نام: شهرستان دهلران
نام قدیمی: دهلیه، ده کران، دیلرو
استان: ایلام
تاریخچه: به نظر میرسد که بین ۵٬۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ سال پیش دشت دهلران برای سکونت گروههای انسانی در دوران پیش از تاریخ مناسب بوده است و مهمترین محلهای باستانی این دشت را میتوان تپههای علیکش و چغاسفید نام برد که قدیمیترین آثار را در بر داشتهاند و متعلق به دوره نو سنگی هستند و میتوان گفت که این تپهها باقیماندههای قدیمیترین و شاید جزء اولین دهکدههای دائمی باشند که در تاریخ بشر بوجود آمدهاند. ساکنان شهرستان دهلران از اقوام کرد، لر وعرب تشکیل شده است. کرد ها ولر ها از ساکنان بومی و دیرینه ی شهرستان دهلران می باشند و از گذشته بسیار دور تاکنون در دفاع از مرزها و حفظ امنیت در این منطقة مرزی هم راه و متحد باهم بودند. بقایای آثار تاریخی و باستانی و مجموعه اشیاء کشف شده، نشان دهنده این واقعیت هستند که قدمت این منطقه به زمان قبل از تاریخ و بعد از آن، به ویژه با دوره ساسانیان ارتباط تنگاتنگ دارند.
وجه تسمیه: از قدیم به ده لران(به معنای جاده کالسکه رو) چون در زمان گذشته یکی از شاه راههای ایران بوده است به این نام معروف شده است.
تقسیمات کشوری: این شهرستان دارای سه بخش و شش دهستان است. در این شهرستان چهار شهر به نامهای دهلران، پهله، میمه و موسیان قرار دارند.
موقعیت جغرافیایی: این شهر در فاصله ۲۳۰ کیلومتری شهر ایلام و در قسمت جنوب شرقی این استان قرارگرفته است. حدود چهارگانه شهر عبارتند از شمال به شهرستان آبدانان، از جنوب به کشور عراق، از شرق به استان خوزستان و از غرب به شهرستان مهران محدود میشود. منطقه ای است نیمه کوهستانی که سلسله جبال کبیرکوه در شمال آن واقع شده است این بخش از شمال به کبیرکوه ،از شرق به شهرستان آبدانان ،از غرب به شهرستان ملکشاهی واز جنوب به دهلران محدود می شود.
رودخانه ها و کوههای مهم: رودخانه دویرج، رودخانه میمه، رودخانه ی سیمره(کرخه)، رود خانه سه گلال، رود خانه دوشه، رود خانه نیزار، رود خانه چیخواب و کوههای دهلران در قسمت شمال وشمال غربی این شهرستان واقع شده اند مهم ترین این کوهها عبارتند از کبیرکوه، دینار کوه، کوه اناران، سلسله جبال حمرین، سیاه کوه و ...
آب و هوا: منطقه ای است نیمه کوهستانی، در زمستانها هم شاهد بارش برف می باشد و تابستانها هوای خنک ومعتدلی دارد.
مساحت: ۵۴/۱۰۴ کیلومترمربع
ارتفاع از سطح دریا: ارتفاع حدود 560 متر از سطح دریا
فرهنگ و آداب و رسوم: سرزمین ایلام با حوزه سیاسی فعلی به واسطه همجواری با استانهایی همچون كرمانشاه،لرستان و خوزستان تنوعی از فرهنگ، نژادها و گویشهای ایرانی را در خود جای داده است. تا سه دهه پیش در حدود 50 درصد مردم ایلام به صورت عشایری زندگی کرده و اکنون نیز بافت قابل توجهی از ترکیب جمعیتی ایلام به زندگی عشایری اختصاص دارد. استان ایلام بازی و سرگرمی های متنوعی داشته که اکنون نیز برخی از آنها در بین ایلامیها رایج است. برخی از آنها عبارتند از: كِلاورِوان، پَلان، چُوزَر، قاچان يا قَمچان و... سازهای محلی ایلام شامل دوزله و دهل است. عید نوروز، چهارشنبه سوری و عید فطر اهمیت خاصی در این منطقه دارد. مراسم چمر از مراسم سوگواری این منطقه محسوب میشود.
جمعیت: ۶۶٫۳۹۹ نفر ۳۰٬۹۸۹ نفر
زبان محلی: زبانهای لری ،کردی، لکی و عربی از زبانهای متداول این شهرستان میباشد. ﺩﺭ دهلران ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺁﻥ ﺑﻪ زبان لری ﻭ ﺍﻗﻠﯿﺖ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ کردی ﻭ عربی ﺗﮑﻠﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
جاذبه های گردشگری: اثر طبیعی ملی دهلران به دلیل خصوصیات ویژه و منحصربهفرد (چشمه قیر، آب گرم، غار خفاش، تپههای باستانی موسیان، قلعه شیاق و سنگنوشته میمه) و همچنین زیستگاه منحصربه فرد گونهٔ حمایت شدهٔ خفاش مورد حفاظت و کنترل اداره کل حفاظت محیط زیست ایلام قرار گرفته است.
سوغاتی و محصولات: گندم، جو و ذرت
بدترین و بهترین زمان بازدید: بهترین زمان بازدید بهار و اواخر تابستان
منابع:
fa.wikipedia.org
ehsan-news123.blogfa.com
ilamgasht3000.blogfa.com