نام: بهبهان

واژه شناسی و وجه تسمیه: امروزه به گویش محلی بهبهان را «بهبو» می ‌گویند. واژه «بهو» به معنی کوشک است. «بهبهو» به مرور زمان گسترش یافته و «بهبهان» شده است. برخی از مورخان در مورد وجه تسمیه بهبهان نوشته اند که ساکنان اولیه این شهر در بهون یا سیاه چادر زندگی می کرده اند. بعدها خانه هایی ساختند که بهتر از بهون بود و آنرا «به» از«بهان» و بعد بهبهان نامیدند.

نام قدیمی: آریاگان، اَرَّگان، ارجان

استان: خوزستان

تاریخچه: نخستین نشانه ‌های حضور انسان در این دشت به هزاره ششم پیش از میلاد باز می ‌گردد. این ناحیه در روزگار باستان «ابز قباد»، «قباد قره» و آریاگان یا «ارگان» نام داشت. شهر ارگان یا ارجان در روزگار ساسانیان در 12 کیلومتری بهبهان بنا گردیده بود. شهرستان بهبهان کنونی تقریباً منطبق با استان اَرَّگان تاریخی است. پس از ویرانی ارجان مردم آن در محل بهو (بهبهان) باغ-شهری بنا کردند. در قرن چهارم هجری به گفته مورخین شهر ارجان پر جمعیت و آباد شده و ارگان خزانه فارس و عراق و بارانداز خوزستان و اصفهان شد. این منطقه مدتی در شمار یکی از شهرستان های استان فارس و بعد استان خوزستان در آمد. این شهرستان در سال ١٣١٦ تاسیس شده است.

تقسیمات کشوری: این شهرستان از سه بخش تشکیل شده‌، بخش مرکزی (متشکل از شهر بهبهان و حومه و دهستان‌ های دودانگه)، بخش تشان (به مرکزیت شهر تشان) و بخش زیدون (به مرکزیت شهر سردشت، مشتمل بر دهستان‌های سردشت، درونک) میباشد.

موقعیت جغرافیایی: بهبهان در جنوب خاوری خوزستان و در 205 کیلومتری اهواز و در نزدیکی شهر تاریخی ارجان واقع شده است. شهرستان بهبهان از طرف شمال و شمال شرقی به استان کهگیلویه و بویراحمد‌ و از جنوب به استان بوشهر محدود می ‌شود. همچنین این شهرستان از غرب با شهرستان آغاجاری و شهرستان امیدیه و از جنوب با شهرستان هندیجان همسایه است. بهبهان ازنظرجغرافیایی بین 30 درجه و 36 دقیقه پهنای شمالی و 50 درجه و 14 دقیقه و 15 ثانیه درازای خاوری نسبت به نصف النهار گرینویچ قرار دارد.

آب و هوا: آب و هوای بهبهان در همه فصول به جز تابستان معتدل و در تابستان گرم است.

مساحت:  ۳۱۹۵ کیلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: ۳۲۵ متر

کوهها: رشته کوه خائیز، کوه حاتم، دریزه‌ کوه، آل‌ کوه و زرد، کوه رمه‌ چر‌ (احمد و محمد) از کوههای این شهرستان هستند.

رودها: شاید بتوان رمز موجودیت و حیات شهر بهبهان با دیرینه تاریخی‌ اش را در دو شریان طرفین آن یعنی مارون و خیرآباد جستجو کرد.

