بندر ترکمن به عنوان یک شهر ساحلی که پیدایش آن به دوره رضا شاه بر می گردد دارای تاریخی حدود هشتاد ساله می باشد. بندر ترکمن، شهری است در غرب استان گلستان. نام آن پیش از انقلاب ایران «بندر شاه» بود. این شهر مرکز شهرستان ترکمن است.
بندرترکمن جزو شهرهایی است که در ابتدای کار راه آهن در ایران ریلهای راه آهن به آن کشیده شد. این شهر درسال ۱۳۰۶ خورشیدی به فرمان رضاشاه بنیاد شد و سال بنیاد شهرداری آن ۱۳۰۹ میباشد.
بندر شاه در قدیم دارای سه اسکله بود که اکنون بازماندههایی از آنها بهجا مانده است.
از نقاط گردشگری آن میتوان به جزیره آشوراده در حدود یک کیلومتری ساحل آن اشاره نمود که تا چند سال قبل مسکونی بودهاست. این جزیره در حال حاضر در اختیار شیلات قرار گرفتهاست.
در سفر به شمال ایران ميتوانيد رفتن به کنار درياي خزر و ديدن فرهنگ مردم ترکمن در بندر ترکمن را تجربه کنيد و با قايق راهي جزيره آشوراده در درياي خزر شويد و از خوردن ماهي تازه لذت ببريد. اگر اهل هيجان و انجام کارهاي متفاوت هم در سفر هستيد، پيشنهاد ويژهاي برايتان داريم و آن رفتن به کورس اسبسواري پاييزه و بهاره در بندر ترکمن و تماشاي مسابقههاي اسبسواري است.
در سرزمين ترکمنها
شهري که دشتهاي رنگارنگ و جنگل داشته باشد، به خليجي زيبا ختم شود و در کنار مرواريد درياي خزر، جزيره آشوراده جاي گرفته باشد، حتما ميتواند انتخابي مناسب براي شروع يک سفر چند روزه باشد. بندر ترکمن، نشسته بر ساحل آرام خليج گرگان در آخرين نقطه از درياي خزر در ايران نخستين شهر مهندسىساز کشور است که در زمان رضا پهلوي ساخته شد و با گذشت بيش از 70 سال همچنان خيابانهاى عريض و موازى آن توجه مسافران را به خود جلب ميکند. اين شهر بين دريا، جنگل و منطقهاي خشک و بياباني جاي گرفته و همين تفاوت اقليم باعث شده آب و هوايي ويژه و البته متنوع داشته باشد. بندر ترکمن اصليترين منطقه سکونت قوم ترکمن در کشور هم هست. قومي با فرهنگ غني چند هزار ساله با پوششي بسيار زيبا و پر از رنگ و مردماني صبور و سختکوش که بخش زيادي از محصولات کشاورزي کشور به خصوص گندم، جو و پنبه حاصل دسترنج کار شبانهروزي آنهاست.
پيشنهاد ميکنيم روز اول سفر خود به استان گلستان را با تماشاي بندر ترکمن شروع کنيد که در بالاترين نقطه از خليج گرگان و کنار درياي خزر جاي گرفته است. براي رسيدن به بندر ترکمن بايد از طريق جاده تهران، فيروزکوه، قائم شهر، ساري، بهشهر، بندرگز، بندر ترکمن حرکت کنيد. از تهران تا بندر ترکمن 368 کيلومتر فاصله و بخشي از مسير جاده کوهستاني است. پيشنهاد ميکنيم اگر قصد سفر داشته و بار خود را بستهايد، صبح زود راهي جاده شويد و بساط صبحانه را در فيروزکوه پهن کنيد و بعد ادامه مسير بدهيد. اگر سرعت قانوني را رعايت کنيد، سفر شما بين 5 تا 6 ساعت با توجه به اتومبيلي که داريد طول خواهد کشيد و ميتوانيد ناهار را در بندرترکمن بخوريد. پيشنهاد ما براي خوردن ناهار رفتن به جزيره آشوراده است؛ جزيرهاي که مرواريد درياي خزر است و تنها جزيره مسکوني آن محسوب ميشود. بعد از رسيدن به بندرترکمن راهي اسکله قديمي و معروف اين شهر شويد و از آنجا با قايق به جزيره آشوراده برويد.
