نام: شهرستان مهدی شهر

نام قدیمی: سَنگسَر

استان: سمنان

تاریخچه: سابقه تاریخی این شهر به پیش از اسلام و حتی زمان سلسله های پیشدادی می رسد. در شاهنامه فردوسی از سنگسر که همان سگسر یا سگسار می باشد سخن رفته است. در روایات ملی و حماسه های ایران نیز از سگسر و سکساران یاد شده  است. همچنین به سگساران در چندین جا از شاهنامه فردوسی اشاره شده است. می توان گفت سنگسر که در نواحی جنوبی دریای خزر قرار دارد جزئی از سگسار باستانی است و سنگسری ها از بازماندگان داهیان و با مردم سیستان(سجستان) و خوارزمیان قدیم از یک نژاد می باشند.

تقسیمات کشوری: ناحیهٔ سنگسر تا قبل از شهریور ۱۳۲۰ دارای فرمانداری نظامی بود که دودانگه و چهاردانگه و نقاط دیگری از شهرستان ساری جزء آن بوده‌ است. یادآوری می‌شود که در فرهنگ جغرافیایی ایران که در سال ۱۳۲۹ چاپ شده‌ است، این ناحیه با حدود و مشخصات فعلی به عنوان بخش سنگسر آمده ‌است. این ناحیه در مرداد ۱۳۸۶ به شهرستان ارتقاء یافت. شهرستان مهدیشهر شامل شهرهای مهدیشهر، درجزین، شهمیرزاد، فولادشهر می باشند.

موقعیت جغرافیایی: این شهرستان از سمت جنوب به شهرستان سمنان و از سمت شمال به شهرستان ساری و شهرستان سوادکوه(مازندران)، از سمت مغرب به شهرستان سرخه و از سمت شمال غربی شهرستان فیروزکوه(تهران) و از سمت مشرق به شهرستان دامغان محدود گشته ‌است.

آب و هوا: اين شهرستان را بايد منطقه اي كاملا كوهستاني بحساب آورد كه در جنوب رشته كوه البرز واقع گرديده است.

مساحت: مساحت شهرستان مهدیشهر در حدود 1100 کیلومتر مربع می باشد.

جمعیت: ۴۱۸۹۶ نفر طبق آمار(۱۳۹۰)

اقتصاد: هم اکنون در شهرستان مهدی‌شهر، ۴ شهرک صنعتی فعال وجود دارد. از این تعداد ۳ شهرک صنعتی در مهدی‌شهر قرار گرفته که در سال ۱۳۸۸، زمینه اشتغال بیش از ۸۰۰۰ نیروی کار را فراهم آورده‌اند. یک شهرک تازه تأسیس هم در شهمیرزاد(شهرک صنعتی شهمیرزاد) فعالیت دارد. همچنین ناحیه صنعتی فولادمحله، که در روستای فولاد محله قرار دارد، پتانسیل تبدیل شدن به شهرک صنعتی را دارا می‌باشد. در این منطقه معادن متعددی وجود دارد از جمله معادن سنگ ساختمانی، لاشه، خاک نسوز، کوارتزیت، دولومیت، آهن، سرب، گچ، آهک سفید، سنگ شیشه، معدن سیلیس و...

زبان محلی: زبان سنگسری(زبان سنگسری مخلوط به تاتی و راجی است).

