نام: چار اویماق

مرکز شهرستان: قره آغاج، در شصت‌ كیلومتری‌ جنوب‌ شهر هشترود واقع‌ است.

استان: آذربایجانشرقی

وجه تسمیه: نام‌ شهرستان‌ چاراویماق‌ از دو واژه چار (چهار) و اویماق‌ (به‌ معنای‌ طایفه‌ و قبیله‌) تركیب‌ شده‌ است، یعنی از چهار طایفه تشکیل شده است که این طوایف، عبارتند از: طایفهٔ آقاخانلو، طایفهٔ موسولانلو، طایفهٔ صولت‌نظام، طایفهٔ کورانلو

تقسیمات کشوری: طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان چاراویماق دارای دو بخش به نامهای مرکزی (شامل دهستانهای چاراویماق مرکزی، چاراویماق جنوب‌غربی، ورقه و قوری‌چای شرقی) و شادیان (شامل دهستانهای چاراویماق شرقی و چاراویماق جنوب‌شرقی)، یک نقطه شهری به نام قره‌آغاج و 248 آبادی می‌ باشد.

مساحت: وسعت 3208 كیلومتر مربع (7 درصد مساحت استان)

کوههای اطراف: كوه‌ داش‌ بلاغی‌ در جنوب‌ شرقی‌ قره آغاج ‌ قرار دارد. كوهستان‌ پهناور قِرْخْ بُلاغ‌/ قِرْخ‌ بولاق‌، كه‌ مرز طبیعی‌ میان‌ شهرستان‌ چاراویماق‌ و شهرستان‌ میاندوآب‌ (در استان‌ آذربایجان‌ غربی‌) است‌، در جنوب‌ شهرستان‌ چاراویماق‌ امتداد دارد و تپه‌ های‌ قراولخانه‌ و شیطان‌ تپه‌ نیز در این‌ شهرستان‌ واقع‌ است‌.

رودخانه ها: رود قره آغاج

جمعیت: براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن در سال 1390، جمعیت شهرستان چاراویماق در حدود 32745 نفر (0.9 درصد جمعیت استان) و جمعیت مرکز این شهرستان 5652 نفر برآورد شده است. جمعیت شهری این شهرستان 5652 نفر و جمعیت روستایی آن 27093 نفر و تعداد خانوار آن 8212 خانوار است.

زبان محلی: آذری

ارتفاع از سطح دریا: ارتفاع عمومي زمين در اين شهرستان از 1300 متر تا 3200 متر متغير است.

آب و هوا: شهرستان چاراویماق داراي تابستانهاي معتدل و خنك و زمستان‌ هاي طولاني و پربرف است.

موقعیت جغرافیایی: در 180 كیلومتری تبریز واقع شده است. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان هشترود، از سمت شرق با شهرستان میانه، از سمت غرب با استان آذربایجان غربی و شهرستان مراغه و از سمت جنوب با استان‌ های آذربایجان غربی و زنجان هم‌مرز است.

وضعیت اقتصادی: اهالی‌ چاراویماق‌ به‌ كشاورزی‌، باغداری‌، كار در معدن‌، زنبورداری‌، مرغداری‌ و دامداری‌ اشتغال‌ دارند. فراورده‌ های‌ لبنی‌، عسل‌، گندم‌، بنشن‌، چغندرقند، دانه‌ های‌ روغنی‌، انواع‌ صیفی‌، پوست‌، فرش‌ و خاك‌ صنعتی‌ كائولن‌ از صادرات‌ آنجاست. با توجه به اختصاص سهم بالای اراضی زراعی استان به این شهرستان و پتانسیل مناسب برای تولید حبوبات، غلات به ویژه گندم دیم، برخورداری از 15 معدن فعال با استخراج 9 نوع ماده معدنی و داشتن وضعیت انحصاری در استخراج برخی مواد معدنی از جمله گچ، تالك و خاك چینی كائولن، نمك آبی بسیار مرغوب و سنگ منگنز، محوریت سرمایه‌ گذاری در این شهرستان به ترتیب بر پایه كشاورزی، معدن و بالاخص صنایع فرآوری معدنی است.