براي ماندن و اقامت در بندر ترکمن بايد از خانههاي محلي و ويلاهايي که در اطراف منطقه اسکله به مسافران اجاره داده ميشود، استفاده کنيد. بندرترکمن هتل و اقامتگاه خاصي براي مسافران ندارد. قيمت خانههاي محلي و ويلاها در اين شهر با توجه به اندازه و زمان سفر بين 50 تا 100 هزار تومان است.
از نقاط دیدنی این شهر پارک گلستان است که بزرگترین پارک این شهر است که در بلوار بهشتی واقع شده است.
خیابان های اسپریس و آزادی و شهرداری و بلوار پاسداران [فرمانداری] از زیبا ترین و پر رفت و آمد ترین مناطق این شهر هستند.
تاریخچه
لازمه گسترش مناسبات سرمایه داری در کشور و پیوند بازارهای داخلی به نظام سرمایه داری جهانی ، توسعه شهرها و تسهیل ارتباطات میان آنها بوده است. لذادر دوره رضا شاه ، به بنیانگذاری شهرهای موجود و توسعه سیستم حمل و نقل کشور توجه خاصی مبذول شده است. بندر ترکمن نیز از جمله شهر هایی است که در این دوره در یکی از پایانه های راه آهن سراسری در حال تأسیس ایران بنیان گذاری گردید و همزمان ، تأسیسات بندری آن نیز تکمیل وراه اندازی شد تا این شهربندری بتواند با موفقیت منحصربفرد خود ارتباط سرزمین ترکمن صحرا را ازطریق راه آهن با مناطق داخلی کشور فراهم سازد. امروزه ، بندر ترکمن با موقعیت ویژه جغرافیایی بعنوان بزرگترین بندر شمال ایران به جمهوری های آسیای میانه ، می تواند نقش محوری را در مبادلات تجاری ایران و به ویژه استان گلستان با دولت های مذکور ایفا نماید .
موقعیت جغرافیایی شهر
بندر ترکمن به عنوان یکی از شهر های استان گلستان در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در مدخل خلیج گرگان واقع شده است و با مرز ترکمنستان حدود 50 کیلومتر و با مرکز استان (گرگان) حدود 35 کیلومتر فاصله دارد و در شمال غرب آن قرار دارد. مختصات جغرافیایی شهر بین 54 درجه و 4 دقیقه و 15 ثانیه طول شرقی و 36 درجه و 53 دقیقه و 30 ثانیه عرض شمالی می باشد(1). ارتفاع شهر از سطح دریاهای آزاد 20- متر است و از سطح در یای خزر حدود 5/6 متر بالاتر است. فاصله هوایی شهر تا تهران 281 کیلومتر است. بندر ترکمن امروزه با داشتن حدود 45000 نفر جمعیت ، مرکز شهرستان ترکمن است که این شهرستان در تاریخ 27/11/1385 طی تصویب نامه شماره 2466 د طرح قانونی تقسیمات کشوری از شهرستان گرگان منتزع و به صورت شهرستانی مستقل در آمد.
آب و هوا
این شهرستان دارای آب و هوای خزری می باشد اما از جهت شمال شرقدرنوار اقلیمی نیمه بیابانی قرار می گیرد. متوسط حرارت شهرستان بندر ترکمن 17درجه سانتیگراد و میزان بارش سالانه این شهرستان به کمتراز420 میلی متر می رسد.
