نام: سلطانیه

نام قدیمی: در زمان فرمانروایان دولت مادنام این محل «اریباد» و پارتیان آن را «ارساس» نامیده اند.

استان: زنجان

تاریخچه: بنا به نوشته های آشوری در سده هشتم قبل از میلاد قوم ساكاراتی ها در دشت سلطانیه سكونت داشته اند، این ناحیه در زمان ایلخانان مغول آباد می گردد. قبل از آن، جز جلگه ای وسیع با مراتع سبز و خرم و شكارگاههای متعدد و متنوع، چیز دیگــری نبوده است. سلاطیـن مغول پس از استقرار در ایران و پایتخت قراردادن تبریز، اغلب برای گذراندن ایام و به عزم شكار به این منطقــه روی می آوردنــد. به گواهی منابع تاریخی موجود، شهر سلطانیه نخستین بار در دورة ایلخانان مغول بنا شده‌است؛ در سال ۷۱۰ ق کار ساختمانی شهر سلطانیه پایان گرفت و این شهر پس از تبریز بزرگ‌ ترین شهر ایلخانان گردید. در اوایل سلطنت قاجار، سلطانیه از سویی بر اثر جنگ‌ های ایران و روس و از سویی دیگر به علت اقدامات فتحعلی‌ شاه در تخریب بناها بار دیگر دچار صدمات فراوانی شد. ضمن آنکه زلزلة شدید سال ۱۲۹۰ق موجب تخریب آثار باقی‌ مانده گردید و بر اثر آن مسجد جامع که بر اساس روایات سیاحان پس از گنبد سلطانیه بلندترین ساختمان شهر بود به کلی ویران گشت.

تقسیمات کشوری: شهرستان سلطانیه مشتمل بر بخش‌های مرکزی و باغ حلی به مرکزیت شهر سلطانیه میباشد.

موقعیت جغرافیایی: در ناحیه مركزی متمایل به غرب استان زنجان، 48 درجه و 48 دقیقه طول شرقی جغرافیایی و 36 درجه و 36 دقیقه عرض شمالی جغرافیایی با ارتفاع 1880 متر از سطح دریا در 40 كیلومتری جنوب خاوری استان زنجان قرار گرفته است.

آب و هوا: وجود چمن سلطانیه، قرار گرفتن كوههای اطراف و ارتفاع مكانی، منطقه را در ردیف نواحی بادخیز قرار داده است و سبب شده تا سلطانیه دارای آب و هوای نسبتاً معتدل مایل به سرد و خشك باشد. بیشترین درجه حرارت در تابستانها 28 درجه بالای صفر و كمترین آن در زمستان به 15 درجه زیر صفر می رسد و میانگین آن 11 درجه سانتیگراد است.

مساحت: حدود 156 هكتار

ارتفاع از سطح دریا: 1880 متر

جمعیت: در سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت شهرستان سلطانیه ۳۰۰۰۰ نفر بوده است.

زبان محلی: ترکی آذربایجانی

جاذبه های گردشگری: مهمترین و تاریخی ترین اثر شهرستان ابهر، گنبد عظیم و مشهور سلطانیه است. از دیگر آثار تاریخی این شهر می‌توان به آرامگاه ملا حسن کاشی و خانقاه حسام‌الدین حسن چلبی (معروف به چلبی اوغلی)، ارگ سنگی سلطانیه،  معبد صخره اي داش كسن، تپه نور اشاره کرد.  

بهترین زمان بازدید: فصول بهار و تابستان

منابع:
fa.wikipedia.org
soltaniyeh.ir