پوشش گیاهی و زیست جانوری: بهبهان یکی از سبزترین شهرهای استان خوزستان به شمار می‌ رود که از این دید در میان دیگر شهرستان ‌ها از جایگاه بالایی برخوردار است ولی تا رسیدن به استاندارد جهانی (۲۴ متر مربع) راه درازی در پیش دارد. نرگس و آفتابگردان و بابونه و محمدی و... از جمله گلهای زیبایی هستند که در این خطه سرسبز از دشت خوزستان یافت می ‌شوند. به طوری کلی انواع پوشش گیاهی شهرستان بهبهان عبارتند از:  ۱- درختی: بادام کوهی، کُنار، کَهور، اکالیپتوس ریا، نخل، گز شاهی، سمر گیشدر ۲- درختچه: گون، کهورک، رملیک خرزهره، پنج انگشت، انجیر و... ۳- علوفه‌ای: تاج خروسی سفید، موتر، نوعی آفتاب پرست، گنجی، علف شور، کاهوسا، خارینه، هندوانه ابو حهل، رعنای زیبا، آرمک فریضون، منقار لک لکی، گون گل سفید، سداب، کوه فار، قیچ، تمامه و...از نظر زیست جانوری میتوان به این موارد اشاره کرد: پلنگ، سیاه‌گوش، کفتار، گرگ، شغال، روباه، کبک، تیهو، دراج، زنبورخوار، کل و بز و …

محصولات کشاورزی: مهمترین آنها عبارتند از:گندم، جو، برنج، پنبه، چغندر قند، کنجد، بزرک، انواع صیفی جات، خرما، نارنج، زردآلو، انگور، سیب ترش، توت، زیتون و...

فرهنگ و آداب و رسوم: ساکنان قدیمی بهبهان نیز علاوه بر بومیان منطقه کوشک دشت و بازماندگان شهر کهن ارجان، مهاجرانی هستند که در زمان های مختلف و بر اساس وقایع گوناگون یا به زور و اکراه حاکمان و صلاحدید پادشاهان و یا بر اساس دلایل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی به بهبهان کوچیده اند.

جمعیت: ۱۷۹۷۰۳ نفر

زبان محلی: گویش بهبهانی از منشعبات اصلی زبان پارسی میانه است. شاخه جنوبي از گروه غربي زبان هاي دوره ميانه را پهلوي ساساني يا پارسيك مي گفتند كه در جنوب و جنوب غربي ايران (يعني نواحي اطراف بهبهان) رواج داشته است. در اين مناطق، گويش هايی هم وجود داشته است كه يكي از انها گويش منحصر به فرد بهبهاني است. هم اكنون نمونه آن در هيچ جاي ديگر از كشور پهناور ايران ديده نمي شود و تنها گونه نزديك به آن در منطقه كوه مره سرخي استان فارس رايج است. اين گويش محلي و منطقه اي كه از گذشته هاي دور به جا مانده ،ماترك آبا و اجداد اين آب خاك است و از نظر زبان شناسي اهميتي ويژه دارد.

محله های قدیمی شهر بهبهان: محله سادات، محله کارسرا (کاروانسرا) و بازار نو

جاذبه های گردشگری: تنگ‌ تکاب، تنگ خاییز، روستای پشکر، آرامگاه ارجان، نقش برجسته های دوره اشکانی در تنگ سروک، حمام دوره سلجوقی، خرابه های دو پل و یک بند، خرابه های آتشکده خیرآباد و راسته بازار

سوغاتی و صنایع دستی: عبابافي، نمدمالي، لحاف‏ دوزي و گيوه ‏دوزي، گل نرگس و ماست وخرما

غذای محلی: انواع مختلف نان (بَرکو، کتلَی، بلبل، تبدو، نان تیری، نان شیرین، بلبل کلخنگی، بلبل کنجدی، شاه پسند)، انواع گوناگون حلوا (برنجی، بانجمی، سیاه، گندی، نشاء، ارده‌ای و…)، گوینه (آش گندم)، قند کنجی، پلو باقلا و سیرماست یا باقلای گره کش، غذای "حرّه" (آش کارده)، "شله برمکی"، نوعی شیرینی بنام "گلفته"، نوعی آبگوشت خوشمزه و بسیار قدیمی بنام "قبرمه" و...

بهترین زمان بازدید: بهار

منابع:
شهرداری بهبهان
fa.wikipedia.org
vaheid-alavian.persianblog.ir
behbohoo.blogfa.com
arganian.ir
taryana.ir