نام: زرین دشت

وجه تسمیه: در زبان پهلوی «zarin» یا «zarina» به معنای طلا یا سیم و زر است، یعنی که دشت این منطقه مانند طلاست، یا به عبارتی دشت آن حاصلخیز است.

استان: فارس

تاریخچه: پیشینه این منطقه به دوران قبل از اسلام بر می ‌گردد. آثار باستانی از قبیل «تل سفیدک» و میل نقاره خانه در این شهرستان مربوط به همین دوران است. در جهت شرقی حاجی ‌آباد (مرکز شهرستان) سنگ چینه‌ های منظم و شالوده‌ های تخریب شده‌ ای وجود دارد که نشانگر یک شهر بزرگ به طول ۶ تا ۷ کیلومتر در دامنه کوه است. همچنین وجود تپه‌ های بکر و دست نخورده‌ که بر اثر خاک برداری اشیاء و سفالینه‌ هایی در آن یافت شده است، بیانگر تمدن پیشین این شهر هستند. سینه به سینه نقل شده است که این منطقه قبلأ از مراتع ایل شاهسون بوده است.

تقسیمات کشوری: شهرستان زرین دشت از دو بخش مرکزی و ایزدخواست و سه شهر حاجی‌ آباد و دبیران و شهرپیر و پنج دهستان و ۱۶۴ آبادی تشکیل شده ‌است.

موقعیت جغرافیایی: مرزهای جغرافیایی این شهرستان از شمال به شهرستان ‌های داراب و فسا، از مشرق به شهرستان‌ های داراب و لارستان، از جنوب به شهرستان لارستان و از مغرب به شهرستان‌ های فسا، جهرم و لارستان محدود شده است. فاصلهٔ آن تا شیراز ۳۳۷ کیلومتر است. شهرستان زرین دشت بین طولهای جغرافیایی ۴۶ ۵۸ ۵۳ تا ۴۰ ۰۱ ۵۵ و عرضهای ۳۱ ۰۰ ۳۸ تا ۲۵ ۳۶ ۲۸ قرار دارد.

آب و هوا: آب و هوای این شهرستان گرم و خشک است.

مساحت: حدود ۴۵۶۹ کیلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: ۱۰۲۱ متر

کوهها: از میان ارتفاعات شهرستان میتوان کوه بن دشت با ارتفاع ۱۹۳۷ متر، کوه گچ در حد فاصل گلکویه و پنج چاه با ارتفاع ۱۹۲۵ متر، کوه زیر آب قدیم با ارتفاع ۱۹۰۰ متر، کوه دبیران با ۱۸۰۰ متر و سیاه کوه در شمال غربی حاجی ‌آباد با ۱۴۳۰ متر را می ‌توان نام برد.

پوشش گیاهی و زیست جانوری: پوشش گیاهی دامنه‌ ها شامل درختانی چون کُنار و انجیر، بادام کوهی، بنه و درختچه ‌هایی مثل تنگز، کُره گز، بلک، گینه و گیاهان دیگری جهت مصرف دام به وفور یافت می ‌شود. آویشن، مروک، انغزه، پونه، بابونه، گرگاز، سرزردو، محک، گاوزبان کوهی، خارشتر، ونگو، گل ترشک و صمغ هائی چون گیزه و سقز که کاربردهایی در صنایع دارند، از دیگر گیاهان این شهرستان هستند. در کوههای آن پرندگان گوناگونی از قبیل کبک، تیهو، کبوتر، کلکلاتی یا چکاوک و بلبل و جانورانی از قبیل گرگ، روباه، خرگوش، شغال و کفتار، قوچ، میش و بز کوهی (البته به تعداد محدود) به چشم می‌ خورند.

محصولات: گندم و ذرت، خرما، پنبه، صیفی جات، مرکبات و زیتون و...

جمعیت: ۶۹٬۴۳۸ نفر (۱۳۹۰)

زبان محلی: زبان اغلب مردم این شهرستان فارسی است. مردم چند روستای شهرستان زرین دشت به زبان ترکی قشقایی و نیمی از مردم شهر دبیران به زبان عربی سخن می ‌گویند.

جاذبه های گردشگری: از آثار تاریخی این شهرستان می توان به: ۱- تل سفیدک، ۲- میل نقاره خانه، ۳- برکه سفید ۴- قلعه مزایجان اشاره نمود.  دریاچه شهر پیر، چشمه آب گرم درمو، چشمه آب گرم پلیچو، کوه نمک مزایجان، غار شهید پگاه، آتشکده مزرو، قلعه چاه سبز از دیگر جاذبه های گردشگری این شهرستان میباشند.

سوغاتی و صنایع دستی: قالی و گلیم، گبه، خرما، ظروف ساخته شده با برگ‌ خرما و چوب بادام کوهی (گیره و گلت، تکل، سپ، گاله خورده)

بهترین زمان بازدید: بهار

منابع:
fa.wikipedia.org