اقتصاد بندر ترکمن
اقتصاد شهر بر پایه راه آهن و بندر طراحی شده بوده که با بالا آمدن عمق دریا و کاهش آبخور کشتیها، امروزه عملاً خاصیت بندر تجاری ندارد و تنها مواد سوختی و نفت خام در مقیاس بسیار ناچیز به مقصد نیروگاههای منطقه تخلیه میگردد. اقتصاد شهر در حال حاضر بر پایه تولید فرش و گلیم، صید و تولید خاویار، کشاورزی و صنایع دستی رونق دارد. بیشتر مردم این شهر به کار صیادی مشغول اند.
جدایی گزینی اکولوژیکی و محلات شهر:
جدایی گزینی اکولوژیکی از این واقعیت سرچشمه می گیرد که ساکنین شهر از نظر درآمد ، مذهب ، نژاد ، پایگاه اجتماعی-اقتصادی به دسته ها و گروه های گوناگون تقسیم می شوند.
بدین سان که هر گروهی با پایگاه اجتماعی-اقتصادی برابر ، معتقدات مذهبی یکسان و یا هم نژاد بودن گرد هم می آیند و منطقه یا محله ای را جهت سکونت خود انتخاب می کنند و یا از روی اجبار به زندگی در محله ای که جامعه شهری برای آنها تعیین کرده تن در می دهند. به موازات جدایی گزینی اکولوژیکی ، هر یک از محلات شهری مشخصات ویژه ای به خود می گیرد و از چهره و بافت معینی تبعیت می کند که با سایر محلات شهری تفاوت دارد.
برخی محلات بندرترکمن به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود و وجود تمایزات قومی ، زبانی و مذهبی با سایر محلات متمایز و متفاوتند که چهره و سیمای فیزیکی و بافت محلات آنها نیز متأثر از این خصوصیات فرهنگی به گونه ای متفاوت تر به نظر می رسد. از این قبیل محلات در بندرترکمن می توان به قزاق محله و ترک محله اشاره نمود که در این شهر ، این گروه ها را نسبت به اکثریت ترکمن ها (81 درصد) می توان به صورت یک اقلیت قومی و زبانی در نظر گرفت.
ترک محله : این محله توسط تأسیسات ، خطوط و ایستگاه راه آهن از بدنه اصلی شهر جدا شده و در سمت غربی شهر بوجود آمده و یکی از محلات اصلی شهر است که تقریباً هم زمان با پیدایش این شهر شروع به شکل گیری نموده است و تمامی مراحل نفوذ ، هجوم ، تثبیت ، تراکم و توده شدن را که از مراحل هجوم و توالی اکولوژیکی هستند از سرگذرانده است. بدین معنی که ابتدا گروهی اندک از ترکهای آذربایجان شرقی و اردبیل به منظور کار در راه آهن در حال تأسیس بندرترکمن به این شهر عزیمت نموده و در بخشی از شهر اسکان می یابند. بتدریج تعداد بیشتری از خانواده های ترک زبان که از اقوام مهاجرین قبلی بودند وارد شهر شده و اشغال این بخش از شهر تداوم پیدا می کند تا جایی که به مرحله تثبیت ، بعنوان یک محله ویژه ترک ها می رسد. این گروه به دلیل تفاوتهای زبانی و مذهبی و نیز آداب و سنن خاص و مسایل اجتماعی دیگری از قبیل اشتراک قومی و خویشاوندی ترجیح داده اند که در محله ای خاص زندگی کنند و در طول سالیان گذشته همواره بعنوان شهروندانی آگاه و فهیم و به دور از هر گونه تضاد و کشمکش با سایر گروه ها زندگی آرامی را دنبال کرده اند. این محله امروزه از طریق یک پل هوایی که در جوار ایستگاه راه آهن شهر تعبیه شده و همچنین یک خیابان که از روی خط آهن عبور می کند با بدنه اصلی شهر ارتباط برقرار می کند. کار در راه آهن و شیلات کارمندی ، مغازه داری ، پیله وری و واسطه گری از عمده ترین مشاغل این گروه می باشد. مهمترین مشکلات این محله که به خیابان استقلال نیز معروف است عدم دسترسی به تاکسی ، راکد بودن آب جوی ها ، دوری از مراکز خدمات درمانی شهر ، نا کافی بودن روشنایی خیابانها ، فقدان فضای سبز و مراکز تفریحی است.
