نام: هندیجان

نام قدیمی: هندیون، هندیان، هندیگان، انديگان، هندیجان

واژه شناسی: از دیدگاه واژه شناسی تمام اسامی قدیم و جدید این شهرستان از لفظ «هند» يا «اند» مشتق شده اند. با توجه به دیرینگی این سرزمین به نظر می رسد لغت "هند " ریشه در زبان سانسکریت دارد که به معنای آب است . این نظر را وجود رودخانه " هندیجان " که به زهره موسوم و معنای "ایزد آب" هست بیشتر تایید می کند. با توجه به مستندات دیگری که در این زمینه وجود دارد می توان گفت "هندیجان" به معنای سرزمین " آب " است. از قرائن و شواهد چنین برمی آید که پیشوند هند یا اند، در اسامی همچون هندیجان، اندیکا، اندیمشک، اینجان، اندوه و اندیا و غیره با رودخانه و آب مناسبت داشته است.

استان: خوزستان

تاریخچه: هندیجان از مناطق تاریخی ایران با قدمتی بیش از 3000 سال است. بندر مهرویان چه در زمان هخامنشیان و چه در زمان پارتها و اشکانیان همواره از پر رونق ترین بنادر جهان بوده‌است. اوج ترقی آن از زمان ساسانیان شروع شده بود. آثار بدست آمده در اين منطقه نشان می دهد که در هزاره چهارم پیش از میلاد انسان متمدن در آن می زیسته است. تپه های تاریخی متعدد و نوشته های جغرافی دانان قرون اولیه اسلامی نظیر «ابو دلف مسعر بن مهلهل خزرجی» در مورد آثارتاریخی "هندیجان" که قدیمی ترین سند مکتوب در مورد " هندیجان " است شاهد دیگری بر رونق اقتصادی و زندگی اجتماعی سازمان یافته مردم این ديار در هزاره پیش از میلاد است . وجود لغات و اصطلاحات تاریخی که ریشه در زبان عیلامی دارد و آیین های نمادین حاکی از گذشته های پربارفرهنگی و غنی آن است . در نزدیکی "هندیجان" آثار بندرتاریخی "مهرویان یا مهروبان" و شهر تاریخی "ریواردشیر" قرار داشته است كه "مهرویان" از دوره عیلامی تا قرن چهارم هجری و احتمالا تا مدتها بعد نیز بندر تجاری مهمی بوده است که از طریق آن کالاهای سرزمین های دور و نزدیک و حتی کشور چین وارد منطقه میشد و نيز مشاهده شده است که در شهر "ریواردشیر" کشتی می ساخته اند. آبادی های هندیجان در قرون اخیر بسیار بوده  ولی به علت بیماری طاعون در سال ۱۲۴۷ هجری قمری شهر هندیجان رو به خرابی نهاد. در دوره پهلوی دوم هندیجان تحت عملیات حفاری جهت کشف نفت قرار گرفت و سال 1967 میلادی وجود نفت در این منطقه ثابت شد. هندیجان در سال ١٣٨٢ بعنوان شهرستان شناخته شد.

تقسیمات کشوری: این شهرستان از دو بخش مرکزی و چم خلف‌ عیسی و چهار دهستان (هندیجان شرقی، هندیجان غربی، چم خلف‌عیسی و سورین) و دو شهر هندیجان و زهره تشکیل شده است.

موقعیت جغرافیایی: هندیجان در جنوب شرقی استان خوزستان و در ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی بندرماهشهر، در شمال خليج فارس و شمال غربي بندر دیلم قرار گرفته است. رودخانه ای موسوم به هندیجان یا زهره این شهر را به دو نیمه شمالی و جنوبی تقسیم می کند. بطور کلی هندیجان بندری است که در 30.15 درجه عرض جغرافیایی و 49.43 درجه طول شرقی شهرستان اهواز قرار دارد. شهرستان هندیجان از شمال به شهرستان امیدیه، از شرق به شهرستان بهبهان، از جنوب شرق به استان بوشهر، از جنوب به خلیج فارس و از غرب به شهرستان ماهشهر محدود می گردد.

