نام: بناب

نام قدیمی: بین ائو

وجه تسمیه: از نظر لغوی بناب به معنی بن آب, قعر آب در لغت نامـه آمده است و وجه تسمیه و انگیزه ایجاد شهـر بناب را نیز به جلگه ای بودن وهمچنین بالا بودن سطح آب و مستعد بودن خاک برای کشاورزی در آن میتوان اشاره نمود.

استان: آذربایجانشرقی

تقسیمات کشوری: طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان بناب دارای یک بخش مرکزی (شامل دهستانهای بناجوی غربی، بناجوی شرقی و بناجوی شمالی)، یک نقطه شهری به نام بناب و 30 آبادی می‌ باشد.

مساحت: 779 كیلومتر مربع (1.7 درصد مساحت استان)

جمعیت: براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن در سال 1390، جمعیت شهرستان بناب در حدود 129795 نفر (3.5 درصد جمعیت استان) و جمعیت مرکز این شهرستان 79894 نفر برآورد شده است. جمعیت شهری این شهرستان 79894 نفر و جمعیت روستایی آن 49901 نفر و تعداد خانوار آن 37380 خانوار است.

زبان محلی: ترکی آذری

ارتفاع از سطح دریا:  ارتفاع آن از سطح دریا 1290 متر می باشد.

آب و هوا: شهرستان بناب از محدود شهرهايي است كه نزديكترين فاصله از درياچه اروميه داشته و آب و هواي آن تحت الشعاع اين درياچه قرار مي گيرد. در نتيجه به دليل شرايط خاصي توپوگرافيك شهرستان داراي آب و هواي بسيار متنوع مي باشد.

موقعیت جغرافیایی: این شهرستان در 120 كیلومتری تبریز واقع شده است و از سمت شمال با شهرستان عجب‌ شیر، از سمت شرق با شهرستان مراغه، از سمت غرب با دریاچه ارومیه و از سمت جنوب با شهرستان ملکان و استان آذربایجان غربی هم‌ مرز است.
شهرستان بناب در جلگه اي صاف و هموار قرار گرفته كه از طرف شرق به پيشكوههاي غربي سهند (قزل داغ، قاشقاداغ و گوپشتي) و از غرب به سواحل پست درياچه اروميه محدود مي گردد.

وضعیت اقتصادی: بناب از دیر باز یک موقعیت ممتاز جغرافیایی برخوردار بوده و راههای بزرگ تجارتی و کاروانی از آذربایجان به سمت غرب از آن عبور می‌ کرده اسـت و امروزه نیز با قرار گرفتن در نقطه تلاقی محورهای اصلی آذربایجان شرقی، کردستان، کرمانشاه، عتبات عالیات ودسترسی به راه‌ های آهن و هوایی، ضمن این که موقعیت خـود را حفظ کرده بلکه بر موقعیتش نیز افزوده شده است و همیشه به عنوان یک شهر مطرح در شمال غربی کشور مورد توجه قرار گرفته است. اقتصاد شهرستان بناب مثل اغلب نقاط كشور ايران بستگي به توليدات كشاورزي و دامي دارد. در امر كشاورزي در بعضي موارد علاوه بر تامين نيازهاي منطقه مقداري نيز از محصولات مختلف به ساير شهرهاي استان آذربايجان و همچنين به نقاط مختلف كشور صادر مي گردد، كيفيت شاغل و تركيب آنها نشانگر اين است كه اين منطقه در قالب اقتصادي به عنوان يك مركز كشاورزي محسوب مي شود و درصد بيشتري از شاغلين را كارها و فعاليت هاي مربوط به كشاورزي تشكيل مي دهد.

تاریخچه: به احتمال زیاد اولین قوم آریائی این محل را به جهت آب و هوای معتدل و بارندگیهای سالیانه و زمین‌ های مسطح و هموار و قرار گرفتن اراضی در دامنه‌های زیبای سهند و سواحل دریاچه ارومیه برگزیده باشند. وضعیت جغرافیائی منطقه و آثار به دست آمده از کاوش‌ های محلی نیز با توصیفات شهر تاریخی شیز انطباق دارد. آثار به دست آمده از حفاری‌ های قره تپه گزاوشت و قیزلار قلعه سی (قلعه دختران) که یکی از نود و سه تپه باستانی می باشند و همچنین وجود سی و شش غار مربوط به یکدیگر (معماری صخره ای صور) که نشانگر زندگی‌ های دسته جمعی در دوران ماقبل تاریخ است. تخریب کامل در زمان حمله مغول امکان هر گونه تحقیق را در زمینه هنر و معماری این منطقه در قبل و بعد از اسلام مشکل یا غیر ممکن کرده است.

