نام: بوانات

واژه شناسی: برای بوانات دو معنی آمده است: یکی بون به معنی بهره‌ است که بعدها با ات تازی جمع شده ‌است و دیگری به معنی بوان (بهشت) است که به مکان سر سبز دلالت دارد.

استان: فارس

تاریخچه: در بوانات اماکن و ابنیه تاریخی زیادی وجود دارد که نشان از قدمت این سرزمین دارد. بوانات در قدیم در مسیر فرعی جاده ابریشم از مرکز کشور به سمت شیراز قرار داشته و از این لحاظ جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. بوانات در سال ۱۳۷۴ به شهرستان تبدیل گردید.

تقسیمات کشوری: بوانات دارای سه بخش مرکزی، مزایجان و سرچهان است که شامل دهستانهای باغستان، سروستان، مزایجان، توجردی، باغ صفا، سیمکان و سرچهان است و در کل دارای ۱۱۰ روستا است.

موقعیت جغرافیایی: بوانات در شمال شرقی استان فارس و در فاصله ۲۴۰ کیلومتری شهر شیراز، درطول ۳۵ درجه و ۲۰ دقیقه و عرض ۲۹ درجه و ۴۵ دقیقه واقع گردیده است. از شمال به استان یزد و شهرستان آباده، از جنوب به شهرستانهای ارسنجان و نی ریز، از غرب به شهرستانهای خرم بید و شهرستان پاسارگاد و از سمت شرق به شهرستان خاتم در استان یزد منتهی می ‌گردد.

آب و هوا: آب و هوای این شهرستان نسبتا کوهستانی است و زمستانهای منطقه سرد و خشک و تابستانهای آن کوتاه و معتدل است. حداقل دمای هوا ۲۰ درجه و حداکثر۳۴ در جه سانتیگراد است.

مساحت: ۲/۴۹۹۲ کیلومترمربع

ارتفاع از سطح دریا: ۲۳۲۷متر

پوشش گیاهی: بلوط، بنه، کرخنگ، کیکم و ارژن نارون تنگس، عرعر، کیالک، بادام کوهی، زرشک وحشی، گون گینه زرد (نوعی صمغ به نام کتیرا از آن استحصال میگردد)، قیج الیجون کاروان کش گز، گیاهان مرتعی مثل جاشیر و کما و انواع اقسام گیاهان خوراکی و دارویی چون سیر، هکل، کنگر، چوب آزار رواسه یا ریواس، زیره سیاه، پیازو نعنای کوهی، گل گیس پری، پر سیاوشون، ابشن، گل زوفا، چای سبز،  گل گربه، گاوزبان، کاسنی، خارشتر، خار کاچی، خاکشیر، بومادرون، شاتره، ریشه مک پودون، ترشک، قاضی یاغی، سیرموک اسفنجو و چزو و....

زیست جانوری: بز میش و قوچ کوهی، آهو، کبک، تیهو، مرغابی وحشی، کبوتر چاهی، پلنگ، کفتار، روباه، گرگ، گراز، شغال، خرگوش و...

اقتصاد: مردم بوانات اكثرا به كار كشاورزي و دامپروري، زنبورداري و پرورش طيور و كار در معادن و خدمات مشغول هستند. كار در مزارع و تاكستانها كار روزانه مردم است. شهرستان بوانات در تولید انگور و انواع آن و تولید گردو در استان فارس مقام اول را داراست. از سالیان گذشته گردو و کشمش این شهرستان شهره کشوری است.

محصولات: انواع و اقسام انگور، كشمش، آفتابی (انگور خشک شده یا مویز) گردو، بادام، آلو قطره طلا، آلو بخارا، آلوچه شفت، آلو، هلو، آلبالو، انار (بردشیراز) و سيب درختي دره سبز بوانات كم نظير است. محصولات کشاورزی بوانات عمدتا گندم، جو، عدس، نخود، لوبیا، چغندرقند، سیب زمینی می باشد.

جمعیت: ۴۸٬۴۱۶ نفر

زبان محلی: زبان اکثریت قریب به اتفاق مردم شهرستان بوانات فارسی است و لغات و اصطلاحات فراوانی در ان استعمال می ‌شود که حاکی از اصالت این زبان است. همچنین زبان برخی از ساکنان این شهرستان ترکی است.

جاذبه های گردشگری: چهار طاق ساسانی (ابتدای ورودی روستای منج monj و در فاصله سی کیلومتری مرکز شهرستان بوانات به سمت استان یزد)، کاروانسرای بردشیراز (از دوران ساسانی و در فاصله چهل کیلومتری مرکز شهرستان به سمت شمال و استان یزد)، مسجد جامع سوریان، پل گچی (این پل بر روی رودخانه اعظم بوانات و جنوب شهر بوانات به سمت شیراز واقع شده که در زمان صفویه برای عبور و مرور قشون و سپاه به سمت مرکز کشور ساخته شده است )، قلعه سنگی سیمکان (این اثر متعلق به دوران قاجار و بر بلندای یک تپه در روستای سیمکان و در فاصله 25 کیلو متری مرکز شهرستان قرار دارد) و همچنین تفرجگاه های بسیار زیادی که در شهرستان هست مانند تفرجگاه محمد حنفیه در دامنه کوه خاتون و 5 کیلومتری جنوب شهرسوریان بوانات و تفرجگاه پیر کدویه در بخش مزایجان و در فاصله 35 کیلومتری مرکز شهرستان از جاذبه های این شهرستان میباشند.

سوغاتی و صنایع دستی: فرش بافی ، گلیم بافی، زیلوبافی از صنایع دستی این شهرستان هستند. گردو و کشمش از جمله سوغات بوانات است.

غذای محلی: آش رشته، آش پس پایی، آش حلیم، شله زرد، دمپخت سیرموک و بلک رزی (برگ رزی )، قورمه، آش جو، سوپ هکل (قارچ کوهی)، کاچی سین، دلمه بواناتی، خورشت به آلوی بوانات و...

بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان

منابع:
fa.wikipedia.org
mohamadyaseen.blogfa.com
taamolnews.ir
bavanat.com