غار سهولان

مسکن انسان در هفت هزار سال قبل

چکیده: غار سهولان
غار سهولان یکی از مهمترین و کم نظیر ترین غارهای طبیعی کشور و از شگفت انگیز ترین جلوه های طبیعت زیبای سرزمین آذربایجان غربی است که از دیر باز برای ساکنان منطقه شناخته شده بود و حتی در قسمتهایی از آن در دوران قبل از میلاد ،انسانها سکونت داشته اند. این غار برای اولین بار توسط جک دمورگان فرانسوی کشف شد، سپس توسط غارشناسان ایرانی مورد بازدید قرار گرفت . آثار حیات بشری در غار سهولان از ۶ الی ۷ هزار سال پیش وجود دارد، بنابراین از آثار تاریخی مهم ایران به شمار می رود . تحقیقات باستان شناسی و ماموریت های حفاری باعث کشف مصنوعات بشری مختلفی از قرون چهارم و پنجم قبل از میلاد نیز شده است. این غار در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قرار دارد.
 
سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و مردم محلی غار را «کونه کوتر» یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است.
مشخصات کلی
نام
غار تاریخی سهولان
وجه تسمیه
سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و مردم محلی غار را «کونه کوتر» یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درو
مشخصات فیزیکی غار
ارتفاع دهانه اصلی آن در حدود 1765 متر،و ارتفاع دهانه دیگر در حدود 1795 متر ،و اتفاع سطح آب دریاچه موجود در دل غار از سطح دریاهای ازاد 1750 متر است.
ویژگی خاص
آشیانه مادری خفاشها و زیستگاهی اساسی برای انها
پیشنهادات
بهترین زمان بازدید
بهار و تابستان
مسیر دسترسی
آدرس
آذربایجان غربی٬ مهاباد، ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی مهاباد-بوکان٬ روستای سهولان
امکانات
اقامتگاه
نزدیکترین جاذبه ها و محل اقامت به غار سهولان
متن کامل: غار سهولان
غار سهولان در دامنه رشته کوههایی بنام قوترر قرار دارد که بلندترین نقطه آن از سطح دریاهای آزاد ۲۲۰۰ متر ارتفاع دارد. ارتفاع دهانه اصلی آن در حدود ۱۷۶۵ متر،و ارتفاع دهانه دیگری که در فاصله نه چندان دور از دهانه اصلی واقع شده در حدود ۱۷۹۵ متر ،و اتفاع سطح آب دریاچه موجود در دل غار از سطح دریاهای ازاد ۱۷۵۰ متر است.
 


ساختار داخلی غار:
ساختمان داخلی غارسهولان را از نظر مورفولوژیکی میتوان به ۲ بخش کاملا مجزا تقسیم کرد. بخش اول که در واقع بخش اعظم حجم غار را شامل می شود ،کریدورهای حجیم و معابر بینا بینی آنهاست که تقریبا تا نصف ارتفاع خود پر از آب می باشد ارتفاع سطح آب در تمام این معابر یکسان و حدود ۱۷۵۱ متر است ،که ۲۱ متر ازارتفاع صحن ورودی غار پایین تر است. تردد در این بخش بدون قایق امکان پذیر نیست .بخش دوم معبر خروجی خشکی است که انتهایی ترین دهلیز آبدار غار را به صحن ورودی مربوط می سازد. معبر اصلی این بخش که مسیری کاملا خطی دارد حدود ۱۳ متر بلند تر از آب غار بوده ودر بخش میانی خود از کنار دو اتاقک کوچک دارای آب عبور می کند.
مجموعه معابر آبدار و خشک غار یک سیکل بسته نعلی شکل را تجسم می نمایند. توسعه کلیه معابر غار درامتداد مجموعه گسلی قائم صورت پذیرفته است.این معابر در امتداد هم و بطور زاویه دار قرار گرفته و مطابق تقسیم بندی وایت جزو معابر خطی زاویه دار محسوب می شوند بزرگترین تالاب آبدار با مساحت ۱۲۰۰ متر مربع در انتهای غار واقع شده است که از ریزش سنگهای بلوکی سقف ان ،جزیره ای به مساحت ۲۰۰ متر مربع در ضلع شرقی حاصل گردیده است.
 


موجودات زنده غار:
کبوتر چاهی فراوانترین جانور در غار سهولان می باشد این پرنده به تعداد زیاد در تمام نقاط غار پراکنده است لانه این پرندگان بر روی سنگها و بالکن های سنگی غار به آسانی قابل مشاهده می باشد.
 
خفاش مهم ترین پستاندار موجود در غار بوده و از نظر زیست غارشناسی می توان آنها را جزو جانداران ساکن تصادفی غار (ترو گلو گزنها)محسوب کرد.در مورد غارها عامل محدود کننده برای یک زندگی زیرزمینی معین ،منابع غذایی ،اندازه کوچک حشرات و کم بودن توده زنده در داخل غار و فقدان میوه یا شهد می باشد.خفاشها از نظر زیستگاهی وابسته به محیط داخلی غار بوده و جهت تغذیه از منابع غذایی موجود در خارج غار استفاده نموده و زمان استراحت خود را در داخل غار سپری می نمایند.
 
غار سهولان یکی از مناسب ترین و تنها زیستگاه طبیعی این موجودات استثنایی و در عین حال مفید در منطقه محسوب می شود .همچنین غار سهولان را می توان به عنوان آشیانه مادری خفاشها و زیستگاهی اساسی برای انها در نظر گرفت. این غار زیستگاه بسیار ی از جانوران غار زی می باشد.
 


جایگاه حقوقی غار سهولان:
مجموعه غار آبی – خاکی سهولان با مساحت ۲ هکتار بر اساس بند الف ماده ۳ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و برابر مصوبه شماره ۱۶۹ مورخ ۱۳۷۹/۳/۱۱ شورای عالی حفاظت محیط زیست به عنوان اثر طبیعی –ملی در زمره مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست میباشد. این آگهی تحت شماره ۱۲۳۸۹۹ در روزنامه رسمی مورخ ۱۳۷۹/۶/۲۰ به چاپ رسیده است.
 


موقعیت جغرافیایی:
غار سهولان در 46 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و 36 درجهه و 41 دقیقه عرض شمالی واقع شده است.
 


راه دسترسی : 
غار سهولان در ۱۵۵ کیلومتری جنوب شرقی ارومیه و ۴۲ کیلومتری جنوب غربی شهر زیبای مهاباد و در جنوب دریاچه ارومیه بر سر جاده برهان که متصل کننده شهرهای مهاباد و بوکان بصورت میانبر است .بین دو روستای عیسی کندی و سهولان قرار دارد. راه آن تا روستای عیسی کندی ۳۷ کیلومتر (آسفالته ) و تا روستای سهولان ۴۱ کیلومتر (آسفالته )از شهرستان مهاباد می باشد.
 


منابع:
اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی
fa.wikipedia.org
شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: