کلیسای هوانس مراغه

تاریخ بنای این کلیسا را قرن ۵ و ۶ میلادی می‌ دانند. بنای اصلی کلیسا بارها بر اثر عوامل مختلف تخریب شد و بنای فعلی در سال ۱۸۴۰ میلادی به ابتکار سردار سامسون خان و توسط معماران روسی و فرانسوی ساخته شد. بنا به صورت مستطیل با نمای آجری ساخته شده است. کلیسای هوانس مراغه در دوران حکومت ایلخانان مغول از موقعیت خاصی برخوردار بوده‌است؛ ولی در زمان حاضر این کلیسا به‌دلیل مهاجرت ارامنه به تهران و شهرهای دیگر، عملا بدون استفاده باقی مانده‌است.

کلیسای هوانس شامل سه بخش محل اسکان اسقف اعظم، مدرسه و روشن‌کردن شمع وعود است که برخلاف عرف رایج در کلیساسازی، دارای پلان مربع القاعده می‌باشد. مدخل این کلیسا در ضلع غربی و ورود به داخل آن از طریق درگاه زیر تاق گنبدی صورت می‌گیرد. سردر ورودی کلیسا دارای گنبد رک هرمی با روکش شیروانی است و ناقوس کلیسا نیز در این محل واقع شده‌است.

فضای اصلی کلیسا مستطیلی‌شکل است که عبادتگاه یا محراب در ضلع شرقی آن واقع شده و مرکب از سه تاق‌نما با قوس جناغی می‌باشد. تاق‌نمای میانی از دو تاق‌نمای طرفین بزرگتر بوده و در داخل این تاق‌نما دو پنجرهٔ مستطیل‌شکل وجود دارد که با شیشه‌های الوان مزیین شده‌اند. تاق‌نمای میانی دارای تاق جناغی و تاق‌نماهای طرفین دارای گنبد کوچکی می‌باشند.

ایوان آجری کلیسا به وسیله دو راه پله به برج ناقوس کلیسا که به صورت ستاره‌ای 16ضلعی است و 12 متر ارتفاع دارد، راه می‌ یابد. در ضلع شمالی و جنوبی برروی دیوارها و تاقچه‌ ها، نغول‌ های کم‌ عمقی جهت عرضه عکس‌ های یادبود تعبیه شده‌ اند. نور داخل کلیسا از درب ورودی و پنجره‌ های کوچک ضلع شرقی و شمالی و جنوبی تامین می‌ گردد. در ضلع غربی حیاط یکسری ساختمان یک‌ طبقه احداث شده که در گذشته مورد استفاده بوده‌ ولی براثر گذشت زمان متروک گشته اند. اتاق‌ های مخروبه دیگری نیز در اطراف حیاط دیده می‌ شود که مسکن افراد کم‌ بضاعت بوده‌ اند.

هم اکنون اداره میراث فرهنگی وگردشگری مراغه در این کلیسا مستقر است.

منابع:
tabriz.irib.ir
mycityads.ir
eatc.ir:90
arktourism.ir
tishineh.com