بعد از پیشروی تدریجی آب دریای خزر در اوایل دهه 1370 تعداد 188 واحد مسکونی و 27 مغازه موجود در روستای آشوراده به طور صد در صد خسارت دیده و مجبور به مهاجرت به بندر ترکمن شده اند و بدلیل تفاوت های اجتماعی که عمدتاً ترک هستند در حاشیه شرقی این شهر در زمینی به مساحت 33 هزار متر مربع که از سوی بنیاد مسکن فراهم گردید اسکان یافتند و امروز تحت عنوان شهرک آشوراده یا شهرک شیلات در امتداد جاده گرگان و در انتهای بلوار شهید بهشتی در ساختار فیزیکی و اجتماعی-اقتصادی شهر تأثیر گذار شده اند.
قزاق محله : محله اجتماعی دیگری که در این شهر وجود دارد در دو بخش مجزا با نام های قزاق محله شمالی و قزاق محله جنوبی معروف است. این گروه قومی ، مهاجران قزاقستان هستند که حدود 70 سال پیش به ایران مهاجرت نموده و ابتدا در روستا های منطقه و سپس در سه شهر بندر ترکمن ، گرگان و گنبد کاووس اسکان یافته و محلاتی را در این شهرها به خود اختصاص داده اند. گرچه قزاق ها از نظر زبانی و مذهبی تمایز خاصی با ترکمن ها نداشتند ولی به منظور حفظ آداب و سنن قومی و ایجاد نوعی محرمیت در محل زندگی خود تن به جدایی گزینی اکولوژیکی دادند و در محلات فوق الذکر اکثریت ساکنین را تشکیل می دهند. قزاق محله شمالی در شمال خط آهن و در ضلع شرقی بلوار شهید آرخی (محدوده خیابانهای پل و ترانس) واقع شده و قزاق محله جنوبی در ضلع شرقی خیابان پاسداران (روبروی کارخانه جین و پشت اداره مخابرات) قرار گرفته است. قزاق ها از جمله افراد زحمتکش و صنعتگر شهر هستند ولی بدلیل ضعف بنیه مالی و فقدان سرمایه های کافی ناگزیرند در مشاغلی نظیر رانندگی کامیون ، کارگاه های تولیدی سنتی ، کارگری و غیره مشغول گردند. بیکاری در میان این گروه کاملاً محسوس است.
محله ی کملر : این محله از جمله محلاتی است که به دلیل همگونی در پایگاه اجتماعی بویژه در هم محلی بودن قبل از مهاجرت به شهر که در روستایی به همین نام (حدود 12 کیلومتری شمال شرقی بندرترکمن و در حاشیه گرگان رود) ساکن بوده اند و همچنین تعلق آنان به طایفه ای به نام «کم» شکل گرفته و معروف شده است. در زبان ترکمنی پسوند < لر> معادل <ها> در فارسی است. ساکنان این محله در اثر اختلاف ها و درگیری های حاصل از عدم اجرای اصلاحات ارضی (دهه 40) در روستای کملر اقدام به مهاجرت دسته جمعی نموده و در ضلع شرقی شهر اسکان پیدا می کنند. امروزه محدوده زندگی آنها در شهر که به «کم لرینگ آراسی» یعنی محدوده کم ها معروف است از غرب به خیابان امیر کبیر شمالی ، از جنوب به انتهای خیابان گلستان و از شمال به خیابان مسجد قبای شرقی و از شرق به خیابان ابو عمار محدود می شود. این محله هرچند از قدیمیترین محلات شهر محسوب می شود ولی همچنان در محرومیت به سر می برد و تا کنون خیابان های اصلی آن نیز که خیابان های عریض و طویلی هستند آسفالت نشده است. آسفالته نبودن خیابان های اصلی و عدم دسترسی به تاکسی و درآمد اندک در مجموع باعث شده تا ساکنین این محله و نواحی مجاور آن مجبور باشند در زمستان مسیر طولانی خیابان های پر از گل و لای را طی کنند تا به مرکز شهر ، مدارس و یا مراکز کار برسند.
