شهرستان اردبیل مرکز استان اردبیل و یکی از مناطق تاریخی ایران به شمار می رود که حدود ۵۰۰۰ سال قدمت دارد. شهرستان اردبیل در شمال غربی ایران و در مرز ایران با جمهوری آذربایجان قرار دارد. این شهرستان با داشتن آب و هوای مناسب، تابستان های خنک و ملایم و با قرار گرفتن کوهستان زیبای ساوالان (سبلان) با قلل مرتفع و دیدنی که سبب تلطیف آب و هوای این شهرستان و زیبایی فوق العاده این شهرستان شده است از قطب های مهم گردشگری ایران بشمار میرود. تیساوازوری مجارستان و ارزروم ترکیه خواهر خوانده های شهر اردبیل اعلام شده اند.
نام: شهر اردبیل
نام قدیمی: آرتاويل. اردبیل در طول تاریخ، به نام های گوناگونی ازجمله «دارالارشاد»، «دارالملک»، «دارالعرفان»، «دارالامان» و «شهر مقدس» ملقب بوده است.
استان: اردبیل
وجه تسمیه: نام اردبيل يا آرتاويل از دو كلمه آرتا به معناي مقدس و ويل به معناي شهر و تختگاه گرفته شده و در مجموع به نام شهر مقدس يا تختگاه مقدس آمده است. در علت يابي اين نامگذاري مي توان از عوامل ديني مانند آتشگاه هاي اطراف سبلان و خود شهر اردبيل، اهميت مذهبي و زيارت گاهي توده سبلان با سنگ محراب موجود در نزديكي قله آن و آب و خاك پر بركت و حاصل خيز آن كه منشاء آباداني و نعمت بوده، ياد كرد.
تاریخچه: طبق لوحه های گلی سومریان که به صورت آرتا ثبت گردیده است قدمت این شهر تا۵۰۰۰ سال تخمین زده شده است. این شهر در زمان حکومت بنی امیه مرکز حکومت آذربایجان و در زمان بنی عباس مرکز قیام بابک خرمدین بوده است. در سال ۶۱۸ هجری مورد حمله مغولان قرار گرفت، اما در زمان تیموریان و صفویان، نهضت تشیع و جنبش‌های سیاسی ایران از این شهر برخاست. اردبیل در زمان صفویان آباد گردید و به اوج اعتبار، عزت، و عظمت خود رسید، اما پس از انقراض این سلسله در پیشامد ها و تحولات تاریخی دوره نادرشاه و اوایل قاجار و به خصوص با ورود قشون روسیه به ایران و حوادث دوران مشروطیت، از رونق و اهمیت افتاد. اردبیل تا پیش از تبدیل شدن به استان یکی از شهرستانهای بزرگ استان آذربایجان شرقی محسوب میشد. که در ۲۴ فروردین ۱۳۷۲ شمسی به پیشنهاد دولت و تصویب مجلس شورای اسلامی به مرکزیت شهر اردبیل و با نام استان اردبیل از محدوده سیاسی اداری استان آذربایجان شرقی جدا و به عنوان اولین استان جدید بعد از پیروزی انقلاب در تقسیمات کشوری جای گرفت. امروزه در مناطق تالش نشین استان، هنوز هم به اردبیل، «آردویل» گفته میشود که به معنی «شهر مقدس» میباشد.
تقسیمات کشوری: این شهرستان از ۳ بخش و ۱۰ دهستان تشکیل شده است.
موقعیت جغرافیایی: این شهر در جنوب غربی دریای خزر بین دو رشته کوه سبلان و رشته کوههای تالش که در امتداد سلسله جبال البرز هستند قرار دارد. فاصله شهر اردبیل تا شوروی 20 کیلومتر و تا آستارا 75 کیلومتر است. شهر اردبیل در مختصات 2 و 38 الی 8 و 38 عرض جغرافیایی و 5 و 48 الی 20 و 48 طول جغرافیایی قرار دارد. مختصات مرکز شهر حدود 5 و 38 عرض جغرافیایی و 8 و 48 طول جغرافیایی است.
مساحت: ۱۱۰۸۱ کیلومتر مربع
کوههای اطراف: .قله سبلان از زیباترین قلل جهان است و دامنه آن از دیدنی ترین کوهپایه های آسیا به شمار می رود.
