نام: داراب

وجه تسمیه: نام شهر داراب برگرفته از داریوش دوم (داراب) می ‌باشد. با توجه به تاریخ سنتی ایران، داراب با داریوش دوم هخامنشی همسان انگاشته می ‌شود. همچنین داراب، یکی از شاهان ایران در شاهنامهٔ فردوسی است.

نام قدیمی: دارابگرد

استان: فارس

تاریخچه: براساس پژوهش ‌های باستان‌ شناسی قدمت این منطقه که در گذشته دارابگرد نامیده می ‌شده به هزارهٔ پنجم قبل از میلاد (عصر سفال نخودی و مقارن با تمدن سیلک ۲ کاشان) می ‌رسد. تپه‌ ها و تل‌ های باستانی مناطق مادوان و خسویه ازجمله آثار زیستگاه‌ های انسانی در دوران ماقبل تاریخ درناحیه دارابگرد هستند. بنای شهر کهن دارابگرد که آثار آن در ۷ کیلومتری جنوب شهر کنونی داراب قراردارد، بر اساس شواهد موجود به اوایل دوران هخامنشیان می ‌رسد که به صورت مدور بنا شده  و به عنوان مهمترین شهر شرق فارس در دشت بزرگی ساخته شده است. علت مدور بودن شهر اهمیت حفاظتی آن است براساس روایت فردوسی طوسی بانی این شهر داراب شاه (دارای بزرگ) است. شهر دارابگرد در عصر ساسانی به عنوان مقر اردشیر بابکان (سرسلسله این خاندان) از اهمیت و اعتبار ویژه‌ای برخوردار شد. به عقیده اصطخری شهر دارابگرد سومین ولایت بزرگ پارس بوده است. یکی از بزرگ‌ ترین ضرابخانه‌ های پارس در شهر دارابگرد ایجاد شده بود. این شهر در دوران اسلامی نیز اهمیت خود را همچنان حفظ کرده ویکی از مهمترین ولایات پارس محسوب می ‌شده است.

تقسیمات کشوری: این شهرستان شامل چهار بخش مرکزی، رستاق، فورگ و جنت می ‌باشد و دارای ۴ شهر به نامهای داراب، جنت ‌شهر و دوبرجی و فدامی می ‌باشد.

موقعیت جغرافیایی: فاصله شهر داراب تا شیراز ۲۴۰ کیلومتر است. هم اکنون شهرستان داراب در جنوب خاوری استان فارس قرار دارد. این شهرستان از خاور با شهرستان حاجی ‌آباد استان هرمزگان همسایه‌ است. از شمال با شهرستانهای استهبان و نیریز، از جانب باختر با فسا، و از ناحیه جنوب با شهرستانهای زرین دشت و لارستان همجوار است.

آب و هوا: بشتر مناطق شهرستان داراب از نظر آب و هوا گرمسیری است که بارش در آن بیشتر به صورت باران است و در طول سال از ۳۵۰ میلیمتر تجاوز نمی ‌کند. در قسمتی از داراب که به کوهستان مشهور است آب و هوا حدوداً سرد و کوهستانی بوده و در زمستان در بیشتر مناطق کوهستان برف می ‌بارد.

مساحت: حدود ۷٬۵۰۰ کیلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: ۱٬۱۸۰ متر

کشاورزی: شغل بیشتر مردم در روستاها کشاورزی است. مرکبات آن شهره شهرهای دیگر و حتی کشورهای حوزه خلیج فارس است. البته محصولات باغی دیگر داراب نیز شهرت دارند مانند انار تنگ طه، خصوصاً انار شیرین شهوار که از شهرت بالایی برخوردار بوده و بیشتر به کشورهای دیگر صادر می ‌گردد. گل محمدی منطقه کوهستان یا سرکوه، از جمله روستاهای نوایگان و لایزنگان نیز از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و در سطح کشور هم از نظر میزان تولید و هم کیفیت محصول به دلیل کشت دیم و ارگانیک بودن بی نظیر است.

محصولات: گندم، جو، بنشن و پنبه، پرتقال، لیمو، نارنگی، گل محمدی لایزنگان. انجیر، انگور، انار و خرما محصولات این شهرستان هستند. داراب به عنوان اول تولید کننده پنبه در کشور ایران می‌ باشد

زبان محلی: زبان اصلی و رسمی مردم شهرستان داراب فارسی و زبانهای ترکی و عربی نیز در بسیاری از روستاهای شهرستان رایج است.

جاذبه های گردشگری: قلعه دارابگرد یا قلعه دحیه، آتشکده آذرخش (مشهور به مسجد سنگی)، نقش شاپور، مسجدجامع داراب (تنها مسجد تاریخی چهارمناره‌ای جهان)، آبشار فدامی، آتشکده آذرجوی، قصر بهرام، قصر آئینه (قصر دختر) (تنگ چک چک)، برج شاه نشین، آسیاب سنگی، قصر کیامرث، روستای نوایگان ، روستای لایزنگان، تنگه رغز و...

سوغاتی و صنایع دستی: فرش‌ بافی با طرح کاشان در این شهرستان رایج است. بافت فرش بیشتر در روستاهای نوایگان و تنگ طه انجام می‌ گیرد. از سوغات داراب میتوان به دارابی (گونه خاصی از مرکبات است که نام دیگر آن بتابی می ‌باشد.)، شیرینی سمبوسه که با مغز بادام یا گردو و یا پودر نارگیل و شکر تهیه می ‌شود، شیرینی کماج، شیرینی غرابی، رب انار تنگ ‌طه، گلاب، آبلیمو، خرما، انجیر، لیمو، پرتقال، انار، بادام اشاره کرد. پرتقال داراب در کل استان فارس و حتی ایران نمونه و مثال زدنی است.

غذای محلی: پلوترش، سمبوسه دارابی، کماچ، نان شیرین، سالاد های شیرازی و فصل، حلواهای نشاسته و خرمایی و....

بهترین زمان بازدید: بهار

منابع:
fa.wikipedia.org
khirabadiha.blogfa.com
darabonline.com