جاذبه های گردشگری: شهر زیبا و خنک شهمیرزاد که از جمله شهرهای شهرستان مهدیشهر است که در تابستان هر سال هزاران گردشگر را به دیدن مناظر زیبا و درختان سر به فلک کشیده این شهر می کشاند. شهمیرزاد در 6 کیلومتری شمال مهدیشهر واقع شده است. در سفر سال 1386 هیات دولت به استان ، شهمیرزاد به عنوان شهر نمونه گردشگری بین المللی معرفی و تصویب شد. دربند منطقه سرسبز کوچکی است که در حد فاصل مسیر مهدیشهر به شهمیرزاد واقع شده و مهمترین قابلیت گردشگری آن، آب و هوای مطبوع، طبیعت بکر و غار دربند است. غار دربند مهدیشهر با 140 میلیون سال عمر دومین غار آهكی بزرگ در ایران است. محوطه باستاني خرند اين محوطه باستاني به دليل نزديكي به روستاي "خَرَند" به اين نام معروف شده است.اين محوطه در اواخر هزاره دوم و اوايل هزاره اول قبل از ميلاد محل استقرار اقوام مختلف بوده است. امامزاده قاسم زیارت این بنا در شمال مهدیشهر در منطقه زیارت مهدیشهر واقع است و ظاهرا متعلق به فرزند امام هفتم(ع) می باشد. حسینیه المهدی مهدیشهر ساخت بنای حسینیه المهدي به پیش از انقلاب باز می‌گردد. ساختمان حسینیه طوری طراحی شده که تقریبا از تمامی نقاط شهر قابل تماشا است و در هنگام شب منظره ای رویایی به خود می گیرد. هتل سنگسر از بناهای با معماری مدرن شهرستان مهدیشهر می باشد. این ساختمان مجلل بر روی تپه های منتهی بر کوه های شمال غربی مهدیشهر بنا شده و نمای بسیار مناسبی به این شهر داده است . پایه گذاری این ساختمان در سال 1352 خورشیدی به وسیله یکی از سرمایه داران معروف سنگسری به عنوان منزل مسکونی و محل پذیرائی مهمانان وی انجام گرفت و درسال 1357 خوشیدی به پایان رسید و هم اکنون به عنوان هتل از آن بهربرداری می‌گردد. شیرقلعه شهمیرزاد آثار این قلعه تاریخی در سه کیلومتری شمال غرب شهمیرزاد و در دره شیخ چشمه سر بر فراز کوهی بلند و مرتفع قرار دارد که به نام قلعه شیخ چشمه سر معروف است، تاریخ بنای قلعه به پیش از تاریخ می‌رسد.

 گونه های گیاهی و جانوری: دارای پوشش گیاهی از جمله گز، تاغ، کُنار، کُور، سمر، کِرت، کُوهِنگ و بنه. خارشتر، اسپند، سریش، ارس، کاروانکش، شور و چرخک است. در منطقه شهمیرزاد گیاهان خود رو شامل گون، درمنه، گیاهان تیره گندمیان، نعناییان و تیغ‌های کنگر مانند اسپند، گل قاصدک، بومادران، کاسنی، گزنه و گل سرخ وحشی(نسترن) به وفور دیده می‌شود. همچنین از جمله جانوران و پرندگان این شهرستان عبارتند از بز کوهی، آهو، قوچ، میش، پلنگ، یوزپلنگ، روباه، خرس، گراز، کفتار، گربه وحشی، گرگ، روباه، شغال، خرگوش، کبک، عقاب، شاهین، بادخور، قُمری، تیهو، فاخته، بلبل و قرقاول.

سوغاتی و محصولات: مهمترين آنها ماست، آرشه، دوغ خورش ، ماست چكيده ، كره ، پنير، چيك كو توك ، مامايي وو، سزمه و ... مي باشد. از ديگر سوغات مهديشهر فرش دستباف، جاجيم، پلاس قليچه ابريشمي و ...مي باشد. همچنين دركوچه باغات شهميرزاد آلو و گردو و فرآورده هاي آن(لواشك، برگه آلو و ..) نيز از سوغات اين شهرستان محسوب مي شوند. مهم‌ترین محصولات این شهرستان عبارتند از غلات(جو و گندم)، علوفه (یونجه و اسپرس)، گردو و آلو در شهمیرزاد و انار، انگور و زردآلو در درجزین.

صنایع دستی: صنايع دستي اين شهرستان كه غالب آن حاصل هنر زنان منطقه بوده شامل قاليبافي، پلاس ، نمدبافي،گليم ، جاجيم بافي و همچنين بافتن پارچه هاي كمابيش ظريف مانند چادر، برك، شال ريا، تيرمن كلاه ها ي پشمين و نمدي ،سرگيرا(چادر بانوان)، مكئنه(سرپوشه)، كژين شئوي(تنپوشه)، فراخ شئوال(دامن)، پارچه هاي ظريف ابريشمي(كژين) اشاره كرد. نوعي صنعت زرگري و مليله كاري كه حاصل آن زيور آلاتي ازجنس طلا و نقره به نام چنگوم، كودبندو ... ميباشد را مي توان نام برد. ضمنأ فرش دستباف مهديشهر از جايگاه ويژه اي در كشور و در سطح بين المللي برخوردار است. فرش دستباف مهديشهر در نمايشگاه فرش دست باف در آلمان در سال ۱۳۷۲ مقام جهاني را كسب نموده است. صنايع دستي و گليم بافي و جاجيم بافي ساخته كه در اين خطه از شهرت عالي و جهاني برخوردار است كه با حضور در نمايشگاهها بين المللي توانسته است رتبه هاي افتخار آفرين را كسب نمايد.

بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان

منابع:
fa.wikipedia.org
mirassemnan.ir
mahdishahr.ostan-sm.ir