوفه اي، دانه هاي روغني، چغندر قند، سيب زميني، پنبه، ذرت دانه اي، خربزه، هویج، درخت پسته. هنوز هم خربزه های گُرگاب و سین در برخوار زبانزد مردم اصفهان و ایران است.
جمعیت: جمعیت شهرستان در مجموع 270392 نفر است.
زبان محلی: گویش برخوار بسیار به پارسی باستان و دری ساسانی شبیه است
جاذبه های گردشگری: قدیمی ترین روستا و منطقه شهرستان، بافت زیبای روستای سین با مسجد ومناره کَجِ سلجوقی آن در فاصله 5 کیلومتری شمال شهر گز برخوار می باشد. مسجد ۱۲ امام دولت آباد، خانه های قدیمی، موزه ها و...
سوغات: سوغات شهرستان برخوار که قدمتی بیش از دو هزار سال دارد سفره های قلمکاری است و در شهرستان برخوار بیش از ۱۰۰ کارگاه قلمکاری فعالیت می کند که بیش از ۷۰ درصد از پارچه های قلمکار استان اصفهان را تولید و عرضه می نماید.
بهترین زمان بازدید: بهار
منابع
فرمانداری برخوار
میراث فرهنگی استان اصفهان
isfp.ir
fa.wikipedia.org
sahebnews.ir
imna.ir
بیشتر