نام: چادگان

وجه تسمیه: چادگان از دو بخش چاد و گان تشكيل شده است .چاد (كلمه اي است تركي به معناي شيار، شكاف و دره) گان (پسوند نسبت) مي باشد. قرار گرفتن بافت قديم چادگان در ميان دره اي كوچك با معني لغوي آن متناسب است.

نام قدیمی: پرتيكان، پاراتاک

استان: اصفهان

تاریخچه: سابقه تاریخی این منطقه به درستی معلوم نیست ولی آنچه مسلم است در دوران صفویه با کوچاندن ترک زبانان توسط شاه عباس اول به این ناحیه و نیز به واسطه دارا بودن موقعیت طبیعی مساعد و نزدیکی به زاینده رود ناحیه آبادی بوده است. نام باستانی چادگان پاراتاک بوده و یکی از آبادترین نقاط محسوب می شده است. بطوری که از نوشته های مورخین برمی آید آخرین پادشاه هخامنشی برای گردآوری سپاه به پاراتاک آمده و از این راه با عبور از دهات دیگر به همدان رهسپار شده است. درباره اقامت اسکندر در محل روایات مختلف است. اما از میزان نفوذ وی در این خطه همین بس که شهری را که اکنون به صورت روستایی در مجاورت چادگان قرار گرفته است به نام وی نام گذاری شده و هنوز هم به اسکندری معروف است. اما آنچه که مسلم است در این منطقه پاراتاک به طور کلی منهدم شد و مردم شهر خانه های مخروبه خود را رها کرده و در دو کیلومتری شهر قدیم بنای شهر جدیدی را گذاشتند، هنوز تپه های ساختمانهای مخروبه پاراتاک وجود دارد. امابدست آمدن ستونهای سنگی شکسته و آجر های بزرگ و بقایای ظروف سفالی و مفرغی نشان دهنده این حقیقت است که چادگان در هزار سال پیش دارای تمدنی وسیع بوده است. کاوه آهنگر نیز در  مشهد کاوه همین شهرستان به خاک سپرده شده است.

تقسیمات کشوری: شهرستان چادگان دارای دو بخش مرکزی به مرکزیت چادگان و چنارود به مرکزیت اورگان است که هر کدام دارای دو دهستان میباشند.

موقعیت جغرافیایی: شهرستان چادگان در محدوده ‌اي به مختصات ۵۰ درجه و ۱۳ دقيقه تا ۵۰ درجه و ۵۱ دقيقه طول شرقي و ۳۲ درجه و ۳۲ دقيقه تا ۳۲ درجه و ۵۸ دقيقه عرض شمالي واقع شده‌ است. چادگان از سمت شمال و شرق با شهرستان تيران و كرون، از سمت شمال غرب با شهرستان فريدن، از سمت غرب با شهرستان فريدونشهر و از سمت جنوب با استان چهارمحال بختياري هم مرز است.

آب و هوا: این شهرستان در منطقه سردسیر و کوهستانی واقع شده و دارای زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است. این منطقه نیمه خشک است و زمستان شدید و پربرف و تابستان گرم و خشک دارد.

مساحت: ۷۵/۱۰۷۹ كيلومتر مربع

اقتصاد و محصولات کشاورزی: اقتصاد شهرستان بيشتر بر پايه كشاورزي و دامداري مي باشد. این‌ شهرستان‌ دارای‌ معادن‌ مس‌، سرب‌، آهن‌ و سنگ‌ تراورتن‌ است‌.

محصولات کشاورزی: ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻋﻤﺪﻩ ﺁﻥ، ﮔﻨﺪﻡ ﻭ ﺟﻮ ﻭ ﯾﻮﻧﺠﻪ ﻭ ﺩﺍﻧﻪﻫﺎﯼ ﺭﻭﻏﻨﯽ، ﻓﺮﺍﻭﺭﺩﻩﻫﺎﯼ ﺑﺎﻏﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﯿﺐ ﺩﺭﺧﺘﯽ ﻭ ﮔﻼﺑﯽ ﻭ ﺍﻧﮕﻮﺭ ﻭ ﺯﺭﺩﺁﻟﻮ، ﻭ ﺣﺒﻮﺑﺎﺕ ﻭ ﺳﯿﺐﺯﻣﯿﻨﯽ ﺍﺳﺖ. ﺳﯿﺐﺯﻣﯿﻨﯽ، ﺣﺒﻮﺑﺎﺕ ﻭ ﻣﯿﻮﻩ ﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎﯼ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ.

فرهنگ و آداب و رسوم: مردم چادگان ترک قشقایی و از بختیاری‌ های چهارلنگ می ‌باشند. در برخی‌ از آبادیهای‌ آن‌ ارمنیان‌ نیز زندگی‌ می ‌كنند. قسمتهای‌ جنوبی‌ شهرستان‌، محل‌ ییلاق‌ طوایفی‌ از ایل‌ بختیاری‌ است‌.

جمعیت: جمعیت شهرستان چادگان در سال ۱۳۸۵ برابر با ۳۴۴۷۶ نفر بوده ‌است.

زبان محلی: مردم چادگان به‌ فارسی‌ با گویش‌ لری‌ و تركی‌ سخن‌ می‌ گویند. ارمنی نیز بین مسیحیان رایج است.

جاذبه های گردشگری: دهکده تفریحی زاینده رود یکی از زیباترین تفرج گاه های استان است که در کنار سد چادگان و در ساحل دریاچه پشت سد با امکانات تفریحی فراوان و مناظر زیبا از طبیعت یکی از جاذبه های بارز گردشگری استان می باشد. در این مجموعه امکانات رفاهی از قبیل اسکله قایقرانی، زمین ورزش، مجموعه تجاری، رستوران، چایخانه سنتی و استخر به طور کامل راه اندازی شده است. همچنین از مهمترین جاذبه تاریخی  چادگان، خانه معظم الملک میر پنج است. پل اورگان و مسجد جامع اورگان در 32 کیلومتری مرکز شهرستان، امامزاده خواجه محمد، روستای پرمه در 46 کیلومتری مرکز شهرستان و امامزاده اسماعیل روستای فراموشجان در 27 کیلومتری مرکز شهرستان از دیگر جاذبه های این شهرستان میباشند. مشهد کاوه که نام های آن «کودلیّه» و «کوالیّه» بوده، زادگاه و مدفن مجاهد مشهور تاریخ، کاوه آهنگر است. دیگر ابنیه تاریخی مشهد کاوه، برجی است که مربوط به پانصد سال قبل است و از آثار خوانین ادوار پیشین بوده و از آن برای دیده بانی و اشراف بر روستا استفاده می شده. از محل های تاریخی و باستانی دیگر می توان به بقایای کودلیه باستانی (نام قدیم مشهد کاوه) و قبرستان های معروف آن اشاره کرد. تعداد چهار مجسمه شیر سنگی از کودلیه باستانی به جا مانده که با توجه به نقل قول ها، متعلق به مقبره بزرگان و سروران قوم آریا بوده اند.

سوغات و صنایع دستی: صنایع‌دستی‌ آن‌ جاجیم‌ بافی‌، گلیم‌ بافی‌، قالیبافی‌ است‌ و فرشهای‌ آن‌ با طرحهای‌ شاه‌ عباسی‌ و ترنج‌ به‌ خارج‌ از كشور صادر می ‌شود.

بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان

منابع:
فرمانداری چادگان
میراث فرهنگی استان اصفهان
chadegan.farhang.gov.ir
fa.wikipedia.org
seeiran.ir