تاریخچه:  این منطقه دارای سابقه تاریخی بسیار کهنی در زمینه اسکان مردم در طول تاریخ است و این از آثار باستانی وتاریخی روستاهای منطقه از جمله سنگ نوشته هایی که در قبرستان آنها وجود دارد مشخص است. حتی سنگ قبرهایی متعلق به ادیان دیگر در این منطقه مشاهده شده که نشانگر اسکان انسانها قبل از اسلام در این مناطق است.
چاراویماق‌ در سال ۱۳۲۳ ش. با ۲۵۲ آبادی‌، یکی‌ از دهستان‌های‌ شهرستان‌ هشترود ضبط‌ شده‌ و در سال ۱۳۵۵ ش‌. با سه‌ دهستان‌ قوری‌چای‌، چاراویماق‌ شمالی‌ و چاراویماق‌ جنوبی‌ به‌ عنوان‌ بخش‌ آمده‌ است. در مهر ۱۳۷۹ شهرستان‌ چاراویماق‌ (به‌ مرکزیت‌ شهر قره‌آغاج‌) با دو بخش‌ و هفت‌ دهستان‌ تشکیل‌ شد. نام‌ شهرستان‌ چاراویماق‌ از دو واژه چار (چهار) و اویماق‌ (به‌ معنای‌ طایفه‌ و قبیله‌) ترکیب‌ شده‌ است. قره‌آغاج‌، مرکز شهرستان‌ چاراویماق‌ در ارتفاع‌ حدود ۱۹۲۰ متری‌ و در شصت‌ کیلومتری‌ جنوب‌ شهر هشترود واقع‌ است‌ و کوه‌ داش‌بلاغی‌ در جنوب‌ شرقی‌ آن‌ قرار دارد. این‌ شهر قدمت‌ چندانی‌ ندارد و به‌ نام‌ رودی‌ که‌ در نزدیکی‌ آن‌ جاری‌ است‌، قره‌آغاج‌ نامیده‌ می‌شود. توسعه محلات‌ قره‌آغاج‌ از دهه ۱۳۵۰ ش‌. به‌ بعد آغاز و در فروردین‌ ۱۳۷۳ به‌ شهر تبدیل‌ شد.

ایلات چاراویماق: ایل‌ شاهسون در دهستان‌ چاراویماق‌ جنوب‌ شرقی‌، ییلاق‌ و قشلاق‌ و در دهستانهای‌ چاراویماق‌ شرقی‌ و ورقه‌، قشلاق‌ می‌كنند. ایل‌ قره‌داغ‌ در دهستان‌ چاراویماق‌ جنوب‌ غربی‌ ییلاق‌ و در دهستان‌ چاراویماق‌ مركزی‌ قشلاق‌ می‌كنند. طوایف‌ مستقل‌ كورانلار یا گوركانلو در چاراویماق‌ جنوب‌شرقی‌ و حیدرلو در چاراویماق‌ جنوب‌غربی‌ ییلاق‌ و حاج‌ علیلو در چاراویماق‌ مركزی‌ قشلاق‌ دارند. طایفه‌ای‌ به‌ نام‌ موصالّی‌/ موصلی‌ ــ كه‌ شیعه‌اند و زبانی‌ مختلط‌ از تركی‌، فارسی‌ و كردی‌ دارند ــ در این‌ شهرستان‌ به‌ سر می‌برند.