محله فرمانداری : کوی فرمانداری که در ضلع جنوبی شهر در دو سوی جاده کرد کوی واقع شده و تقریباً از کارخانه جین تا حوالی اداره راه و ترابری را در بر می گیرد. این محدوده عمدتاً بعد از انقلاب اسلامی شکل گرفته و به همین دلیل اکثریت واحدهای مسکونی آن نوساز و با معماری های نوین و مصالح با دوام ساخته شده است. این منطقه یکی از بهترین مناطق بندر ترکمن محسوب می شود. ساختمان های مدرن ، خیابان های آسفالته و تمیز ، مشارکت فعال شهروندان در اقدامات عمرانی محله و گران بودن قیمت زمین و مسکن از ویژگی های این محله است و می توان آن را زمینه ساز شکل گیری محله اعیان نشین شهر و تقسیم شهر به محلات پر درآمدها و کم درآمدها در نظر گرفت.
فارس ها که دومین گروه قومی این شهر از نظر تعداد جمعیت بوده و دارای 958 خانوار با جمعیتی بالغ بر 3970 نفر می باشد و 9/8 درصد جمعیت شهر را به خود اختصاص داده اند محله ای خاص از آن خود نداشته و به طور پراکنده در قسمت های مختلف شهر بویژه در بخش مرکزی و جنوبی آن استقرار یافته اند. به نظر می رسد علت اینکه فارس ها در این شهر تشکیل یک گتو را نداده و محله ای خاص از آن خود ندارند در این نکته نهفته باشد که اولاً قوم غالب در ایران هستند و مانند اقلیت ها نگران از دست دادن هویت قومی خود نیستند ، ثانیاً زمان استقرار آنها در این شهر به یک باره صورت نگرفته و تدریجی بوده است.
جمعیت
بر طبق سرشماری رسمی، در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن (بخش مرکزی شهر بندرترکمن) بالغ بر ۴۸٬۷۳۶ نفر بودهاست.
فرهنگ وآداب و رسوم
زبان اکثریت مردم شهر ترکمنی است که جزء زبان های ترکی می باشد وآنرا به عنوان یک لهجه ترکی می شناسند که از قواعد و دستور مکتوب پیروی نمی کند
در بندرترکمن خوردن غذاهاي محلي و خريد صنايع دستي به خصوص لباسهاي محلي و زيورآلات زنانه ميتواند براي مسافران مخصوصا خانمها بسيار لذتبخش باشد. همچنين پيشنهاد متفاوت ما در اين شهر رفتن به مسابقههاي اسبسواري است که در فصل پاییز به کورس پاييزه مشهور است. البته بايد زمان اجراي اين مسابقهها را که در چند هفته متوالي در پاييز برگزار ميشود از محليها بپرسيد. در بهار نیز این کورس برگذار میشود. ديدن مسابقههاي اسبسواري و تماشاي اسبهاي اصيل ترکمن و به خصوص شرطبندي روي اسبها و دورهاي مسابقههاي اسبسواري ميتواند هيجانانگيز باشد.
ضمن آنکه در اعیاد قربان و فطر نیز این منطقه دیدنی است (مخصوصا ساحل۱۱). این دو عید بزرگترین عید ترکمنها به شمار میروند.
صنایع دستی و غذای محلی
فرش ترکمنی، پشتی ترکمنی، روسریهای زنانه و صنایع دستی ترکمنها و بشمه و بورگ و قطاب مهمترین سوغاتی این شهر هستند.
