زیارتگاه اشموئیل نبی ساوه

آدرس:
مرکزی، ساوه، شاهسونکدی، روستای اشموئیل پیغمبر
بلیط ورودی
رایگان
بلیط اتباع خارجی
رایگان
چکیده: زیارتگاه اشموئیل نبی ساوه

زيارتگاه اشموئيل نبي نمادي از كلام وحي و تدين ديرينه قوم بنی اسرائیل در ساوه است كه بر قدمت و غنای معنوي اين شهرستان تاكيد دارد. بقعه اشموئیل پیغمبر مربوط به سدهٔ ۸ و ۱۰ ه‍.ق است و در بخش مرکزی ساوه، روستای پیغمبریه، اشموئیل واقع شده است. این مکان در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۸۱ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

مشخصات کلی
نام
زيارتگاه اشموئيل نبي ساوه
قدمت
قدمت بقعه به قرن هشت هجری قمری برمی گردد.
بازسازی
۱۳۸۵
پیشنهادات
فعالیت مناسب برای یک روز بارانی؟
مسیر دسترسی
آدرس
مرکزی، ساوه، شاهسونکدی، روستای اشموئیل پیغمبر
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
امکان دسترسی معلولین با ویلچر
سرویس بهداشتی
متن کامل: زیارتگاه اشموئیل نبی ساوه

هر گاه سخن از بارگاه نخستین پیامبران الهی در ایران به میان می آید، نخستین نامی كه به ذهن متبادر می شود، دانیال نبی (ع) در شوش است اما شاید كمتر كسی بداند كه یكی از ۳۳ پیامبر الهی مدفون در ایران، در محدوده شهرستان های ساوه و زرندیه قرار دارد. در برخی منابع تاریخی و دینی مانند كتاب مجمع البیان و تفسیر المیزان آمده است كه پیامبر قوم بنی اسرائیل بعد از حضرت موسی (ع) همان سموئیل یا اشموئیل بوده كه در زبان عبری به آن ساموئل نیز گفته شده است. همچنین در فصول اول، دوم و سوم كتاب چهارمین مورخان مشهور به كتاب اول شموئیل و در برخی آیات كتاب آسمانی تورات چگونگی تولد و بعثت اشموئیل نبی عنوان شده است. حمدالله مستوفی در كتاب معروف تاریخی و جغرافیایی خود «نزهه القلوب» به وجود بارگاه اشموئیل نبی در ساوه اشاره كرده و نوشته است: «بر چهار فرسنگی آن (ساوه) به سمت خرقان، مشهدی است كه به اشموئیل پیامبر منسوب می كنند.»


