کوههای مریخی چابهار

کوههای مریخی چابهار به عنوان یکی از عجیب ترین عارضه های طبیعی ایران و از زیباترین قطبهای طبیعت گردی محسوب می شود.
كوه‌ هاي منحصر به‌ فرد و زيباي مريخي كه در جاده چابهار به گواتر ديده مي‌ شوند، از زيباترين مناظر طبيعي هستند كه كمتر مورد توجه قرار گرفته‌ اند. کوههاي مخروطي شکل در يک سو و «تالاب صورتي» و ماسه هاي سرخ رنگ با درختچه هاي بياباني در سوي ديگر، سبب شده اند تا جاده چابهار- بندر گواتر يکي از زيباترين جاده هاي استان سيستان و بلوچستان قلمداد شود. وجود پرندگاني هم چون فلامينگو، عقاب دشتي، حواصيل و تيهو، زيبايي اين منطقه را دو چندان کرده است. جايي که دشت ميان جاده آبگير مي شود، تالاب هايي را پديد مي آورد که در سمت دريا صورتي رنگ مي شود و منظره زيبايي را مي آفريند. اين رنگ بندي طبيعي عکاسان زيادي را براي بهره بردن از جاذبه طبيعي به سوي خود جذب مي کند.
اين کوه ها در ادامه کوه هاي زاگرس است که در ادامه به پاکستان مي رسد و به غير از زيبايي منحصر به فرد اين کوه ها، از فضاي باز و افق ديد مناسب اين منطقه مي توان براي رصد فضاي لايتناهي و نجوم هم استفاده کرد. در ميان دره ها و اطراف اين کوه ها فسيل انواع صدف ها و آبزيان از جمله نهنگ يافت مي شود. اين منظره زيبا با چشم اندازهاي طبيعي کم نظير مانند تالاب ليپار با انواع پرندگان، سواحل ماسه اي و صخره اي درياي عمان با امواج خروشان براي گردشگران و طبيعت گران آغوش گشوده است.

حدود 40 تا 50 كيلومتر پس از چابهار به سمت بندرگواتر، كوه‌ هايي در سمت چپ جاده نمايان مي‌ شود كه به كوه‌ هاي مينياتوري يا مريخي معروفند. وجود اين كوه‌ ها با توجه به منظره كاملا متفاوتي كه در سمت راست جاده و رو به‌ سوي دريا وجود دارد، باعث مي‌ شود تا يكي از زيباترين جاده‌ ها و مناظر طبيعي استان سيستان و بلوچستان به‌ وجود آيد كه به دليل عدم معرفي، كمتر مورد بازديد قرار گرفته‌ اند.

اين كوه‌ ها كه از منحصر به‌ فردترين كوههاي ايران است، به ثبت و حفاظت محيط زيست نيز در نيامده‌اند تا دست کم به اين وسيله نامشان در فهرست مناظر زيبا و بي‌ نظير ايران به‌ جا گذاشته شود.

كوه‌ هاي مريخي مناظري از کوه‌ هاي کره ماه را براي انسان تداعي مي‌ کنند و جنس رسوبي آنها و همچنين فرسايش خاص كوه‌ ها موجب ايجاد شيارها و تراش‌ هاي زيبايي شده است که گويي نقاشي ماهر آنها را به تصوير کشيده است.اين کوه ها براثر فرسايش سريع به وسيله باد و باران به اين شکل در آمده است و يکي از پديده هاي جذاب و کم نظير زمين شناسي به شمار مي آيد.

اين کوه‌ ها كه چاک چاک هستند و شکل‌ هاي نامانوس دارند و فاقد پوشش گياهي هستند و به خاطر غيرعادي بودنشان، در سالهاي اخير و در ميان گردشگران، به کوههاي مريخي شهرت يافته‌ اند، نمونه‌ هاي بدبوم (بدلند) هستند که پديده بوم‌شناختي ويژه‌ اي است.

