نام: فیروزآباد

نام قدیمی: گور، جور، اردشیر خوره، اردشیره کوره

استان: فارس

تاریخچه: قدمت منطقه به ۳۵۰۰ سال قبل می ‌رسد. فیروز آباد تا قبل از حمله اسکندر به ایران، شهر گور نامیده می ‌شد. اسکندر مقدونی این شهر را کاملا ویران کرد و قرن ‌ها بعد از اسکندر، اردشیر موسس سلسله ساسانی این شهر را احیا و آباد کرد، اما در حمله تازیان به ایران این شهر دوباره ویران شد. این شهرستان زادگاه بنیانگذار سلسله ساسانیان، اردشیر بابکان است. شهر کنونی فیروز آباد در ۳ کیلومتری جنوب شرقی یک اثر تاریخی به نام گور که توسط اردشیر بابکان احیا شده، واقع است. از جمله یافته‌ های مهم باستان شناسی در شهر گور، کشف دروازه تخت نشین بوده است که شباهت زیادی به سردرهای تخت جمشید دارد. گور مرکز منطقهٔ اردشیر خوره بوده ‌است که عربهای مسلمان آن را در سال ۲۸–۲۹ هجری قمری تسخیر کردند. آثار تاریخی زیادی در این شهر وجود دارند که اکثراً به جا مانده از دورهٔ ساسانی هستند. این شهر در سراسر دوران ساسانی جایگاه ممتاز خود را حفظ کرد و کرسی ‌نشین کوره اردشیر، و دارای قلعه دیدبانی موسوم به قلعهٔ دختر بود که هنوز هم آثار آن به جا مانده است. این منطقه یکی از پنج ناحیه اداری ایالت فارس بود. در اوایل دوران اسلامی نیز شهر گور همچنان مهم و پررونق بود. شاهان آل بویه که تختگاه خود را در شیراز قرار داده بودند به گور توجه ویژه داشتند و در آبادانی آن تلاش می ‌کردند. در حدود قرن هفتم هجری شهر گور رفته‌رفته متروک شد و به جای آن بیرون باروی شهر قصبه‌ای سر برآورد به نام کوشک که شهر فعلی فیروزآباد حاصل گسترش آن است.

تقسیمات کشوری: این شهرستان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای دو نقطه شهری (فیروزآباد- میمند)، دو بخش مرکزی و میمند و پنج دهستان (احمد آباد، جایدشت، خواجه‌ای، دادنجان، پرزیتون) و دارای ۲۷۱ آبادی دارای سکنه و خالی از سکنه می ‌باشد.

موقعیت جغرافیایی: فیروزآباد در جنوب غربی استان فارس و ۹۵ کیلومتری جنوب شهرستان شیراز قراردارد. این شهرستان از شمال به شهرستان کوار و شهرستان شیراز و از جنوب به شهرستان قیر و کارزین و از شرق به شهرستان جهرم و از غرب به شهرستان فراشبند و شهرستان کازرون منتهی می ‌شود. فیروزآباد به بندر سیراف و بندر عسلویه جاده مستقیم دارد و همچنین به بندر بوشهر متصل است. فاصله هوایی فیروزآباد تا دریا ۱۲۰ کیلومتر است.

آب و هوا: فیروزآباد در منطقه‌ای کوهستانی با آب و هوایی معتدل قرار گرفته است.

مساحت: حدود ۳۵۷۵ کیلومترمربع

ارتفاع از سطح دریا: ۱۶۰۰ متر

محصولات: فیروزآباد به علت برخورداری ازاقلیم مناسب دارای محصولات کشاورزی گوناگونی از جمله گندم، جو، برنج، انواع مرکبات، صیفی جات، ذرت، خرما، انار، بادام، گردو، زیتون، انگور و حبوبات میباشد.

فرهنگ و آداب و رسوم: در منطقه فیروزآباد ساکنین اصلی فارس زبان هستند و بخشی از آن را عشایری تشکیل می ‌دهند که یکجانشینی را برگزیده ‌اند و بیشتر آنها پس از انقلاب در این شهرستان ساکن شده‌ اند. عشایر غیر ساکن حدود هشت ماه از سال را در این شهرستان در مناطق قشلاقی و ییلاقی سپری می ‌کنند که دارای فرهنگ خاص خویش هستند.

جمعیت: ۱۱۹٬۷۲۱ نفر (۱۳۹۰)

زبان محلی: زبان مردم منطقه فارسی و ترکی است.

جاذبه های گردشگری: از محل ‌های تاریخی می ‌توان به قلعه دختر، آتشکده و کاخ اردشیر بابکان، مناره شهرتاریخی گور، شهر گور و قدیمی ‌ترین رصدخانه ایران که به تازگی در این شهر باستانی کشف گردیده، نقش رستم تنگاب و آسیاب، کاروانسرا و چهارطاق کنارسیاه و سلطان پیر غیب اشاره کرد. اماکن سیاحتی این شهرستان عبارتند از سد تنگاب، رودخانه تنگاب، تنگ خرقه، تنگ هایقر، کوه آسیاب بادی و روشن روستای سرگر، چشمه حنیفقان (چهل چشمه)، رودخانه کنارسیاه، چشمه زنجیران، تنگ رودبال، دانال بهشت خرقه، جنگلهای طبیعی دشت موک و دشت کل و چشمه هاو گردشگاه ‌های طبیعی مانند "چکه نمدی"، "تنگ مهرک"، " اُوبهروزو "، "هفت چاه"، " اُوشُـرشرو (آبشار)" و... که در کوه‌ های اطراف بوده و توسط گروه ‌های کوهنوردی مختلف نظیر "گروه دوستداران طبیعت" مسیریابی شده و بصورت رایگان، هر هفته علاقمندان را برای کوهنوردی به این محل ‌ها می‌ برند. اماکن زیارتی این شهرستان شامل امامزادگان بی بی حور و بی بی نور، امام زاده سشخصان روستای سرگر، امام زاده داوود، امامزاده شعیب میباشد.

سوغاتی و صنایع دستی: از صنایع دستی شهرستان می‌ توان به گلیم، جاجیم، گبه و قالی درمیان زنان عشایر و روستاها که قدمت طولانی دارد اشاره کرد. ضمناً از سوغاتی‌ های این شهرستان می ‌توان به حلوای ارده و نان کنجدی (حلوای کشی + کنجد) در شهر فیروزآباد و انواع عرقیات گیاهی با خواص دارویی فراوان در شهر میمند اشاره کرد

غذای محلی: آش الوک ( بادام کوهی )، آش بنه ( پسته کوهی )، دمپخت، بابونه پلو، سوزه پلو، حلیم بادمجان، ارده، حلوا کنجد، حلوا آرد برنج، میده (مسقطی)، مربای لیمو ترش، ترشی بادمجان، ترشی بنه، برشلیگ، شیر برنج، بولاما، باسما، دارتی، چنگال، کل گوش، قورمه، رنگینک

بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان

منابع:
فرمانداری فیروزآباد
fa.wikipedia.org
ebrahem2040.blogfa.com
parsiblog.com