نام: شهر بشرویه
استان: خراسان جنوبی
وجه تسمیه و تاریخچه: بشرویه از شهرهای تاریخی و قدیمی با عمری چند صد سالهاست. در بشرویه آثار تاریخی فراوانی وجود دارند که پیشینهٔ تاریخی تعدادی از آنها به قبل از اسلام برمیگردد و خوشبختانه برخی از آنها هنوز به جا ماندهاند. کلمه «بُشرویه» مرکب از دو بخش «بُش» و «رویه» است و دلالت دارد بر منطقهای که محل رویش «بُش» است و بُش در نظر اهالی شهر، بوتهای خودرو از تیره گیاهان کم آب کویری و بیابانی بوده که برای ادامه حیات خود احتیاج به آب فراوانی نداشته و دراصطلاح مردم «تِرِخ» یا «درمنه» نامیده میشده است که در اصل «دِرِمنه» است.
تقسیمات کشوری: این شهرستان تا آبان ۱۳۸۷، یکی از بخشهای شهرستان فردوس بود که در این سال به شهرستان ارتقاء پیدا کرد. این شهرستان دارای ۲ بخش، ۴ دهستان و یک نقطه شهری است.
موقعیت جغرافیایی: این شهرستان از دو قسمت کم وسعت کوهستانی در غرب و پهنه وسیع شمال جنوب و شرق کویر و بیابان و ریگزار تشکیل شده است. این شهر در موقعیت ۳۳ درجه شمالی و ۵۷ درجه شرقی، در شرق ایران و در غرب استان خراسان جنوبی و در لبه کویر واقع است.
آب و هوا: آب و هوای منطقه خشک و کویری است. حداکثر و حداقل مطلق درجه حرارت هوا در ایستگاه بشرویه ۴۸ و ۲۱- درجه سانتیگراد گزارش شده است. روستاهای شمال بشرویه گرمترند و روستاهای غربی و جنوب غربی که ارتفاع بیشتری دارند از درجه حرارت ملایمتری برخوردارند.
مساحت: شهرستان بشرویه با وسعتی معادل 790 هزار هکتار از شهرستان های خراسان جنوبی محسوب می شود.
ارتفاع از سطح دریا: ۸۸۰ متر
فرهنگ و آداب و رسوم: ازمراسم خراسان جنوبی رسم شاه مولایی است که در مناطق شهری و روستایی استان مرسوم است و انجام آن بدین ترتیب است که چند روز مانده به نوروز افراد خیر و معتمدان محل با مراجعه به ثروتمندان اقدام به تهیه اجناس مورد نیاز نیازمندان کرده و آنها را بین افراد نیازمند تقسیم می کنند. حنا بندان یکی دیگر از مراسم مردم این سرزمین برای ایام نوروز است. هنوز نیز گروهی از مردم به ویژه بزرگسالان با آمدن عید نوروز با رنگ کردن موهای سر و انگشتان خود با حنا به استقبال نوروز می روند. سمنوپزان یکی دیگر از مراسم پر رنج و زحمت ولی پرطرفدار و تشریفاتی نوروز است. شب تحویل سال وقت خوردن رشته پلو بود که خوردن آن آدابی داشت و همراه با خرما و کشمش سرخ شده تناول میشد. از اعتقادات دیگر شب سال نو این بود که باید شعله و نور در خانه زیاد باشد که این شامل اجاق یا منقل و چراغها بود که باید تا صبح روز دوم سال روشن نگه داشته می شد به طوری که باید با کمال دقت نفت گیری می شد تا دود نزده و خاموش نشود. یک کاسه آب که نارنجی در آن انداخته بودند نیز جزو ضروریات سفره هفت سین بود. در زمینه هنر، موسیقی سنتی استان خراسان جنوبی از سابقه طولانی برخوردار است. خراسان جنوبی دارای زیباترین و لطیف ترین ترانه ها، آوازها و حماسی ترین رقص ها و آهنگهای ساز و آوازی است که کم نظیر است. رقم های پنج ضربی و سه تایی متداول در منطقه ویژگی خودش را دارد. از جمله سازهای محلی که مورد استفاده قرارمی گیرند عبارتند از: دهل، سرنا، دایره ونی که معمولاً توسط خود نوازندگان ساخته می شود.