جاذبه های گردشگری: گوور قلعه سی (نزدیك‌ آبادی‌ اَرْزِه‌ خوران‌، در حدود 47 كیلومتری‌ جنوب‌ شرقی‌ شهر قره‌آغاج)‌، محوطه‌ باستانی‌ بایزید (در حدود 39 كیلومتری‌ شمال‌شرقی‌ قره‌آغاج)، چشمه اسرار آمیز پیرسقا، چشمه آب معدنی روستای ایستی سو، چشمه آبگرم منشگه، چشمه های آبگرم حمام، غار طبیعی و صخره ای دلیک بولاغ، صخره های باستانی اوچ قیزلار، قلعه نادری، تپه باستانی شهردل (شره دل)،

آداب و رسوم و رویدادهای مهم:  آیین طشت گذاری در چاراویماق از آیین های ماه محرم است.
سینه‌ زنی، زنجیرزنی، روضه‌ خوانی، علم‌گرادنی و تعزیه‌ خوانی از آیینهای دیگر ماه محرم در این منطقه است.

محصولات: محصولات‌ عمده چاراویماق‌، گندم‌ و جو، بنشن‌، علوفه‌، تره‌بار و محصولات‌ باغی‌ است‌. فراورده‌ های‌ لبنی‌، عسل‌، گندم‌، بنشن‌، چغندرقند، دانه‌ های‌ روغنی‌، انواع‌ صیفی‌، پوست‌، فرش‌ و خاك‌ صنعتی‌ كائولن‌ از صادرات‌ آنجاست.

سوغاتی: فراورده‌ های‌ لبنی‌، گیاهان دارویی منطقه، عسل‌، گندم‌، بنشن‌، چغندرقند، دانه‌ های‌ روغنی‌، انواع‌ صیفی‌، پوست‌، فرش‌

غذای محلی: آبگوشت، انواع آش و حلوا، کباب

صنایع دستی: از صنایع‌ دستی‌ آن‌ فرش‌ با طرح‌ گل‌ ابریشم‌ كه‌ صادر می‌ شود، قالیچه‌ های‌ بادوام‌ (برای‌ مصارف‌ محلی‌)، جاجیم‌ و گلیم‌ است.

گیاهان بو می: گیاهان دارویی مثل بابونه، بابا آدم، بارهنگ، باریجه، بذرالبنج، بومادران، بولاغ اوتی، پیچک صحرایی، پونه، ترشک، تنباکوی کوهی، چای کوهی، خاک شیر، ختمی، دم اسب، زوفا، شبدر قرمز، شنگ، قارچ، قاصدک، کاسنی، کنگر، کاکوتی، گزنه، گل زرد، گل گاوزبان، گل ماهور، گل محمدی، گون، مرزه، درخت سپیدار (قلمه) و درخت تبریزی (سووید)، منداب، یونجه

جانوران بومی و مهاجر: کلاغ، گنجشک، سینه سرخ، سهره، شاهین و عقاب، گرگ، گراز، روباه، سمور، خرگوش، موش صحرایی، جوجه تیغی، مارها و سمندر

بدترین و بهترین زمان بازدید: بهار و تابستان بهترین و زمستان احتمالا بدترین زمان بازدید از این منطقه است.

مدت زمان لازم برای بازدید از این شهرستان: یک الی دو روز

مسیر دسترسی: شهرستان چاراویماق یکی از شهرستان‌ های جنوبی استان آذربایجان شرقی است. مرکز این شهرستان، شهر قره‌آغاج می‌باشدو فاصله آن با شهرستانهای میانه ۷۵ کیلومتر (از طریق جاده جدید میاندواب - میانه). با هشترود ۶۵ کیلومتر. با تبریز ۱۹۳ کیلومتر می‌ باشد.

تورلیدر مناسب برای این شهر: آقای سعید علیزاده
دارای گواهینماهه جهانگردی و گردشگری از سازمان میراث فرهنگی.
سابقه تورگردانی و فعالیت در زمینه ها گردشگری به مدت ۲ سال. معرفی شده به عنوان تورلیدر در کتاب ایرانگردی دکتر پیتر کربر از آلمان.

منابع:
charoymagh.ir
ostan-as.gov.ir
fa.wikipedia.org