معماری بنا
بارگاه اشموئیل نبی با قدمتی حدود ۳۲۰۰ سال امروز در روستایی به نام «پیغمبر» قرار دارد كه بسیاری از اهالی، این روستا را ترك كرده اند. این بنای تاریخی-مذهبی كه امروز در فهرست آثار ثبت شده ملی قرار دارد، گنبدی به ارتفاع هشت و ضریحی به بلندای ۶ متر دارد كه محلی برای حضور زائران از ادیان و مذاهب مختلف است. بارگاه این بقعه دارای ۲ ایوان است كه ایوان شمالی به مساحت ۱۲ و ایوان جنوبی با مساحت ۴۰ متر مربع است و سمت شرقی این بارگاه نیز به روستاهای «ده سید» و «ورده» محدود است. قسمت جنوب و غرب آن را نیز كوه «كافتالان» فرا گرفته است كه چشمه «چكه بار» یا «چكه سار» قرار دارد كه بنا بر روایات تاریخی گفته می شود اشموئیل نبی ‰از آن استفاده می کرده است. همچنین شبستان ۶۰ متر مربعی، فضایی برای بیتوته زائران است. بنای بارگاه اشموئیل نبی با ارتفاع یك متر از سطح زمین با جهتی رو به بیت المقدس ساخته شده كه از نكات قابل تامل این بنا است. اساس معماري زيارتگاه اشموئيل پيغمبر(ع) از چهار رشته راه‌ پله، دو ايوان، فضاي آرامگاه و گنبد يك پوش تشكيل شده و سيماي ضلع شمال بنا، داراي يك ايوان قديمي است كه از آن مي‌ توان به طور مستقيم به داخل فضاي آرامگاه وارد شد كه از طرف چپ و راست ايوان مذكور نيز يك رشته راه پله به طرف بام وجود دارد. درجنوب اين زيارتگاه يك ايوان و در طرفين آن يك طاق نما وجود دارد كه از درون هر يك از اين طاق نماها يك راه پله ساخته شده، اما ارتباطي با بام پيدا نمي ‌كنند، اين راه‌ پله‌ ها به مناظر طرف جنوب غرب و جنوب شرق چشم ‌انداز دارند. فضاي زيارتگاه اشموئيل پيغمبر(ع) مستطيل شكل است و زيرقوس و طاق‌ هاي باربر آن، كلاف‌ هاي چوبي در جهت‌ هاي مختلف با هدف استحكام بخشي بنا به كار رفته و پيل گوش ‌هاي مناسب در رأس جرزها اجراء شده كه با اين روش گنبد يك پوش نيز بر روي آنها استوارشده است. این بنای تاریخی در چند سال اخیر به اهتمام هیات امنای آستان مقدس حضرت اسماعیل نبی بازسازی شده است. در ديوار جنوبي ايوان شمالي اين بنا سنگ نوشته اي به تاريخ ۱۲۶۷ هجري وجود دارد كه حاكي از اين امر است كه ناصرالدين شاه قاجار در زمان سفر به اين زيارتگاه دستور مرمت، بازسازي و ساخت ايوان شمالي بنا را صادر كرده است. شايان ذكر است اين بنا در سال ۹۲۸ هجري قمري در زمان شاه طهماسب صفوي داراي ضريح چوبي، مشبك و منبت كاري شده بوده كه شخصي به نان قنبر بخار نيز مرمت كننده اين زيارتگاه بوده، اما اين بناي مذهبي چوبي، بر اثر آتش سوزي سوخته و از بين رفته است. مقبره اشموئيل پيغمبر در يك محل كوهستاني، مرتفع و سردسير واقع شده و داراي بهار و تابستان خنك و معتدل و از برودت و سرماي زودرس در پاييز و زمستان برخوردار است. پنج اتاق در کنار صحن برای سکونت زائران و در داخل صحن یک حسینیه برای برقراری نماز جماعت و اجرای مراسم ساخته شده است.

سه ویژگی برای این بنا ذکر شده است:

  • در بلندی واقع شدن بقعه که ازخصوصیات اخلاقی بنی اسرائیل بود.
  • قبله بقعه هنوزبه سمت بیت المقدس است و مذکور بودن آن در سوره بقره .
  • بقعه حدود یک متر بالاتر از سطح صحن قرارگرفته است.

در ایران ۳۳ پیامبر خدا در ۱۵ استان كشور از جمله اشموئیل نبی در ساوه (استان مركزی) مدفون هستند اما به نظر می رسد بسیاری از این پیامبران از جمله پیامبر بنی اسرائیل در ساوه، هنوز در بسیاری از نقاط كشور ناشناخته مانده اند. شهرستان ساوه با قدمتی حدود شش هزار سال دارای ۱۱۰ اثر ثبت ملی و ۳۱۲ اثر غیر ثبتی و تحت حفاظت سازمان میراث فرهنگی است. معرفی این بنای تاریخی و مذهبی می تواند در جذب گردشگران داخلی و خارجی موثر باشد.


مسیر دسترسی
اين زيارتگاه در ۲۵ كيلومتري شهرستان ساوه، تقاطع راه فرعي روستاي ورده قرار دارد كه بعد از طي كردن ۱۴ كيلومتر زيارتگاه نمايان مي شود. از بزرگراه ساوه، جاده قديم رباط كريم-مامونيه و بوئين زهرا نيز مي توان به اين مكان دسترسي پيدا كرد. برای رسیدن به بارگاه «اشموئیل نبی» (ع) باید از ۳۹ كیلومتری مسیر ساوه به بوئین زهرا، یك جاده خاكی به سمت غرب را به طول ۹ كیلومتر پیمود تا به روستای «پیغمبر» رسید.


منابع:

  • irna.ir
  • fa.wikipedia.org
شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: