خوانسار یک شهر نقلی با جمعیت کم است که از اصفهان تنها دو ساعت فاصله دارد و با لاله های واژگون، عسل و کوچه باغ های رویاییش شناخته می شود. نام «خوانسار» به معنای چشمه سار است و همانطور که از نامش پیدا است، این شهر مملو از چشمه های پرآب و باشکوه و طبیعت سبز و تازه است. پارک جنگلی سرچشمه یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری و جاهای دیدنی خوانسار است.
این پارک به وسعت ۱۵ هکتار در دامنه کوه سیل در جنوب این شهر قرار دارد. پارک سرچشمه با درختانی بلند و سرسبز، چشمه های جوشان و روان و سایه های خنک و هوای پاک از زیباییهای این شهر است. این پارک در سال ۸۶ توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بعنوان منطقه نمونه گردشگری برگزیده شد. در حال حاضر این پارک همه فصول سال به ویژه از اردیبهشت تا پایان شهریورماه میزبان گردشگران از نقاط مختلف کشور است. میانگین ورود گردشگر به این پارک از ابتدای اردیبهشت تا پایان شهریور در روزهای عادی هفته حدود سه هزار نفر و در ایام تعطیل بیش از ۱۲ هزار نفرِمی باشد.
ویژگی منحصر به فرد این پارک دو چشمه طبیعی آن به نامهای چشمه مرزنگشت (چشمه شترخون) و چشمه پیر است. این چشمه ها که از دل کوه می جوشند، در گرمای تابستان طراوت بخش جان گردشگران هستند. مردم از آب خنک و گوارای آنها می نوشند و مقداری نیز با خود به خانه می برند. سکوهای مخصوصی نیز در این پارک تعبیه شده است تا بازدیدکنندگان بتوانند در این پارک جنگلی استراحت کنند و آرامش داشته باشند.
چشمه اصلی تأمین کننده آب کشاورزی خوانسار بوده جوی های یازده گانه خوانسار از آن بهره مند می شوند. رودی که در این منطقه جریان دارد در فصل بهار به ویژه اردیبهشت ماه چنان پرآب است که صدای جوش و خروش آن تا چندین متر دورتر از مسیر رود به گوش می رسد. در این پارک گردشگران از ایستادن کنار چشمه، آب بازی و لمس آب خنک لذت می برند.
حوضچه های پرآب روان این پارک از دیگر زیبایی های پارک هستند. آب این حوضچه ها از چشمه های پای کوه سرازیر شده است. سایه درختان بلند و کهن پارک همراه با خنکی آب حوضچه ها، برای ساعاتی روان آدمی را تسکین می دهد. در سفر به خوانسار چند ساعتی از وقت خود را برای گشت و گذار و استراحت در پارک سرچشمه در نظر بگیرید.
بالای کوه چشمه مرزنگشت، آلاچیق هایی برای نشستن و استراحت درنظر گرفته شده است. این ارتفاعات به دلیل موقعیت بلندتر از پارک، نما و چشم اندازی زیبا به پارک دارد، لذا این قسمت از پارک بین گردشگران محبوب تر است. به فاصله ای کوتاه از چشمه مرزنگشت (مرزنگوش) در دامنه کوه، جنگل انبوهی از درختان مختلف با سکوهایی برای پیک نیک و دورهمی خانواده ها قرار دارد. این قسمت در دامنه کوه سیل، با پوشش انبوه درختان، به پارک جنگلی سرچشمه شهرت پیدا کرده است. پارک جنگلی سرچشمه مسیر ویژه ای با پله های کوتاه به سمت دامنه کوه دارد.
کوه سیل از بلندترین ارتفاعات این منطقه است. این کوه از سمت جنوب به غرب خوانسار کشیده شده است. بلندترین قله این رشته کوه سیل نام دارد که ارتفاعی حدود ۳۷۵۰ متر دارد. سلسله کوههای این منطقه از کوه های زاگرس منشعب شده و قله آن در مغرب خوانسار قرار گرفته است. این کوه به جز یک رگه مرمریت که در بالای سرچشمه و نزدیک چشمه مرزنگشت قرار گرفته، در بقیه بخش ها از سنگ آهکی تشکیل شده است. این قله چشم اندازهای بسیارزیبا و باشکوه دارد و بازدید آن به گردشگران و گروه های کوهنوری توصیه می شود.
