نام: بندر عباس

وجه تسمیه: در سال ۱۶۲۲ میلادی شاه عباس توانست با کمک انگلیسی‌ ها و توانمند ی سردار ایرانی امام قلی خان دست پرتغالی‌ ها را از این بندر کوتاه کند. که به افتخار این پیروزی بندر گمبرون به بندر عباس تغییر نام داد.

نام قدیمی: بندر گمبرون

استان: هرمزگان

تاریخچه: در زمان فرمانروایی داریوش بزرگ (بین 586 و 522 پیش از میلاد) فرمانده سلیاکوس به فرمان داریوش بزرگ از بندرعباس با کشتی به اکتشاف اقیانوس هند و دریای سرخ پرداخت. در زمانی که اسکندر امپراطوری پارس را فتح می کرد، بندرعباس با نام هورمیرزاد (Hormirzad) شناخته می شد. تاریخچه بنای شهر جدید بندرعباس در مقایسه با اغلب شهرهای ایران سابقه ای کوتاه دارد و بنای آن به چهار صد سال نمی رسد. تا قبل از قرن چهارم هجری در حوالی بندرعباس فعلی بندر و روستای کوچکی به نام سورو وجود داشت. در سال ۱۵۱۴ پرتغالی‌ ها این منطقه کوچک را برای پیاده شدن و بارگیری اجناس از خشکی انتخاب کردند و به دلیل خرچنگ زیادی که در ساحل این دهکده دیده می شد نام آن را به"بندرگامارااو" یا "گامبارائو" یعنی بندر خرچنگ تبدیل نمودند. نام متداول بعدی یعنی "گمرون" یا "گامبرون" به احتمال قوی از لغت پرتغالی "گامارائو" اقتباس شده است. در سال 1622 میلادی شاه عباس توانست با انگلیسی ها متحدد شده و با کمک  سردار ایرانی امام قلی خان دست پرتغالی ها را از خلیج فارس کوتاه کند و به افتخار این موفقیت بندر " گمبرون"بنام بندرعباس تغییر نام پیدا کرد. تا سال 1650 میلادی بندرعباس حصاری نداشت ولی از زمانی که دور شهر را محصور کردند بر امنیت آن افزوده گردید، سپس انگلیسی ها و هلندی ها در بندرعباس تجارتخانه و در کنار دریا عمارت زیبا بنا کردند و چون در بندر لنگرگاه مناسبی وجود داشت اکثر کشتی های بزرگی که از هند برای ایران و عثمانی و سایر نقاط کالا حمل می کردند در طول راه در بندرعباس لنگر می انداختند. بررسیهای تاریخی وقایع خلیج فارس و بندرعباس در حدود سالهای 1680 میلادی نشان میدهد که هلندی ها در این موقع با قدرت فوق العاده تاسیسات خود را در بندرعباس و بصره اداره می نموده اند و تقریبا به همان اندازه قدرت و کمال رسیده بودند که پرتغالیها در یکصد سال پیش در خلیج فارس داشتند. هلندیها در سال 1698 میلای با کسب اجازه از دولت ایران شهر تازه ای در وسط بندرعباس بنا نمودند ( عمارت کلاه فرنگی درهمین ایام بنا شده است ) که تا سال 1722 میلادی این شهر دوام یافت و سپس سقوط کرد.

تقسیمات کشوری: شهرستان بندر عباس شامل ۴ بخش است که عبارتند از: مرکزی، فین، قلعه قاضی، تخت

موقعیت جغرافیایی: شهرستان بندر عباس در شمال تنگه هرمز قرار دارد. اين شهرستان از سمت شمال به شهرستان حاجی آباد و از سمت شرق به شهرستانهای ميناب و رودان ازغرب به شهرستان بندر لنگه و از جنوب به خليج فارس و جزيره قشم محدود می باشد. نزديکترين شهر به بندرعباس شهر قشم (مرکز جزيره قشم) با حدود 28 کيلومتر می باشد.

آب و هوا: آب و هوای این شهرستان به علت شرایط خاص خود متغییر است زیرا در نواحی کوهستانی گرم وخشک و در نواحی ساحلی و جلگه ای گرم و مرطوب می باشد. آب و هوای نوار ساحلی این شهرستان در فصل تابستان بسیار گرم و مرطوب ودر فصل زمستان هوا نسبتا معتدل می شود . فصل تابستان دراین نواحی به مدت 9 ماه ادامه می یابد که به تدریج از اوایل آبان ماه از گرمای هوا کاسته می شود. دراثر مجاورت نواحی شمالی با استانهای کرمان و دوری از سواحل خلیج فارس در مقایسه با شهرهای نوار ساحلی ملایمتر می باشد. حداکثر درجه حرارت دراین ناحیه از شمال شهرستان دراواسط تابستان 30 تا49 درجه و حداقل آن در  دیماه 2 تا 5 درجه سانتیگراد متغییر است .

مساحت: حدود 45 کيلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: 10 متر

کوههای اطراف: کوه فارغان با ارتفاع3267 متر و کوه گنو با 2447 متربلندي در شمال بندرعباس واقع شده اند.

