نام: سیاهکل

واژه شناسی و وجه تسمیه: نام سیاهکل در زبان محلی سی کل است و معنی آن آبادی کنار کوه ‌است زیرا سی به معنی کوه سینه بریده و با شیب تند است و دامنه دلفک به سوی سیاهکل شیبی بیش از ۶۰ درجه دارد و کل یا کلاً به معنی آبادی است و ترکیب آ‌نها معنی آبادی کنار کوهی با شیب تند است.

استان: گیلان

تاریخچه: سیاهکل از نظر تاریخی شهرستان مهمی است چرا که به تنهایی خاستگاه دو سلسله مهم و تاثیرگذار در تاریخ ایران است. هم دیلمیان و هم آل بویه از این منطقه برخاسته اند. این منطقه از گذشته قشلاق دیلمان محسوب می‌ گردید و دیلمیان در فصول سرما به این محدوده کوچ می‌ کردند. سکونت بصورت ثابت و یکجانشینی در شهر سیاهکل در حدود ۱۵۰ سال پیش با کوچ بدون بازگشت مردمان کوهستان این ناحیه یعنی دیلمان به محدوده فعلی سیاهکل آغاز شد. شهر سیاهکل امروز ترکیبی از فاضل خان محله به همراه روستاهای کلسر و برفجان و کدوبنک است و سیاهکل در واقع آبادی شکل گرفته با محوریت فاضل خان محله به انضمام این چند روستاست که به مرور آن سه روستا را در خود گرفته‌ است. شهرداری شهر سیاهکل از اولین شهرداری‌ های کشور می ‌باشد. با توجه به فرهنگ مردم سیاهکل این منطقه از گذشته و حتی خیلی زود تر از شهرهای معروف کنونی گیلان دارای بازار و ساختار شهری بوده و زندگی به اصطلاح شهری در آن رونق داشته است. سیاهکل که تا سال ۱۳۷۶ بخشی از شهرستان لاهیجان به شمار می رفت در آن سال تبدیل به شهرستان شد.

تقسیمات کشوری:  شهرستان سیاهکل در خود دو شهر سیاهکل و دیلمان و ۲۴۷ روستا را در دو بخش مرکزی و دیلمان و پنج دهستان توتکی و مالفجان و خرارود و دیلمان و پیرکوه جای داده است.

موقعیت جغرافیایی: شهرستان سیاهکل از شمال به شهرستان‌ های لاهیجان و آستانه اشرفیه و از شرق به شهرستان ‌های لنگرود و رودسر و املش و از جنوب به شهرستان رودبار و منطقهٔ الموت و از غرب به شهرستان رشت محدود است. این شهرستان میان 27 درجه و 11 دقیقه تا 36 درجه و 41 دقیقه پهنای شمالی استوا و 49 درجه و 44 دقیقه و 51 درجه و 10 دقیقه از نیمسازه گرینویچ  واقع شده است

آب و هوا و شرایط اقلیمی: سیاهکل تقریباً از سه منطقه تشکیل شده که شامل منطقه آبرفتی که حاصل بر جای ماندن گل و لایی است که رودخانه‌ ها با خود آورده اند و همچنین رسوبات دریا در زمان ‌های کهن و منطقه کوهپایه ‌ای بسیار زیبا با جنگل‌ های راش فراوان آن و همچنین منطقه کوهستانی که تا نیمی از سال معمولاً در آن برف هم وجود دارد. این شهرستان به واسطه قرار گرفتن در دو اقلیم آب هوایی متفاوت از تنوع زیستی منحصر به فردی برخوردار است. قسمت شمالی شهرستان دارای آب و هوای معتدل با میانگین بارش بالا و قسمت جنوبی شهرستان که بیشتر مساحت آن را در بر گرفته است دارای آب و هوای نیمه سرد کوهستانی با زمستانهای نسبتا طولانی و میانگین بارش سالانه کم.

مساحت: بیش از ۱۰۴۸ کیلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: حدود ۷۲  متر

پوشش گیاهی و زیست جانوری: شهرستان سیاهکل دارای جنگلهای وسیع هیرکانی  است که مربوط به دوره سوم زمین شناسی می باشد. این جنگلها از قدیمی ترین مناطق جنگلی در آسیا بوده و مساحت آن بیش از ۵۰۰۰۰ هکتار می باشد که برخی از گونه های نادر حیوانی از قبیل پلنگ و مرال  را نیز در خود جای داده است.

کشاورزی: از نظر کشاورزی در سطح جلگه دو محصول عمده برنج و چای در این شهرستان تولید میشود. در بخش کوهستانی دیلمان نیز اراضی باغی وجود دارد که بیشتر محصولات آن گردو و فندق است.

فرهنگ و آداب و رسوم: از جاذبه های دیدنی سیاهکل، زنان و مردانی است که هنوز کمابیش به لباس سننتی گیلانی وفادارند و حداقل در مراسم و مناسبت ها آنها را به تن می کنند. لباس های رنگینی که با نوار و سکه نزیین شده و در سیاهکل و دیلمان و ماسال مورد استفاده قرار می گیرد.

جمعیت: ۵۱٬۶۷۵ نفر (سال ۱۳۸۳)

زبان محلی: زبان بخش مرکزی سیاهکل، گیلکی و زبان مردم کوهستان، دیلمی است که به دلیل مراودات چندین ساله شبیه هم شده‌ اند.

جاذبه های گردشگری: قله پر برف درفک، آبشار لونک، منطقه باستانی قلعه کوتی، تی تی کاروانسرا، قلعه گرماور، امامزاده سید صالح، سید ابراهیم و سید اسماعیل، بقعه امامزاده تورار، قلعه کوتول شاه، منطقه نمونه گردشگری ابی نام، منطقه باستانی کوه پس و حسنی محله، غار اسپهدان و غار لوعلی یا زاگام.

بازار هفتگی: در سفر به سیاهکل بازدید از پنجشنبه بازار را از دست ندهید.

سوغاتی و صنایع دستی: سفالگری، بافتنی های سنتی و البسه محلی از صنایع دستی این منطقه است. معرق، نگارگری، تذهیب، سراجی سنتی، نقاشی روی سفال، گلیم بافی و خراطی نیز در این منطقه رایج است.

غذای محلی: بادمجان شکم پر، ماهی شکم پر، میرزا قاسمی و سایر غذاهای محلی استان گیلان در این شهرستان نیز رایج هستند.

بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان

منابع:
فرمانداری سیاهکل
شهرداری شهر سیاهکل
fa.wikipedia.org
darsiahkal.ir
parvane22.persianblog.ir
persianpersia.com