نام: املش

نام قدیمی: آبلش

وجه تسمیه: شهر املش مجاور رودخانه شلمانرود واقع شده و به علت "مند آب" بودن رودخانه در سابق، این شهر بنام "آبلش" نامیده شد. این رودخانه باعث شد که املش به دو قسمت غربی و شرقی به ترتیب به نام های "سولش" و "آبلش" معروف شده و بعدها به مرور زمان املش نامیده شد.

واژه شناسی: املش نامی است مرکب از دو واژه «ام» و «لش» که «لش» به معنی راکد، ایستاده، و «ام» به رود و رودخانه اطلاق می ‌شود. بنابراین املش به معنی رود تنبل و راکد و از جریان ایستاده می ‌باشد.

استان: گیلان

تاریخچه: از لحاظ جغرافیایی–تاریخی، املش ناحیه‌ای تاریخی است که کشف آثاری از سده‌ های پیشین، حکایت از پیشینه کهن تاریخی پیش از اسلام آن دارد. در املش آثار باستانی مهمی همچون کوزه‌ های زرین و گلی از اشکال حیوانات، مجسمه و سلاح‌ های انسانی به دست آمده است، که از جنس برنز، نقره و طلا ساخته شده ‌اند. این اشیای باستانی گاهی در جریان حفاری‌های غیرمجاز و یا توسط باستان شناسان از گورستان‌ها به دست آمده است. قدمت برخی از این اثار به اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره قبل از میلاد مسیح برمی گردد. در مقایسه با تپه مارلیک، تمدن املش از لحاظ شیوه و زمینه دارای تفاوت ‌هایی است، اما در استفاده از اشکال حیوانات مشترکند. با نمایش سفالینه‌ ها و اشیای فلزی املش به سال 1964 میلادی/۱۳۴۳شمسی در موزه نوشاتل سویس، هنر و تمدن املش به دنیا شناسانده شد.

تقسیمات کشوری: این شهرستان شامل دو بخش رانکوه و مرکزی و دو شهر (شهر املش و رانکوه ) و پنج دهستان به نامهای سمام، شبخوسلات، کجید، املش جنوبی و املش شمالی و ۱۴۶ روستا است.

موقعیت جغرافیایی: این شهرستان در فاصله ۷۵ کیلومتری شهرستان رشت و در ۱۶ کیلومتری شهرستانهای رودسر و لنگرود قرار دارد. شهرستان املش از سمت شمال و شرق با شهرستان رودسر، از سمت جنوب با شهرستان سیاهکل و از سمت شمال غرب و غرب با شهرستان لنگرود همسایه است.

آب و هوا: آب و هوای آن متأثر از دو عامل جغرافیایی، دریا و کوهستان، معتدل مرطوب نیمه کوهستانی است.

مساحت: ۳۵۰ کیلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: ۱۳ متر

پوشش گیاهی و زیست جانوری: پوشش گیاهی املش متشکل از درختان توسکا، افرا، انار ترش، انجیر، ازگیل (کنوس)، فندق، گردو، راش، شرم، بلوط، ممرز، توت، ون و آزاد می‌ باشد. همچنین گیاهان دارویی از قبیل گل بنفشه و ختمی، گل گاو زبان و کود کوتو در اکثر نقاط املش می‌ رویند. پرندگان و جانوران پراکنده در این شهرستان عمدتاً روباه، شغال، گرگ، سمور، خرگوش، تیهو و سا، عقاب و انواع گونه‌ های پرندگان جلگه‌ای و کوهستانی است.

اقتصاد: این شهرستان یکی از دو معدن بزرگ میکای سیاه و دولومیت ایران را در قلب خود جای داده است. از فرآورده ها و محصولات آن می ‌توان برنج، چای، گندم، فندق، مرکبات، گیاهان دارویی، فراورده‌ های دامی و عسل و ابریشم را نام برد اما قسمت اعظم زمین‌ های کشاورزی زیر کشت چای و برنج هستند و محصولات چای املش حدود ۳۲٪ کل تولید کشور را تشکیل میدهد.

جمعیت: این شهرستان بر پایه سرشماری سال ۱۳۷۵ دارای جمعیتی بالغ بر ۵۰۷۱۶ نفر می ‌باشد.

زبان محلی: قومیت مردم املش گیلک بوده و با لهجه بیه پیش (شرق گیلان) و گویش املشی تکلم می ‌کنند.

جاذبه های گردشگری: از جمله جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی شهرستان املش می توان به برج تاریخی میل امام با ارتفاع هفت متر، خانه های قدیمی خاندان صوفی، شاه نشین قلعه، بافت تاریخی شهر املش، تالاب زربیجار، مناطق ییلاقی و باغات چای، غار تلاین گورج و هفت خم تله سر، یخچال طبیعی ملجادشت، دهکده ییلاقی، هلودشت، چشمه آب معدنی لوزان اشاره کرد. غار لیاروی واقع در روستای لیاروی بلوردکان املش، جنگل ‌های سر سبز بلور دکان و تابستان نشین و مراتع هالی دشت، خسیبدشت، قله ناتشکوه، قله آغوزی و..از دیدنی های این شهرستان هستند..

هفته بازار: عرضه محصولات بدست آمده در روز سه شنبه انجام می ‌شود و سه شنبه بازار املش نمونه کاملی از بازارهای سنتی گیلان است که مردم این منطقه با حضور گسترده رونق خاصی به آن می بخشند، مردم املش روزهای بازار را گالش بازار می ‌نامند. این بازار در تمامی طول سال در روزهای سه شنبه برقرار و اگر این روز با مناسبت‌ های مذهبی برخورد کند فقط نیمی از روز در آن به داد وستد می ‌پردازند.

سوغاتی و صنایع دستی: صنایع دستی و سوغات املش شامل :نازک کاری و خراطی روی چوب، قلمزنی، تولیدات دستباف پشمی، چادر شب بافی، مرکبات ، چای، ابریشم، برنج و عسل میباشد.

غذای محلی: آبکی، اناربیج، ساچمه قاتق، به قرمه، تازه کباب، ترش کباب، ترش تره و...

بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان

منابع:
fa.wikipedia.org
yjc.ir
gilangasht.ir
ranekouh.mihanblog.com