وضعیت اقتصادی: درصد بسیار بالایی از ترانزیت کالا از طریق بنادر شهید رجایی و باهنر صورت می ‌گیرد که نتایج اقتصادی بسزایی برای استان هرمزگان به همراه داشته و بندرعباس را به منطقه ویژه اقتصادی معادن، فلزات، کشتی‌ سازی و صادرات و واردات کالا تبدیل کرده ‌است. تولیدات صنعتی، نفت (و فراورده ‌های آن)، گاز، مروارید، شیلات، محصولات کشاورزی نیز از منابع درآمد این شهر میباشد.

فرهنگ و هنر: این شهرستان بعلت اهمیت تجاری، همواره مرکز تردد اقوام و ملیتهای مختلف بوده و فرهنگهای ملیتهای مختلف در این شهر باهم ترکیب شده و فرهنگ خاصی بخود گرفته است که طبیعتا با فرهنگهای سایر استانهای ایران تفاوت چشمگیر دارد.

جمعیت: جمعیت بندرعباس را نمی ‌توان به طور دقیق عنوان کرد زیرا از بومیان و مهاجرین تشکیل شده و تعداد مهاجرین بنا به فصول سال متغیر است اما به استناد بر سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت شهر بندرعباس ۴۳۵٬۷۵۱ نفر اعلام شده است.

زبان محلی: بومیان بندرعباس به گویش بندری از زبان فارسی صحبت می‌ کنند. بندری یکی از گویشهای زبان فارسی است که ویژگی ‌های فارسی کهن را حفظ کرده ‌است. از سوی دیگر به خاطر روابط بازرگانی شماری از ‌واژه‌ های اروپایی، عربی، انگلیسی و فرانسوی باستان نیز در آن وجود دارد.

خیابان ها٬ میدان ها و محلات قدیمی: محله سورو در غرب شهر بندرعباس یکی از قدیمی ترین محلات این شهر محسوب می شود و به خاطر قرار گرفتن در مجاورت دریا، از دیرباز مورد استقبال همگان بوده است.

جاذبه های گردشگری: عمارت كلاه فرنگي، حمام گله داري، معبد هندوها، مسجد ناصري، مسجد جامع، مجموعه بركه هاي سنتي، کوه گنو، چشمه آبگرم گنو، چشمه آبگرم خورگو، چشمه آبگرم سرخاء، چشمه آبگرم کشکوئیه، چشمه آبگرم نیان، چشمه آبگرم چستانه، کوه ذرتو، تپه چاه لرد، قادهار، جنگل کوه شب، سیخوران، بنوزاکین، چشمه آبگرم باری، غار سرخاء، آبشار سرخاء، غار چلو، شهر فین، موزه مردم شناسی خلیج فارس، موزه گنجینه آب، موزه مردم شناسی بندرعباس، بازار ماهی و صنایع دستی بندرعباس

آداب و رسوم: حنابندان، مراسم زار، روز دمور، روز نوروزی مرده‌ها در روستای سیاه مغان، روز سفره اموات، زنبیل گردانی، قبله دعا و...

محصولات: خرما، مرکبات، انبه، موز و...

سوغاتی: سوغات و صنایع دستی بندرعباس تنوع بسیاری دارد که بعضی از آن ها بومی شهر بندرعباس و بعضی دیگر از شهرهای دیگر استان هرمزگان به بندرعباس آورده میشوند. صنایع دستی مثل حصیر بافی، گلابتون دوزی، پارچه های سوزن دوزی شده و صنایع دریایی را به عنوان سوغات میتوانیم تهیه کنیم. همچنین انواع خرما، ارده، مرکبات، ماهی و میگو سوغات خوراکی بندرعباس می باشند و شهرت بسیاری دارند.

غذای محلی: ماهی برشته (گاریز)، کلمبا، زيبون، موفلک، هوارى، عنکاس خشک شده يا (کوسه خشک)، پودينى کوسه يا سفره ماهى، برنج ديشو Dishow (شيره خرما)، حلا يا کاتوغ تخم‌مرغ، کلمبا ارزن، خوراک ملوک (صدف دراز)، پلشک صدف حلزونى، خوراک ماهى متوتا يا حشينه، کاتوغ يا حلا ماهى، هوارى چکو ميگ (پلو بچه ميگو) يا لارو خشک شده ميگو، چرخديه‌ يى (پلو)، کوفته ماهى مومغ (ساردين)، خوراک سينگو (خرچنگ)، هوارى ماهى شور، زيبون سور، ماهى شور دودى، ماهى سرخ کرده، کاتوخ سور پياز، هوارى مورگيه (شويدى)، سوراغ، مهياوه، ماهى شور (هور)

صنایع دستی: حصیر بافی، گلابتون دوزی، خوس دوزی، بادله دوزی یا "تلی بافی"، سوزن دوزی، قالیبافی، صنایع دستی دریایی

پیش شماره و شماره اداره گردشگری: 07633687189

بهترین زمان بازدید: اواخر زمستان و اوایل بهار
 

منابع:
شهرداری بندرعباس
فرمانداری بندرعباس
daryanews.ir
fa.wikipedia.org
eneshat.com
dana.ir