مشهورترین غذای ترکمنان "چکدرمه" است که با تکه های درشت گوشت و پیاز و گوجه فرنگی و برنج تهیه و خورده می شود. هلی آش هم یکی از انواع آش است که در میان ترکمنان محبوبیت خاصی دارد. آش شامل بنشن و سبزیجات و گوجه فرنگی و شکر وپیاز است.
جاذبه های توریستی بندر
ديوار قزل آلان (ديوار دفاعي گرگان)
دیوار دفاعی گرگان مربوط به دوره ساسانیان که از شهرستان کلاله آغاز میشود با طی حدود دویست کیلومتر در این شهرستان به دریا منتهی میشود. این دیوار بزرگترین دیوار جهان پس از دیوار چین است.
اسکله
جالب ترین نقطه شهر بندرتركمن ، اسکله آن است. دریای مازندران، و اسکله توریستی بندر ترکمن در غرب شهر واقع شده، جایی که میتوان سوار قایقهای پدالی یا موتوری شد و بازارهای ساحلی و رنگارنگ صنایع دستی در آن قرار دارند.
مجتمع گردشگری اسکله و موقعیت اقتصادی حمل و نقل دریایی این شهرستان موجب شده تابه منظور برقراری ارتباط با جمهوری ترکمنستان و بنادر کشور اسکله تجاری شود.این اسکله علاوه بر موقعیت تجاری دارای موقعیت گردشگری نیز می باشد. ایجاد بازارچه ساحلی علاوه بر ایجاد اشتغال برای مردم منطقه باعث جذب توریست و گردشگرانی از استان خراسان ، سمنان ، مازندران و حتی تهران و سایر نقاط ایران شده است. این بازارچه فرصتی جهت عرضه صنایع دستی منطقه و آشنایی گردشگران با این صنایع را فراهم ساخته است.
دوشنبه بازار
دوشنبه بازار بندر ترکمن بهشت مسافران عاشق صنایع دستی است. انواع صنایع دستی ترکمنی شامل پشتی، قالی، محصولات نمدی، سوزن دوزی و جواهرات با قیمتی مناسب در این بازار به فروش میرسند.
قدمگاه بهاء الدین نقشبندی:
در 10 کیلومتری شرقی بندر ترکمن، در نزدیکی روستای خوجه لر، این قدمگاه قرار دارد. بنا به روایات، بهاء الدین نقشبندی مرتاضی قدیس گونه بوده که پیروان او هنوز در هند ، چین و ایران زندگی می کنند. ظاهرا این شخص مدتی در این مکان اقامت داشته که اکنون تبدیل به این مکان مقدس شده است.
وی در سال 791 ه.ق فوت کرده و صومعه وی در بهاء الدین بخارا هنوز فعال است.
كورس اسب دواني :
اگر به اسب و اسب سواری علاقمندید کورس بهاره بندر ترکمن را یکی از جذاب ترین علاقمندی های ترکمنان است را از دست ندهید.
میدان سوارکاری بندر ترکمن در جنوب شهر و در کنار زمین فوتبال اداره تربیت بدنی مستقر است و در فصل بهار و پاییز شاهد رقابت چابکسواران ترکمن است
خانه های منطقه گمیشان
منطقه تاريخي گميشان با معماري ويژه خانههايش در 15 کيلومتري بندرترکمن و تالابهای منطقه از جاذبه های دیگر این بندر است.
جزيره اشوراده
در غرب بندر ترکمن بزرگترین جزیره ایرانی در دریای مازندران، در شبه جزیره میانکاله واقع شده است. در گذشته آشوراده از سه جزیره تقریبا به هم پیوسته تشکیل می شده که دو جزیره کوچک و انتهایی در طول قرن ها به زیر آب رفته اند و حالا آشوراده نیز به همان دلیل متروک و نیمه مغروق مانده است
البته مسافران می توانند از بندر ترکمن با قایق موتوری ظرف 10 دقیقه به آشوراده برسند و از زیبایی های بینظیر و آرامش مثال زدنی آن لذت ببرند.