خیابان ها٬ میدان ها و محلات قدیمی: شهر بناب توسط تپه هاي تاریخی متعددي احاطه شده است، از جمله قره کولوک، تپه قبرستان قديمي محله مهرآباد، تپه گزاوشت در محله گزوشت، تپه قره چپق و تپه هاي سپيگان، تپه آغاجاري، تپه بابالار، شيزگان تپه، همچنين تپه هاي باستاني که مساجد زرگران، مهرآباد و ميدان بر روي اين تپه ها قرار گرفته اند، از دوره اسلامي تا شش هزار سال پيش قدمت دارند.

جاذبه های گردشگری: مسجد جامع مهرآباد بناب، مسجد جامع محله گزاوشت (هر دو از آثار دوره صفوی)، پل پنج چشمه، مسجد زرگران بناب، حمام تاریخی مهرآباد (موزه مردم‌شناسی بناب، اولین موزه مردم شناسی استان آذربایجان شرقی)روستای سور، روستای توته خانه و...

تپه‌های تاریخی: شهر بناب توسط تپه‌ های متعددی احاطه شده‌ است . از جمله قره کولوک، تپه قبرستان قدیمی محله مهرآباد، تپه گزاوشت در محله گزوشت، تپه قره چپق و تپه‌ های سپیگان، تپه آغاجاری، تپه بابالار، شیزگان تپه، همچنین تپه‌ های باستانی که مساجد زرگران، مهرآباد و میدان بر روی این تپه‌ ها قرار گرفته‌ اند، از دوره اسلامی تا شش هزار سال پیش قدمت دارند.

آداب و رسوم و رویدادهای مهم: این شهرستان به شهر دوچرخه ایران معروف است و هر ساله همایش بزرگ دوچرخه سواری با حضور بیش از۳۰۰۰۰ دوچرخه سوار برگزار شده و در آخر به قید قرعه جوایزی نیز اهدا می‌گردد. بنیانگذار این همایش، رئیس تربیت بدنی وقت بناب در سال ۱۳۷۵، آقای حاج محمد میرزادوست، شهردار سابق بناب می‌ باشد.

محصولات: بناب با تولید 42 درصد پیاز تولیدی استان به عنوان قطب تولید پیاز محسوب می شود. باغداری این شهرستان با محوریت پرورش انگور نسبت به سایر نقاط استان از وضعیت خوبی برخوردار است به طوری كه از لحاظ با غداری و تولید محصول انگور رتبه اول استان را به خود اختصاص داده است.

رودخانه ها: صوفی چای - چوان چای

سوغاتی: خشكبار و انگور و خيار

غذای محلی: کباب ویژه شهرستان بناب. شعبه‌ هایی از کباب بناب در سرتاسر کشور و حتی در کشورهای خارجی مثل امارات (دبی) و بحرین دایر می‌ باشد.

صنایع دستی: طراحی روی قالی، قالی‌ بافی، قلم‌ زنی روی مس و منبت‌ کاری

پوشش گیاهی: مراتع، درخت گز، گزنه زار، زمینهای مزروعی و باغات شامل تاکستانها، مزارع صیفی، مزارع آبی و دیمی گندم و جو می باشد. و در باغات آن انواع میوه های منطقه معتدل بعمل می آید.

بدترین و بهترین زمان بازدید: بهترین زمان بهار و تابستان بدترین زمان زمستان

مدت زمان لازم برای بازدید از این شهر: یک روز

مسیر پیشنهادی: این شهرستان در 120 كیلومتری تبریز واقع شده است.

تورلیدر مناسب برای این شهر: تریپ یار آقای علیزادهدارای گواهینماهه جهانگردی و گردشگری از سازمان میراث فرهنگی.

سابقه تورگردانی و فعالیت در زمینه ها گردشگری به مدت ۲ سال. معرفی شده به عنوان تورلیدر در کتاب ایرانگردی دکتر پیتر کربر از آلمان.

منابع:

استانداری آذربایجانشرقیfa.wikipedia.org

bonabu.ac.ir
ordup.com