رنگ تقريبا سفيد کوه (چيزي ميان طوسي و سفيد) با واريزه‌ هاي بسيار در پاي ‌آن، وجود گرما و حرارت و شرجي هوا و رطوبت نسبتا بالا و سوي ديگر آن دريا که به‌اين منظره آغوش گشوده است، مناظري رويايي و تخيلي را در ذهن بيننده پديد مي‌ آورد. همين منظره منحصر به‌ فرد كه جاده چابهار ـ گواتر آن را به دو نيم تقسيم كرده، باعث شده تا اين جاده به يكي از زيباترين جاده‌هاي ايران تبديل شود. يك‌سو كوه‌ هاي مخروطي مريخي با آن رنگ خاكستري خيال‌ انگيز و سوي ديگر درياي سبز و ماسه‌ هاي اندكي سرخ با درختچه‌ هاي بياباني در كرانه آن.

دشت كه در ميان جاده آبگير مي‌ شود، تالاب‌ هايي را پدپد مي‌ آورد، كه در سوي دريا صورتي است و در سوي كوه خاكستري مايل به سفيد. جايي كه به آن تالاب صورتي مي‌ گويند. اين جاده كه با سراشيبي‌ ها و سربالايي‌ هاي بسيار، نمايان شدن گاه‌ به‌ گاه دريا در سمت چپ و نظاره منظره از ارتفاع، از جاذبه‌ هاي خاص گردشگري در استان سيستان و بلوچستان است.

رشته کوههاي مريخي که فقط در مناطق جنوبي استان سيستان و بلوچستان واقع شده است، توانسته ترسيم‌ گر يک جاذبه طبيعي زيبا باشد.
برخي مواقع ارتفاع آنها تا پنج متر مي‌رسد و در ديگر نقاط اين بيابان‌ ها بعضا بلندي آنها تا 100 متر و حتي بيشتر هم ديده مي‌ شود. جنس اين پديده از مقاومت خاصي برخوردار است، به‌ طوريکه بالا رفتن از آن به مثال بالا رفتن از صخره است.
شکل‌ هاي نامانوس اين پديده‌ ها، ناشي از فرسايش سريع در برابر باد و باران است که بر خلاف فرسايش‌ هاي آرام و طبيعي، مهلتي براي رويش گياهان باقي نمي‌گذارد و سرزمين را دندانه دندانه و پر از لبه‌ ها و چاک‌ ها نشان مي‌ دهد. همچنين، مقاومت نايکسان لايه‌ هاي زمين، در اين منطقه‌ ها گاه سبب شکل‌ گيري ستون‌ هايي با کلاهک‌ هايي بر سر يا کوه‌ هايي که گويي با چاقو سر آنها را بريده‌ اند، مي‌ شود.
با رسيدن به دهكده صيادي "تيس" منظره كوه‌ هاي مريخي در كنار جاده به پايان مي‌ رسد. قدمت اين روستا به 2500 سال قبل مي‌ رسد و در كتاب فتوحات اسكندر مقدوني بعنوان تيز مشهور بوده و به مرور زمان به تيس تبديل شده است. تيس بندر تجاري فعالي بوده است كه بوسيله مغول‌ ها ويران شده است.

امکانات منطقه
مجتمعی در این منطقه احداث شده است. دو سالن ويژه اردو هاي دانش آموزي، فضاي سبز، سرويس هاي بهداشتي، ۶ سوئيت، آلاچيق، سکوي ويژه رصد ستارگان و ديگر امکانات تفريحي و گردشگري در اين مجتمع تعبيه شده است. اين مجتمع در زميني به مساحت ۷ هکتار در بين کوه هاي مريخي (مينياتوري) مشرف به سواحل درياي عمان ساخته شده است.

مکانهای مشابه
در جهان تنها چند کشور چنين مناظر زيبا و بکري دارندبه عنوان مثال کشور مغولستان از اين جاذبه گردشگري برخوردار است و از چندي پيش به ايجاد اماکن تفريحي و سياحتي در مجاورت اين نوع کوه ها اقدام کرده است و با اين اقدام خود، هر ساله پذيراي شمار زيادي از گردشگران از سراسر دنيا در اين منطقه است.

منابع:

• soroosh-travels.com
• fa.wikipedia.org
• irandeserts.com
• mehrnews.com
• yjc.ir
• lipartis.ir