مسجد ملک کرمان

بزرگترین مسجد کرمان

آدرس:
کرمان، خیابان امام
چکیده: مسجد ملک کرمان

مسجد جامع ملک یا مسجد امام مربوط به دوره سلجوقیان است و در کرمان، خیابان امام خمینی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ مهر ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۷۶۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مسجد جامع ملک بزرگترین مسجد کرمان و دارای شبستان های متعدد و صحن وسیعی است. این مسجد در هنگام حکومت سلجوقیان کرمان یعنی قرن پنجم و به سال ۴۷۸ ه.ق.ساخته شده و بانی آن ملک توران شاه یکم است. مسجد قدمتی هزار ساله دارد و هم اکنون در بخش جنوبی ناحیه تاریخی بازار کرمان واقع است.
این مسجد ۱۰۱ متر طول و ۹۱ متر عرض دارد و از جمله مساجد جهارایوانی به شمار می‌رود. برج سلجوقی آجری نیز در همین محدوده واقع شده‌است که در ضلع شمال شرقی مسجد ملک کرمان قرار گرفته‌است. سه محراب گچبری شده زیبا نیز از دیگر نمادهای این مسجد هستند. در گذشته قناتی به نام مستوره (منسوب به دختر ملک توران شاه یکم) وجود داشته که آب قنات از میان مسجد عبور می کرده است. ایوان بزرگ قبله مسجد روبروی در شرقی قرار دارد. یک در بزرگ به طرف شمال و در دیگری به طرف جنوب غربی باز می‌شود. در وسط صحن مسجد آب نمایی به عمق چهارمتر وجود دارد. .در قسمت غربی آن ایوان بزرگی با روکش کاشی خوش رنگ معقلی برجا مانده است.

مشخصات کلی
نام
مسجد ملک کرمان
قدمت
دوره سلجوقی
سازنده
ملک توران شاه یکم
پیشنهادات
نزدیکترین جاذبه های گردشگری
بازار وکیل کرمان
مسیر دسترسی
آدرس
کرمان، خیابان امام
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
دستشویی
اقامتگاه
رستوران
بوفه
پوشش شبکه
نزدیکترین جاذبه ها و محل اقامت به مسجد ملک کرمان
متن کامل: مسجد ملک کرمان

مسجد ملک (امام خمینی) که در شهر کرمان بنا شده، به دلیل قدمت بنای خود در کنار جذابیت مذهبی از جذابیت تاریخی نیز برخوردار است.

این مسجد در طی حکومت تورانشاه سلجوقی ساخته شده و دارای شبستان های متعددی است. در نیمه دوم قرن پنجم هجری قمری حیاطی بزرگ و آب به این مسجد اضافه شده است.

مسجد امام که در گذشته به مسجد ملک شهرت داشته است بزرگترین و قدیمی ترین مسجد کرمان و با ۹۰۰ سال قدمت یکی از کهن ترین مساجد ایران است. کار بنای مسجد بین سال های ۴۷۶ تا ۴۸۹ هجری قمری پایان یافته است.

این مسجد ۱۰۱ متر طول و ۹۱ متر عرض و ۹۱۹۱ متر مربع مساحت دارد. مسجد ملک سه درب ورودی و چـهار ایوان دارد که بزرگ ترین ایوان ها با نام ایوان بزرگ قبله در ضلع غربی صحن قرار دارد. تزئین ایوان با آجر و به شیوه عهد سلجوقی صورت گـرفته است.

مسجد ملک دارای چـندین محراب گـچ بری شده کوچک مربوط به دوران آل بویه است که بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال قبل از دوره سلجوقی احدات شده است. سه محراب نیز در پشت بام و در شبستان امام حسن (ع) موجود است که در نوع خود بی نظیرند و از گـچ بری های هنرمندانه قرن پنجم برخوردارند.

چند شبستان نیز در این مسجد وجود دارد که معروف ترین آن ها شبستان امام حسن (ع) است. علاوه بر آن باید از شبستان آقا شیخ حسن فقیه نام برد که ۲۲ ستون دارد. در شمال غربی، شبستان آقا علی با ۶ ستون قرار دارد که به شبستان امام موسی بن جعفر (ع) وصل می شود. شبستان واقع در ضلع جنوبی ۲۷ ستون دارد اما شبستان ضلع شرقی کوچـک است.

علاوه بـــــر سر در، صحن، ایوان و شبستان باید از برج آجری مسجد نام برد که به برج سلجوقی شهرت دارد و مشابه برج های آجری دیگـری است که از عهد سلجوقی در نقاط دیگـر ایران بر جای مانده است. این برج در شمال شرق مسجد واقع و قسمت فوقانی آن فرو ریخته است به طوری که تنها ۶ متر از آن باقی مانده است.

تاق ورودی سر در مقرنس کاری است و در قسمت پایین آن نیز ترنجی برجسته وجود دارد. حاشیه تاق با گـچ بری طرح گـره تزئین شده است.

در بررسی سبک مسجد ملک باید گفت، سردر ورودی و اصلی مسجد ملک هم اکنون درب شمالی است. درب قدیمی مسجد چوبی و کم ارتفاع بوده و فلسفه کم بودن ارتفاع این درب زورخانه های قدیمی، این بوده که افراد هنگام وارد شدن به مسجد سری به نشانه تعظیم خم کنند و بعد داخل شوند. پس از عبور از سردر شمالی وارد دالانی با سقف نسبتاً مرتفع می شویم که نمای آن آجر کاری معقل است.

مسجد در زمان گذشته به گونه ای دیگر بوده است، بدین صورت که در جانب غربی مسجد آب نمایی به عمق ۴ متر جهت گرفتن وضو وجود داشته است. آب این محل از قنات مستوره تاًمین می شده است و آب نمای مذکور به صورت روباز و از دو طرف دارای دو راه پله بوده و طراوت خاصی به فضای مسجد می بخشیده است. با خشک شدن آب قنات مستوره در کمتر از نیم قرن پیش، آن آب نما را پر نموده و روی آن را سنگ فرش کردند.

این اثر در تاریخ ۱۵ مهر ۱۳۴۶ با شماره ثبت ۷۶۰ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
 




منابع
fa.wikipedia.org
citypedia.ir
shia-news.com
negahmedia.ir
tabnak.ir
 

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: