نام: تنگستان

نام قدیمی: ارم
 

استان: بوشهر
 

وجه تسمیه و تاریخچه: سبب نامگذاری این شهرستان به تنگستان این است که در قسمتهای ساحلی آن تَنْگهایی صعب العبور وجود دارد و همچنین اراضی و مناطق مسکونی آن در فضای کم و تنگِ میان کوه و دریا واقع شده‌است. تنگستان قدیم محدود به قسمتهای ساحلی ان میشد اما بعدها مناطق بوشهر دستخوش تقسیماتی شد که اهرم و توابع ان , باغک , بنه گز و ... به تنگستان اضافه شدند.
 

تقسیمات کشوری: دارای دو بخش مرکزی و دلوار است.
 

موقعیت جغرافیایی: از شمال و مشرق به شهرستان دشتستان، از جنوب شرقی به شهرستان دشتی، از شمال غربی به شهرستان بوشهر و از غرب و جنوب غربی به خلیج فارس محدود است.
 

آب و هوا: آب و هوای آن در قسمتهای ساحلی گرم و مرطوب و در قسمتهای مرکزی تقریباً گرم و خشک است.
 

مساحت: شهرستان تنگستان دارای ۱۹۲۶ کیلومتر مربع وسعت است.
 

آداب و رسوم: عید تلخک یا عید مرده‌ها، مراسم زار (لیوا)، مراسم گل‌گلین و...
 

فرهنگ: با توجه به کشفیات باستانشناسی و مدارک مکتوب تاریخی، مشخص شده است که بخش های گوناگون ایران از جمله استان بوشهر سکونت‌ گاه نژادها و گروه‌ های گوناگونی بوده‌ است. پیش از ورود و استقرار آریائیان در منطقه بوشهر، نژادهای بومی در این سامان می زیسته‌اند و مدارکی که از عصر حجر، کاکولیتیک و برنز (مفرغ) قدیم باقی مانده ‌است بر این قضیه گواهی می دهد که علاوه بر نژاد مدیترانه‌ای، نژادهای دیگر مانند: دراویدی، سیاه پوست، سامی، عیلامی، سومری، نوردیک، عرب، لر و بهبهانی در سرزمین بوشهر سکونت داشته‌اند و یا به مرور به این منطقه مهاجرت کرده‌اند؛ و فرهنگهای متفاوتی در آنجا با هم مختلط شده بودند.
 

جمعیت: ۷۰،۲۲۴ نفر
 

اقتصاد: شغل اهالی آن کشاورزی، باغداری، تجارت با لنج به کشورهای عربی، حصیربافی و عبا بافی و صیادی، دامداری، صیدماهی، لنج سازی و قالی باقی است.
 

زبان محلی: به فارسی جنوبی با گویش محلی، معروف به «تنگ‌سیری» تکلم می‌کنند.
 

جاذبه های گردشگری: روستاي خائيز، امامزاده زين الشهدا شهر اهرم، چشمه آبگرم اهرم، چشمه آب درماني (قوچرك)، سد انحرافي رودخانه باهوش اهرم، قلعه دختر واقع در کوه شهر آباد، قنات تاریخی شهر آباد، تل کوشک شهر آباد، امامزاده شاهزاده زکریا در شهر آباد، امامزاده شاه نعمت الله در شهر آباد، کوشک تاریخی شهر آباد، قلعه دختر شهر آباد، چشمه آبگرم اهرم، قنات تاریخی شهر آباد، خانه رئیس علی دلواری، امامزاده زید ابن علی گلنگون، مهمترین آثار تاریخی تنگستان عبارت اند از: ویرانة قلعه‌ای که بنای آن را به پیش از اسلام یا اوایل دورة اسلامی نسبت می‌دهند؛ مقبرة امامزاده آقامیراحمد (از فرزندان امام موسی کاظم علیه السلام و برادر شاهچراغ، متوفی ۱۸۳) در روستای آب بویی؛ مقبرة امامزاده جعفر، قلعة زایر خضرخانِ اَهْرَمی در شهر اهرم؛ قلعة تنگستان در آبادی پهلوان کِشی؛ ویرانة قلعه محمدعلی خان، برادر باقرخان تنگستانی در آبادی گُلَکی و نیز قلعه‌ای در آبادی کَلات کهنه که به خاندان خوانین تنگستان منسوب است.
 

کوهها و رودخانه های مهم: کوه قلعه دختر، کوه بِیرَمی، کوه سُرخ، و قسمتی از رشته کوه مُند نیز در تنگستان امتداد دارد. رودهای مهم آن عبارتند از: رود بهوش یا اهرم، رود خشک که در چهار کیلومتری جنوب شرقی شهر اهرم به رود بهوش می‌ریزد و رودشور با جهت شمالی جنوبی جریان یافته و در دو کیلومتری جنوب غربی آبادی مسیله فخری به رود مند می‌ریزد. دو چشمة آب گرم یکی در روستای اوبا، دیگری آب گرم میراحمدی، در روستای آب بویی در دوازده کیلومتری جنوب شرقی شهر اهرم وجود دارد.
 