آب و هوا: اقلیم منطقه از وضعیت کلی آب و هوایی جنوب کشور تبعیت میکند. این شهرستان در تیپ اقلیمی فرا خشک گرم با رژیم بارندگی بسیار نامنظم به لحاظ توزیع مکانی، زمانی ، تبخیر و تعرق بالا و دمای حداکثر بالا واقع شده است. بطور کل، هندیجان دارای هوای گرم و مرطوب است.

ارتفاع از سطح دریا: 5 متر

رودخانه: رود هندیجان یا زهره که قسمتی از آن از سرچشمه (رشته کوههای زاگرس در استان کهگلویه و بویراحمد) تا " خلیج فارس" طی می ‌شود و هشتمین رودخانه کشور است،۴۹۰ کیلومتر طول دارد. این آبراه به عنوان یکی از مسیرهای تجارت خارجی از گذشته‌ های دور مورد استفاده بوده ‌است و هم اکنون نیز علیرغم کم شدن آب آن در فصول تابستان شناورهایی با ظرفیت بیش از صد تن قادر به رفت و آمد در آن هستند.

اقتصاد: در خلیج بحرکان هندیجان در چند سال اخیر با حفر چاه‌ های زیر دریایی نفت فراوانی کشف شده ‌است که با ساختن اسکله‌ های متعدد و تأسیسات لازم کشتی ‌های نفت کش به آسانی پهلو گرفته و بارگیری کرده و نفت آنها را به خارج صادر می ‌کنند. گویا این نفت از کیفیت بسیار خوبی برخودار است. همچنین ازنظر اقتصادی رودخانه " هندیجان " نقش تعیین کننده ‌ای در زندگی مردم داشته و این تاثیر گذاری به میزانی بوده که قلمرو جغرافیایی و منطقه را نیز با نام رودخانه مشخص می نمودند. همچنین محصولات و صنایع دستی منطقه که اکثرا از برگ درخت خرما تهیه می ‌شود در گذشته به کشورهای " خلیج فارس " صادر می ‌گردید. صنعت شیلات از کهن ‌ترین صنایع در هندیجان بوده و می‌باشد که قدمت آن به سالها پیش برمیگردد. منطقهٔ بحرکان که جنوب هندیجان قرار دارد نیز از مناطق مهم گردشگری و صید میگوی صورتی و انواع دیگر میگوهای مرغوب منطقه خلیج فارس به شمار می‌ رود که در حوزه صیادی هندیجان واقع است.

محصولات کشاورزی: با استفاده از آب رودخانه هندیجان انواع محصولات کشاورزی از جمله گندم، جو، دانه‌ های روغنی، حبوبات و انواع صیفی جات کشت می ‌شود.

جمعیت: این شهرستان در سال ۱۳۹۰، تعداد ۳۷۴۴۰ نفر جمعیت داشته است.

زبان محلی: زبان این دیارفارسی با گویش محلی (گویش بندری) است که البته تشابهات بسیاری میان این گویش و گویش اقوام بختیاری وجود دارد.

جاذبه های گردشگری: خانه شاه عنبر، مسجد بحرینی، زیارتگاه شاهزاده قاسم، امامزاده نبی عاشور، مسجـد شاه عنبر، بافت محلی کوهباد، تپـه‌ بـزی یک، تپه‌ بــزی دو، تپه‌ مهرویان یک، تپه‌ مهرویان دو، تپه سه تلون، تپه سه تلون دو، تپه سه تلون سه، تپه سه تلون چهار، تپه ابوالقاسم یک، تپه ابو القاسم دو، تپه ابوالقاسم، تپه مالکی یک، تپه مالکی دو، تپه برجی، تپه شاهزاده علی، تپه غوله، تپه کنار رود زهره، تپه کیلومتر ۱۳ هندیجان، تپه کیلومتر ۱۳ هندیجان - دیلم، محوطه ۳ راه غوله، محوطه ابو القاسم، محوطه شاهزاده ابوالقاسم، محوطه نبی عاشور، ساحل و اسکله بحرکان و چشمه رگ سفید، دو روستای دهنو و کوههای اطراف (زاگرس) از آثار تاریخی، طبیعی و معنوی هندیجان است.

بهترین زمان بازدید: بهار و زمستان

منابع:
فرمانداری هندیجان
fa.wikipedia.org
roostanet.ir