رودخانه ها و دریاچه ها: دریاچه شورابیل در داخل شهر اردبیل قرار گرفته است و اطراف آن پارک و شهر بازی قرار دارد
جمعیت: ۵۶۴۳۶۵ نفر سال ۱۳۹۰
ارتفاع از سطح دریا: ارتفاع شهر از سطح آزاد دریا 1263 متر است.
آب و هوا: این شهر همچون سایر نقاط استان دارای زمستان طولانی و پربرف و تابستان معتدل میباشد. شهرستان اردبيل داراي چهار اقليم مديترانه‌اي گرم، مديترانه‌اي معتدل، كوهستاني سرد و معتدل است. اين شهرستان به عنوان يكي از مناطق سردسير ايران و استان بين پنج تا هشت ماه از سال سرد است. بارندگي نيز در تمام فصول وجود دارد ولي شدت آن در بهار و پاييز بيشتر است.
وضعیت اقتصادی: کشاورزی و دامپروری همچنین قالیبافی و پرورش ماهی در دیاچه نئور، تولید عسل در دامنه های سبلان از فعالیتهای مردم منطقه بشمار میروند.
محصولات: گندم، جو، سیب زمینی، پیاز، بذر چغندر قند، حبوبات، دانه های روغنی ذرت، انواع میوه جات مثل سیب، گلابی، آلبالو، زردآلو، هلو و...
فرهنگ و آداب و رسوم: درکشور ایران به ویژه منطقه آذربایجان مرثیه سرایان اردبیلی بی شک نقش ارزنده‌ای در روایت حماسه بزرگ عاشورا و انتقال آن به نسل های امروزی داشته‌اند. این نقش ریشه در شیعه گری صفویان دارد و در این دیار که خاستگاه صفویان است بیش از هر استان دیگری پایدار مانده است.
زبان محلی: ترکی آذری
خیابان ها٬ میدان ها و محلات قدیمی: 1- گازران (چشمه باشي) 2- عالي قاپو (اونچي ميدان) 3- قنبلان (شيخ قاباغي) 4- پير عبدالملک 5-اوچ دکان 6- تواي ياطوي (تابار). سه تاي اولي محل سکونت نعمتي ها و بقيه حيدري نشين بوده است.
جاذبه های گردشگری: بقعه جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی، دریاچه شورابیل، موزه، بازار اردبیل و...
رویدادهای مهم: جشنواره گل بابونه
افراد سرشناس: شیخ صفی‌الدین اردبیلی، شاه اسماعیل صفوی، سلیم مؤذن زاده اردبیلی مداح اهل بیت، رحیم مؤذن زاده اردبیلی اذان گوی مشهور ایران و جهان اسلام که در آواز بیات ترک و در گوشه روح الارواح سروده است، حسین رضازاده، علی دایی، کریم انصاری فرد، رحیم علی آبادی، ودود مؤذن نقاش خواننده و نوازنده و پیکرتراش، ناصر چشم آذر آهنگساز و موسیقیدان و...
سوغاتی: عسل طبيعي سبلان، حواي سياه، سرشير، تخمه آفتابگردان، آب نبا، شكلات روسته، كره، عصارة گل هاي سبلان، شيريني هاي محلي و ترشي و...
غذای محلی: چیغیرتما، آش دوغ، ترشی قورمه، خشیل و...
صنایع دستی: قاليبافي، گليم بافي، مليله سازي، خراطي چوب، گره چيني، نگارگري ايراني، زيور آلات سنتي، البسه محلي سفالگري، احجام چوبي، منبت و معرق چوب، تراش سنگهاي قيمتي و نيمه قيمتي
بدترین و بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان بهترین و اواخر پاییز و زمستان بدترین زمان سفر به این شهر است.
مدت زمان لازم برای بازدید از این شهر: دو روز
پیش شماره و شماره اداره گردشگری: تماس با روابط عمومی 33257806 045 - تلفن :33241070-33234050 045 فكس : 33232986 045
تورلیدر مناسب برای این شهر: مدیر گروه تریپ یار آقای سعید علیزاده
دارای گواهینامه جهانگردی و گردشگری از سازمان میراث فرهنگی.
سابقه تورگردانی و فعالیت در زمینه گردشگری به مدت ۲ سال. معرفی شده به عنوان تورلیدر در کتاب ایرانگردی دکتر پیتر کربر از آلمان. تلفن: 09369063626
منابع:
شهردای اردبیل
میراث فرهنگی استان اردبیل
fa.wikipedia.org
kojaro.com
ulduztourism.com
ranair.com
zohreh-bozorgnia.com
بیشتر