مکان های تاریخی پارک سرچشمه
تفریح و گردش در این پارک تنها به فضای سبز و طبیعت ناب آن محدود نمیشود. بقعه ای تاریخی به قدمت ۷۰۰ سال میان پارک سرچشمه وجود دارد. قدمت این پارک را می توان از این بقعه حدس زد. این بقعه مخروطی شکل بوده و ۱۲ ضلعی است، در داخل بقعه ضریحی مشبک در ابعاد ۲٫۵×۲٫۵ روی سنگ مزار شیخ ابا عدنان دیده می شود. این مقبره به شیخ اباعدنان قریشی معروف به باباپیر از علما و عرفای قرن هفتم هجری تعلق دارد. وی پایه گذار مذهب شیعه جعفری در شهرهای اصفهان، بروجرد، لرستان، نهاوند و خوزستان به شمار می رود. آرامگاه اولیه شیخ اباعدنان تنها با سنگی روی چشمه ای به نام چشمه پیر بنا شده بود. بنای فعلی بقعه در دوره صفویه روی آرامگاه قبلی احداث شده است. علاوه بر شیخ اباعدنان ۶ تن دیگر از مشایخ و عرفا هم در این بقعه دفن هستند. یکی از اشخاص مدفون در بقعه صدرالدین حسین است. او مراد شیخ صفی الدین جد شاهان صفوی بود. مقبره شیخ اباعدنان در تاریخ ۱۰ آبان ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۲۰ به عنوان اولین اثر ثبتی شهر خوانسار در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. در فضای داخلی بقعه سنگ قبرهایی قدیمی و چند صد ساله قرار دارد. این سنگ قبرها را پس از تخریب قبرستان قدیمی یهودیان در شهر به آنجا انتقال داده و نگهداری می کنند. همانطور که گفته شد این پارک علاوه بر چشمه مرزنگشت که از دل کوه می جوشد، چشمه دیگری به نام چشمه پیر دارد که از زیر این مقبره می جوشد. این چشمه به قدری آرام در جریان است که اگر کسی از وجود آن اطلاع نداشته باشند، متوجه آن نمی شود. چشمه پیر را از فضای داخل بقعه می توان مشاهده کرد.
امکانات تفریحی پارک سرچشمه
این پارک سه فضای بازی مجزا برای کودکان و خردسالان دارد. کافی است به فضای بازی پارک نزدیک شوید تا شاهد شورو هیجان بازی بچه ها باشید.
حوالی پارک سرچشمه
پایین این پارک کوچه باغ ها و خانه های قدیمی شما را به گذشته ها خواهد برد. شما می توانید جریان زندگی را در خانه های خشتی حوالی پارک ببینید. این کوچه باغ ها با دیوارهای خشتی یا سنگچین قدیمی و درختان سربه فلک کشیده که ارتفاع آنها چند برابر دیوارهاست از زیباییهای خوانسار است. کمی جلوتر از این خانه ها، ایوان های قدیمی و پنجره های رنگی، آسیاب آبی سرچشمه قرار دارد که مجموع همه این زیبایی ها کنار هم شما را مسحور خواهد کرد.
شهرستان خوانسار در گذشته ۴۰ آسیاب آبی داشته است. این آسیابها در سالیان دور نقش بسیار مهمی در تهیه آرد به عنوان مهمترین بخش سبد غذایی خانواده های خوانساری داشته است. در حال حاضر یک آسیاب آبی در کل اصفهان فعال است. این آسیاب در خوانسار بوده و به خاندان نظری تعلق دارد. این خاندان میراث خود را سالیان سال حفظ کرده اند. در محوطه آسیاب آبی با گل و گلدان ها و اشیای قدیمی فضای روح انگیزی ایجاد شده است. این مجموعه و نحوه کار آسیاب آبی از جذابیت های دیگر منطقه سرچشمه خوانسار است.
شما می توانید ضمن دیدن آسیاب پای صحبت های شگفت‌انگیز آقای نظری درباره تاریخچه آسیاب آبی بنشینید. تاریخی که نشان از قدرت و شکوه ایرانی دارد. گفته شده استفاده از انرژی آب را ایرانیها از رومی ها آموخته اند. زمانی که امپراتوری روم دو بار از ایران شکست خورد و سزار به اسارات ایران درآمد. در آن دوره سزار ۱۰ سال در قلعه ای در شوشتر زندانی بود. در زمان ساسانی اگر اسیران به ایرانی ها خواندن و نوشتن، هنر و صنعت یاد می دادند آزاد می شدند. بنابراین رومی ها استفاده از انرژی آب را به ایرانیها آموختند و آسیاب آبی در ایران ساخته شد.
فضای داخلی آسیاب به سبک سنتی و با دکور چوب طراحی شده است. همچنین اشیایی قدیمی از این آسیاب در معرض دید گردشگران قرار دارد. تختهایی سنتی که فضای خوبی را برای پذیرایی از گردشگران و میهمانان ایجاد میکند. همچنین میتوان آرد سنجد، گندم و بذرهایی دیگر را با خیال راحت از این مجموعه خریداری کرد. اگر در فصل زمستان از این آسیاب دیدن کردید، لذت نوشیدن چای کنار شومینه هیزمی و گرمای لذت بخش آن فضا را از دست ندهید.
در امتداد همین خیابان، حمام عمومی سرچشمه قرار دارد که همچنان دایر است. این حمام قدیمی با همان معماری سنتی گذشته پابرجا بوده و امکان بازید و استفاده از آن برای عموم آزاد است. این پارک با درنظر داشتن امکانات گردشگری پذیرای شما عزیزان از نقاط مختلف کشور است.
سایر جاذبه های گردشگری خوانسار
گشت و گذار و قدم زدن در محله هایی با کوچه باغ های کاه گلی مانند «صفائیه»، «چشمه آخوند»، «محله دوراه»، «محله بالا»، «مالگاه»، «پایتخت» بسیار لذت بخش و فراموش نشدنی است. تپه آریایی ها در روستای رحمت آباد، بقعه امامزاده سید احمد (شاهزاد احمد)، خانه حبیبی ها، مسجد جامع خوانسار، غار دامنه، خانه تاریخی ابهری ها، روستای دره بید، منطقه گردشگری و حفاظت شده گلستان کوه از دیگر مکانهای دیدنی این شهرستان هستند.
منابع:
fa.wikipedia.org
kojaro.com
seeiran.ir
otaghak.com
vadiro.com
nabro.ir