جاذبه های گردشگری نزدیک به بندر ترکمن
جنگل گلستان
از بندر ترکمن براي رسيدن به دل جنگل گلستان بهترين پيشنهاد رفتن به شهر گرگان، مرکز استان گلستان و بعد ادامه مسير به سمت منطقه ناهارخوران است که داخل جنگل گلستان جاي گرفته. از بندر ترکمن تا شهر گرگان 35 کيلومتر و از گرگان تا منطقه ناهارخوران در جنوب شهر گرگان حدود 10 کيلومتر فاصله است. ناهارخوران منطقهاي تفريحي در حاشيه شهر گرگان است که سالانه مسافران بسياري را به سوي خود ميکشد. پيشنهاد ميکنيم ناهارخوران را محل اقامت خود در گرگان قرار دهيد. در اين منطقه هم چند هتل و اقامتگاه وجود دارد و هم اگر چادر همراه داشته باشيد، ميتوانيد چادر بزنيد. البته بهتر است برنامه سفر خود را به شکلي تنظيم کنيد که روزهاي آخر هفته در ناهارخوران نباشيد؛ چون معمولا در اين روزها کمي شلوغ است. قيمت هتلها و اقامتگاههاي ناهارخوران براي يک شب بين 150 تا 230 هزار تومان براي اتاقهاي 4 تخته و 80 تا 120 هزار تومان براي اتاقهاي 2 تخته است.
اگر به منطقه ناهارخوران رفتيد، فراموش نکنيد قبل از رسيدن به اين منطقه حتما سري هم به جنگلالنگدره که در مسير ناهارخوران و قبل از آن است بزنيد؛ جنگلي زيبا و بکرتر از ناهارخوران که شايد در آن بتوانيد تجربه ديدن گوزن را از نزديک داشته باشد. اين جنگل جزو پارک ملي گلستان است و 185 کيلومتر مربع وسعت دارد و بهعنوان يکي از 7 منطقه نمونه گردشگري کشور انتخاب شده است. هواي اين منطقه جنگلي هميشه حداقل 10 درجه از شهر گرگان که تنها 5 کيلومتر با آن فاصله دارد، خنکتر است.
روستای زیارت
اگر به دل جنگل سفر کنيد، حتما موافق خواهيد بود که يک روز براي اقامت و لذت بردن از فضا زمان کمي است. پيشنهاد ما هم همين است که روزي ديگر را هم در دل جنگل هزار رنگ گلستان بمانيد. البته پيشنهاد ميکنيم در روز سوم سفر، مسير خود را 10 کيلومتر بيشتر به عمق جنگل ادامه دهيد و به زيارت روستاي «زيارت» برويد؛ روستايي که بسياري معتقدند دليل نامگذاري آن، زائراني هستند که در سالهاي دور در مسير رفت يا برگشت از شهر مشهد و زيارت امام رضا(ع) در اين منطقه اقامت ميکردهاند. روستاي زيارت، روستايي تاريخي با خانههاي قديمي و کاهگلي است که البته در طول سالهاي گذشته بهدليل آب و هواي بسيار دلپذير محل ساخت و سازهاي ويلاهاي جديد گرگانيها شده است.
روستاي زيارت در کنار روستاهايي مانند ابيانه و ماسوله، بعنوان يکي از روستاهاي ثبت شده در فهرست آثار ملي کشور بهعنوان يکي از مناطق ويژه گردشگري روستايي انتخاب شده است. در اين روستا ميتوانيد در خانههاي محلي که روستاييان به قيمت 50 تا 80 هزار تومان اجاره ميدهند اقامت کرده و از خوردن غذاي محلي و پيادهروي در اطراف روستا لذت ببريد. همچنين نزديک روستاي زيارت، آبشار زيباي زيارت و چشمه آب گرمي جاي گرفته که رفتن به آنها هم ميتواند جزو تجربههاي بسيار خوب سفر به جنگل گلستان باشد. يکي از ويژگيهاي جالب اين روستا که بيش از 2 هزار نفر جمعيت دارد متوسط عمر بالاي روستاييان است که علت اصلي آن را آب و هواي بسيار خوب محيط جنگل و زندگي سالم ساکنان آن ميدانند.