گونه های گیاهی و جانوری: تنگستان از گیاهان: کُنار، انجیر، بادام کوهی، مورتلخ، کاسنی و بومادران و از جانوران: گرگ، روباه، کفتار، شغال، پلنگ، قوچ و میش و پرندگانی چون کبک، تیهو و هوبره برخوردار است.
 

سوغاتی و محصولات: محصول عمده آن گندم، جو، خرما، مرکّبات (از جمله انار)، تنباکو و تره بار و محصولات دریایی مثل صید انواع ماهیان، خرچنگ وغیره‌است.
 

غذاهای محلی: قلیه ماهی، قلیه میگو و قیمه‌ و...
 

صنایع دستی: صنایع دستی: صنایع این استان نیز به دو بخش صنایع دستی و ماشینی تقسیم می شوند و مهمترین آنها‌ را صنایع کشتی و لنج سازی، توربافی، کوزه، سفال، گلیم و گبه و... تشکیل می‌ دهد. نمدمالی، عبا بافی، حصیربافی، سوزن دوزی، زنبیل و سبد، جارو، مشک، قایقسازی، تونیره بافی، و دولچه نیز از دیگر صنایع دستی استان بوشهر هستند.
 

 بهترین زمان بازدید: زمستان

پانویس:

(۱)

شهر اهرم:

اَهرَم، شهری است واقع در استان بوشهر که مرکز شهرستان تنگستان است. چشمه آبگرم اهرم بوشهر به‌عنوان دهکده نمونه آب درمانی در ایران انتخاب و معرفی شده است. شهر اهرم مركز شهرستان تنگستان كه تا مركز استان ( بوشهر ) 54 كيلومتر فاصله دارد و در موقعيت 51 درجه و 17 دقيقه طول شرقي و 27 درجه و 53 دقيقه عرض شمالي قرار گرفته و ارتفاع آن از سطح دريا 65 متر است.
 

نام: شهرستان اهرم

استان: بوشهر

موقعیت جغرافیایی: شهر اهرم بر ۲۸ درجه و ۵۳ دقیقه عرض شمالی و ۵۱ درجه ۱۵ دقیقه طول شرقی قرار دارد. شهر اهرم در فاصله ۵۵ کیلومتری جنوب شرق بوشهر واقع است.

آب و هوا: داراي هواي گرم و خشك است.

ارتفاع از سطح دریا: ۶۶ متر
 

فرهنگ: با توجه به کشفیات باستانشناسی و مدارک مکتوب تاریخی، مشخص شده است که بخش های گوناگون ایران از جمله استان بوشهر سکونت‌ گاه نژادها و گروه‌ های گوناگونی بوده‌ است. پیش از ورود و استقرار آریائیان در منطقه بوشهر، نژادهای بومی در این سامان می زیسته‌اند و مدارکی که از عصر حجر، کاکولیتیک و برنز (مفرغ) قدیم باقی مانده است بر این قضیه گواهی می دهد که علاوه بر نژاد مدیترانه‌ای، نژادهای دیگر مانند: دراویدی، سیاه پوست، سامی، عیلامی، سومری، نوردیک، عرب، لر و بهبهانی در سرزمین بوشهر سکونت داشته‌اند و یا به مرور به این منطقه مهاجرت کرده‌اند؛ و فرهنگهای متفاوتی در آنجا با هم مختلط شده بودند.

جمعیت: ۱۳٫۷۷۸ نفر طبق آمار 1390

زبان محلی: به فارسی جنوبی با گویش محلی، تکلم می‌کنند.
 

جاذبه های گردشگری: چشمه آب گرم اهرم به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری این شهر است و همه ساله مسافران بسیاری از نقاط  مختلف کشور به دیدن این جاذبه تفریحی می‌آیند. گفتنی است که در سال ۱۳۸۶، چشمه آبگرم اهرم بوشهر به‌عنوان دهکده نمونه آب درمانی در ایران انتخاب شد. دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهر عبارتند از قلعه زائر خضر خان تنگستانی (قلعه کلات)، امامزاده ابراهیم، امامزاده جعفر، سد انحرافی اهرم و آب درمانی قوچرک واقع در امامزاده زین اشهدا می‌باشد. خانه رئیس علی دلواری و آبشار معدن سنگ و روستای خوش آب و هوای خاییز در جنوب شرق شهر اهرم، روستای تنگ بنیون و ساحل زیبای آن از دیگر جاذبه‌های اهرم است.
 

غذای محلی:  قلیه ماهی، قلیه میگو و قیمه‌ و دال عدس و ...
 

صنایع دستی: صنایع دستی: صنایع این استان نیز به دو بخش صنایع دستی و ماشینی تقسیم می شوند و مهمترین آنها‌ را صنایع کشتی و لنج سازی، توربافی، کوزه، سفال، گلیم و گبه و... تشکیل می‌ دهد. نمدمالی، عبا بافی، حصیربافی، سوزن دوزی، زنبیل و سبد، جارو، مشک، قایقسازی، تونیره بافی، و دولچه نیز از دیگر صنایع دستی استان بوشهر هستند.

بهترین زمان بازدید: اواخر زمستان و اوایل بهار
 

منابع:

fa.wikipedia.org
tangestan.ostb.ir
میراث فرهنگی تنگستان
tangestannama.ir
fa.wikipedia.org
mohammad5751.blogfa.com