غار لاهرود در غرب لاهرود دره معصوم خان واقع شده است. در سراشیبی این دره غارهایی وجود دارد که قدمت آن به ماقبل تاریخ برمیگردد و روی این غارها را صخره های سنگی پوشانیده است. در پایین این غارها چشمه های متعددی وجود دارد که این چشمه ها نقش حیاتی برای بومیان این منطقه بوده است. این چشمه ها احتمالا به دریاچه زیر غار منتهی میشود.
پرسشهایی که از مسن ترین افراد محل صورت گرفته بیانگر این است که از داخل این غارها تونلهای زیرزمینی به داخل دره راه داشته است. بر روی صخره های سنگی این غار خانه های روستایی احداث شده است. حتی سوراخهایی از داخل غار به حیاط این خانه ها راه داشته است که بر روی آن راه، سنگ بزرگی را گذاشته بودند و دوره های داخل غار از آنجا به بیرون راه می یافت. در درون غار تنور و آخورهایی نیز وجود داشت که در یک زمانی دزدان غیر بومی در داخل آن زندگی میکردند و حتی کردان تبعیدی در زمان رضاخان نیز در داخل این غار احشامشان را نگهداری میکردند. درحال حاضر چشمه هایی که از زیر غارهای ما قبل تاریخ سرازیر میشوند نماد لاهرودند و مردم این منطقه علاقه وافری به آنها دارند.
زمین منطقه چشمه های پایین غار از لایه های فشرده و یکپارچه تشکیل شده است، به نظر می رسد جنس این لایه ها از ماسه فشرده باشد. این غارها در دل صخره های یکپارچه حفر شده است و در یک لحظه انسان را به دل قرون و اعصار می برند. البته متاسفانه بر اثر عوامل مختلف طبیعی در گذر زمان صدماتی به این غار وارد شده است ولی زندگی در غارها، بومیان قدیم لاهرود را تا حدی از حوادث و ناگواریهایی که در طول تاریخ، مردم سایر روستاهای مشگین‌شهر را مکررا تهدید میکرد مصون داشته بود.
در شمال شهر لاهرود به فاصله یک کیلومتری آن در بالای تپه ای به وسعت چندین هکتار در فاصله های حدود پنجاه متری از همدیگر سه مقبره سنگی اوغوز به ابعاد 4×3 متر وجود دارد که متاسفانه هر سه تای آن را حفاران غیر مجاز کاویده اند و تنها سنگهای تراش شده آن باقی مانده است.
منابع:
fa.wikipedia.org
waravi.parsiblog.com
