نام: ساوجبلاغ

واژه شناسی: نام ساوجبلاغ ترکی و به معنی «چشمه آب سرد» است.

نام قدیمی: چشمانسر (سر آغاز چشمه‌ها)، سویوق بولاق (چشمه آب سرد)

استان: البرز

تاریخچه: نام ساوجبلاغ از زبان ترکی آذری به معنای سرزمین چشمه ‌های آب سرد با تاریخ، فرهنگ و مدنیت هفت هزار ساله و مشاهیر نام‌آور و رسوم دیرپا و ریشه دار گره خورده‌است. براساس اسناد تاریخی و جغرافیایی، «دهکده کرج» سالیان درازی تابع «منطقه تاریخی ساوجبلاغ» بوده. حفاری‌ های باستان‌ شناسی صورت گرفته در تپه ‌ها و محوطه ‌های باستانی همچون موشلان تپه، تپه گرجیان ایغربلاغ و خوروین نشانگر سابقه استقرار و سکونت انسان از هزاره‌ های پنجم و چهارم پیش از میلاد تا هزاره‌ های اول پیش از میلاد در این شهرستان است. نکته قابل ملاحظه این که دردوره میانی اسلامی به ویژه در حکومت سلاطین صفوی با توجه به نزدیکی ساوجبلاغ به شهر قزوین که پایتخت اول صفویان بوده، توجه خاصی به این منطقه شده است.

تقسیمات کشوری:  ساوجبلاغ دارای سه بخش چهارباغ، چندار و بخش مرکزی و ۵ شهر شامل شهرهای جدید و قدیم هشتگرد، کوهسار، چهار باغ و گلسار است.

موقعیت جغرافیایی: ساوجبلاغ در شمال استان البرز در عرض شمالی ۴۵/۳۵ تا ۵۰/۳۲ و طول شرقی ۴۵/۳۵ تا ۵۵/۵۰ واقع شده‌ است. این شهرستان از شرق به کرج، از جنوب به اشتهارد، از غرب به آبیک و از شمال به نوشهر و الموت قزوین منتهی می ‌شود.  وضعیت جغرافیایی این شهرستان به سه منطقه کوهستانی، کوهپایه ‌ای و دشت تقسیم شده است که کوه‌ ها در بخش شمالی قرار دارند.

مساحت: ۲٬۸۰۰ کیلومتر مربع

محصولات کشاورزی: این شهرستان دارای روستاهای زیادی است و محصولات کشاورزی فراوانی دارد. میوه‌ های آلو شابلون روستای سنقرآباد و گیلاس روستاهای فشند و آردهه و توت ولیان کیفیت بالایی دارد. کشاورزی از مهم ترین مشاغل اهالی به شمار می رود و از دیرباز باز شامل کشت گندم، جو، چغندرقند، بنشن و تره بار بوده است. باغداری یکی دیگر از رشته های اقتصادی این شهرستان است که شامل: کشت درختان میوه از قبیل سیب، گوجه، گیلاس، زردآلو و هلو است.

فرهنگ و آداب و رسوم: با كاوش محوطه باستاني موشه لان (اسماعيل آباد) خورين و...، ثابت مي شود كه تاريخ ساوجبلاغ از حوادث زندگي اقوام مادها جدا نبوده است و اين شهرستان از كهن ترين مناطق سرزمين ايران بشمار مي رود و ذوق و سليقه هنري مردمان اين منطقه باستاني را مي توان از نقوش زيبايي كه با مهارت چشم گيري بر سطح ظروف سفالي مربوط به هزاره ی پنجم و ششم پيش از ميلاد نقش بسته مشاهده كرد.
جمعیت: ۲۱۵٬۰۸۶

زبان محلی: اغلب ساكنان اين شهرستان داراي زبان محلي هستند كه در منطقه دشت تركي و در ناحيه كوهستاني فارسي محلي (لهجه دار ) يا سبك طالقاني است.
جاذبه های گردشگری: ۱. دریاچه طالقان ۲. امامزاده بی بی سکینه خاتون و درخت ۲۵۰۰ ساله روستای سنقرآباد  ۳. امامزاده عبدالقهار (روستای ورده (البرز) و روستای برغان از مکانهای مذهبی این شهرستان هستند. آبشار چوب بست، روستای ولیان، آبشار عالم زمین، آبشار سوته دره، آبشار سنج، برج مقبره کردان از جاذبه های گردشگری ساوجبلاغ محسوب میشوند.

بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان

منابع:
fa.wikipedia.org
128askari.parsiblog.com
seeiran.ir
wikiroosta.ir