غوطه در ابرهاي جنگل دوميليون ساله
روز بازگشت میتوانید از مسیر دیگری برگردید و به جاي فکر کردن به برگشت همچنان به دنبال لذتبردن از آخرين روز سفر خود باشيد. اگر به دنبال تجربهاي متفاوت در آخرين روز سفر هستيد پيشنهاد ما اين است راه برگشت را از مسيري مجزا از راه رفت انتخاب کنيد و از طريق گرگان، عليآباد کتول، آزاد شهر، شاهرود، دامغان، سمنان، گرمسار، تهران به سفر خود خاتمه دهيد. البته مسير برگشت حدود 150 کيلومتر دورتر از مسير رفت خواهد شد؛ اما در راه برگشت ميتوانيد تجربههاي جديدي داشته باشيد، مثل رفتن به شهر تاريخي بسطام نزديک شاهرود يا رفتن به جنگل زيباي ابر. اگر انتخاب شما هم براي برگشت اين مسير است، ناهار را در جنگل ابر بخوريد؛ جنگلي بيمانند که در بيشتر فصلهاي سال بهدليل ارتفاع و شرايط ويژه جغرافيايي هميشه در ابر غوطهور است. براي رسيدن به جنگل ابر بايد بعد از پشتسر گذاشتن شهرهاي عليآباد کتول و آزاد شهر حدود 25 کيلومتر قبل از شهر شاهرود از جادهروستاي ابر که تابلويي کوچک دارد مسير خود را تغيير بدهيد. از نقطهاي که از جاده اصلي خارج شويد حدود 20 کيلومتر تا جنگل ابر فاصله وجود دارد که حدود 10 کيلومتر آن خاکي است. ابتدا به روستاي ابر ميرويد و بعد به جنگل زيباي ابر. جنگل ابر جزو جنگلهاي هيرکاني است که متعلق به دوره دوم زمينشناسي محسوب ميشود و بيش از 2 ميليون سال قدمت دارد. ديدن پوشش گياهي جنگل ابر و غوطهور شدن در ابر ميتواند تجربه بسيار متفاوتي باشد. بعد از صرف ناهار و استراحت دوباره به سمت جاده اصلي حرکت کنيد و از طريق شهرهاي شاهرود، دامغان، سمنان و گرمسار به سمت تهران ادامه مسير بدهيد. البته ميتوانيد با توقفي کوتاه در دامغان پسته تازه (با قيمتي مناسبتر از تهران) و در ايوانکي خربزه شيرين بخريد.
نکات و لوازم سفر
در اين سفر همراه داشتن کارتشناسايي و دفترچه بيمه، مقداري خوراکي و مواد غذايي، نقشه، چراغ قوه، جعبه ابزار، کفش راحت براي پيادهروي، کيسه خواب و چادر (در صورت داشتن) يا چند پتو و جعبه يا وسايل کمکهاي اوليه لازم است. حتما با خود لباس گرم و باراني همراه داشته باشيد، زيرا در هر فصل سال هواي منطقه معمولا بارانی است.
نکته مهمي که در سفر به عمق جنگل بايد به آن توجه کرد حفاظت و نگهداري از جنگل و نريختن زباله در جنگل است. نکته ديگر هم روشننکردن آتش در مناطق ممنوع و توجه به خاموشکردن کامل آتش در مناطق مجاز است. طي سالهاي گذشته بيش از 300 هکتار از جنگلهاي بينظير گلستان تنها بهدليل بيتوجهي مسافران به نکات ايمني و خاموش کردن آتش از بين رفته است.
منابع
شهرداری بندر ترکمن
salamatiran.ir
fa.wikipedia.org
بیشتر