نام: شهرستان فیروزکوه

نام قدیمی: دیمه

استان: تهران

تاریخچه: اقوامی از کردان ایل پازوکی از حوالی ارومیه حدود چهارصد سال قبل در زمان صفویه تبعید شده‌اند و برخی از افراد ایل اصانلوی گرمسار و تیره‌های غندالی الیکایی و شاه حسینی الیکایی و کردها در این شهرستان سکنی گزیده‌اند. فیروزکوه از دیربازییلاق عشایر الیکایی بوده است.

تقسیمات کشوری: شهرستان فیروزکوه، طبق آخرین تقسیمات کشوری تا پایان سال ۱۳۷۹، دارای دو بخش(مرکزی و ارجمند) ۵ دهستان و ۱۰۹ آبّادی بوده که از این تعداد، ۷۱ آبادی (۶۵/۱٪) دارای سکنه و بقیه خالی از سکنه می‌باشند. همچنین در سال ۱۳۸۵ بر اساس آخرین تقسیمات کشوری منطقه ارجمند به منطقه شهری تبدیل شده‌ است و در حال حاضر این شهرستان ۲ نقطه شهری دارد  شهر فیروزکوه و شهر ارجمند. بخش مرکزی شهرستان فیروزکوه با ۷۷ درصد سهم از کل این شهرستان، مقام نخست را از نظر مساحت داراست.

موقعیت جغرافیایی: شهرستان فیروزکوه در منتهی‌الیه شمال شرقی استان تهران و در طول جغرافیایی ۵۲:۴۶ و عرض جغرافیایی ۳۵:۲۸ واقع شده ‌است. این شهرستان از شمال و شرق به استان مازندران، از جنوب و جنوب شرقی به شهرستان سرخه در استان سمنان و از غرب به شهرستان دماوند محدود می‌گردد.

آب و هوا: از نظر ویژگی‌های آب و هوایی و اقلیمی، این شهرستان دارای زمستان سرد و تابستان معتدل و خنک می‌باشد.

مساحت: ۲۲۶۱ کیلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: ۱۹۳۰ متر

جمعیت: ۳۹۲۸۴ نفر

اقتصاد: اساس محور اقتصادی شهرستان فعالیتهای باغداری و دامپروری می‌باشد. در بخش صنعت و معدن از وضعیت مناسبتری برخوردار می‌باشد. وجود معادن شن و ماسه، سنگهای لاشه ساختمانی، آهک سیلیس و کائولن و کارخانه سیمان و شهرک صنعتی در این منطقه باعث رونق اقتصادی در این بخش گردیده‌ است که ۳۴۴۶ کارگر و ۵ بهداشتیار کار در این کارخانه‌ها و کارگاه‌ها مشغول به کار می‌باشند.

زبان محلی: زبان محلی مردم این شهر زبان مازندرانی است.

جاذبه های گردشگری: به عنوان نمونه می‌توان از تنگه واشی که دارای نقش برجسته‌ای بجا مانده از دورهٔ قاجار است، نام برد. همچنین این شهرستان دارای کاروانسراها، قلعه‌های قدیمی، گورستان‌های کهن و بالاخره امامزاده‌های متعدد نام برد. تنگه واشی مهمترین جاذبه توریستی فیروزکوه است که علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار باستانی نیز می‌باشد. یکی از سه کتبیه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده ‌است. دو کتبیه دیگر در چشمه علی شهر ری و تونل وانا در جاده هراز واقع شده‌اند. غار بورنیک در ۱۳۵ کیلومتری شرق تهران و فاصله ۲۳ کیلومتری جنوب غربی شهر فیروزکوه در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از روستای زیبای هرانده و در ارتفاعات پرنشیب و فراز کوهستانی به نام «بورنی» یا «بورنیک» واقع شده ‌است. چشمه آب معدنی خمده در فاصله ۱۵ کیلومتری جاده تهران، فیروزکوه و در مسیر رودخانه حبله رود و در نزدیکی روستای خمده واقع شده ‌است. قلعه لاجورد در شهرستان فیروزکوه، بخش مرکزی، روستای سرانزا واقع شده و این اثر در تاریخ ۵ آذر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۴۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آب چمن حصاربن ، حاشیه رودخانه حبله رود و منطقه شکار ممنوع کاوه ده از جاذبه های طبیعی شهرستان می باشد . آستان مقدس امامزاده اسماعیل(ع) که این بنا در بافت قدیم شهر فیروزکوه و شمال قلعه تاریخی فیروزکوه(قلعه فیروز شاه) بر بالای آن قرار گرفته است. این بنا ، مدفن امامزاده اسماعیل فرزند امام موسی بن جعفر(ع) و برادر امام رضا(ع) است.

گونه های جانوری: انواع وحوش و مناطق طبیعی، چراگاه‌ها و چمنزارهای وسیع از توانمندی‌های ویژه استان است و منطقه شکار ممنوعه کاوه ده با ۱۷۴۰۰۰ هکتار وسعت دارای پوشش گیاهی متنوع و غنی است که انواع وحوش و از جمله قوچ و میش، کل و بز، آهو و گراز، پلنگ، روباه، خرس، خرگوش، انواع پرندگان و خزندگان را در خود جای داده‌ است که بصورت گله‌های بزرگ در منطقه زندگی می‌کنند. پوشش گیاهی عمده آن شامل گونه‌های گیاهی ارس، پسته وحشی، بادام وحشی، بید، گردو، زرشک، باریجه، آویشن، شقایق، کاکوتی، گلپر کلاه میر حسن، آتریپلکس، زنبق وحشی و انواع گندمیان است.

سوغاتی و محصولات: از محصولات کشاورزی فیروزکوه می‌توان به گندم، سیب زمینی، جو، بنشن، تره بار، زرد آلو، سیب، گیلاس، گلابی، گردو، انگور و آلبالو اشاره کرد. عسل از سوغاتی های این شهرستان می باشد.

 بهترین زمان بازدید: تابستان و بهار

منابع:
fa.wikipedia.org
firoozkooh.ostan-th.ir
firouzkouh.org