جمعیت: ۲۴٬۶۸۳ نفر
زبان محلی: زبان فارسی با لهجه محلی
جاذبه های گردشگری: تنها در یک نقطه معروفش به نام "محله میان ده"، ابنیه تاریخی با کاربری فرهنگی مذهبی با قدمت نزدیک به 700 سال وجود دارد که چشم گردشگران و باستان شناسان را به حیرت واداشته است. قلعه دختر، مسجد جامع میان ده، امامزادهٔ هوگند، مسجد جامع رقه، پل ترناو، باغ خان، کویر بشرویه، رباط اصفاک و نیگنان، خانه مستوفی، هفت آسیاب آبی قدیمی و روستاهای ییلاقی کرند، سرند، نیگو، خدآفرید، فتح آباد، کال نخاب، کال نی باز را هم به خاطر داشته باشید، این مناطق سرسبز و کوهپایه ای در دل کویر بکر و ناب همچون الماسی می درخشند که خود جلوه زیبای طبیعت الهی است و نسیم خنک درخچه های بادامشک و بنه و گیاهان مرتعی آن روح و روان مسافران خسته از مسیر های خشک و بیابانی شهر های حاشیه کویری را نوازش می دهند.
اقتصاد: بیشتر مردم این دیار به حرفه کشاورزی اشتغال دارند. کشاورزی مبتنی بر منابع زیرزمینی آب و زمینهای مستعد این منطقهاست. و کشت و برداشت پسته اگرچه از قدیم انجام میشده، ولی به تازگی رونق ویژهای گرفتهاست.
کوههای اطراف: رشته کوه شتری در غرب، این شهرستان را از شهرستان طبس جدا میکند. دیگر ارتفاعات این منطقه عبارتند از علی جمال، سرهنگی، کوه سفید، قلعه دختر و دو شاخ.
گونه های گیاهی: گیاهان این منطقه از گونههای پرطاقت مانند درمنه، تاغ و اسکمبیل میباشد. در کوههای شتری تعدادی درختان جنگلی چون انجیر، پسته کوهی، بادام کوهی و گردو وجود دارد. با توجه به گسترش کویر و نمکزار و شنزار در منطقه مراتع آن فقیر است و پوشش گیاهی بصورت تنک مشاهده میشود. گیاهان داروئی و صنعتی چون کتیرا، آنغوزه، زیره سیاه و بارهنگ از دیگر گیاهان این منطقه میباشد.
سوغاتی: زعفران، خاکشیر، پسته، آویشن، آنغوزه و ...
غذای محلی: قوروت بادمجان، بلغور پلو، اشکنه قند، اشکنه بلغور شیر، آش شلغم، کشک سالاری، آش جوش پره، آش محلی، آش لخشک و...
محصولات: عمده محصولات به عمل آمده پنبه، جو، گندم و پسته میباشند.
صنایع دستی: حصیربافی، قالیبافی، گبه بافی، بَرَک بافی، خراطی سنتی، پلاس بافی، ترکه بافی، قلم زنی، سفره بافی، سیاه چادر بافی، نمد مالی سنتی، سفالگری، چِلِنگَری (آهنگری سنتی)، دَواتگری سنتی (مس چکشی)، حوله بافی، گلیم بافی، جاجیم بافی، رودوزی های سنتی.
بهترین زمان بازدید: بهار و پاییز بهترین زمان سفر
منابع:
fa.wikipedia.org
payamboshruyeh.ir
boshrooyeh.ir
seeiran.ir