نام: میناب
وجه تسمیه: میناب را به دلیل نزدیکی با دریا و فراوانی رودهایش به آن «میان آب» نیز گفته اند که اندک اندک به میناب تغییر یافته است.
واژه شناسی: واژه میناب، در گذشته به جهت شفافیت آب رود میناب، مینا آب بوده، که به مرور زمان و به دلیل دگرگونی، حرف «آ» از بین رفته و به گونه میناب درآمده است.
نامهای قدیمی: اورگانا، منا، مناب، مینا، و مینو، آنامیس
استان: هرمزگان
تاریخچه: جلگه میناب بیش از ۱۰۰ هزار سال قدمت دارد. میناب یا هرمز کهنه، بازمانده شهری است که بنای آن را به اردشیر بابکان نسبت می دهند. تاریخ میناب با تاریخ شهر هرمز باستانی درآمیخته است. قدیمی ترین نامی که در کتب تاریخی و در زمان هخامنشی از میناب برده شده شهر اورگانا ORGANA بوده است. مردم محل بر این باورند که در روزگاران کهن، دو خواهر به نام های «بی بی مینو» و «بیبی نازنین» این شهر را پایه گذاری کرده اند. ناحیه میناب از دیرباز نه تنها به نام های گوناگون، نظر جهانگردان را به خود جلب کرده، بلکه دست خوش یورش های ویرانگر نیز بوده است. در محل امروزی میناب، شهری آباد، که مرکز ایالت هرمز کهنه بوده، قرار داشته که تیمورلنگ با یورش وحشیانه خود، آن را خراب کرده و هفت دژ استوار آن را نیز ویران ساخته است. یکی از دژهای ویران شده شهر به نام دژ «بی بی می نو»، که همان «بی بی مینو» باشد، در گوشه خاوری شهر باقی مانده است و به آن «دژ هزاره» هم می گویند. از بازمانده های تاریخی این شهر، دژ میناب است، که شهر میناب بر دامنه آن بنا شده است. این دژ تا اواخر دوران قاجاریه، مرکز حکومت بوده و اکنون خرابه ای بیش نیست. میناب در سال ۱۳۳۹ بعنوان شهرستان تأسیس شده است.
تقسیمات کشوری: این شهرستان شامل چهارشهر به نام هاي (ميناب، تيرور، هشتبندي، سندرك) و چهار بخش به نام هاي (مركزي، هشت بندي، بندزرك، سندرك) مي باشد.
موقعیت جغرافیایی: میناب در شرق استان هرمزگان در کناره های خلیج فارس و دریای عمان در 9 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی و 57 درجه و 4 دقیقه طول شرقی قرار دارد و در فاصله 95 كيلومتري مركز استان واقع شده كه از شمال به رودان ،از مشرق به شهرستان جاسك و چابهار، از جنوب به درياي عمان و از مغرب به شهرستان بندرعباس محدود شده است. فاصله آن تا بندرعباس نیز 104 کیلومتر است.
آب و هوا: میناب در تابستان آب وهوایی گرم و مرطوب دارد و در زمستان ها معتدل است.
مساحت: ۵۳۹۳ كيلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا: ۴۰ متر
محصولات: مهمترین محصولات کشاورزی آن، مرکبات خرما، صیفی جات، غلات، پرتقال، لیموترش، گوجه فرنگی، خیارسبز، هندوانه، پیاز، بادمجان و ... است. باغات انبه میناب معروف هستند.
فرهنگ و آداب و رسوم: ترکیب قومی میناب از فارسی زبانان هرمزی (مینابی)، عرب های حاشیه خلیج فارس، ایرانیان آفریقایی تبار، بلوچ ها و بشاگردی ها است. بازیهای محلی آن عبارتند از: دارتوپا، رمازا، یک قل دو قل، دارکلکا، آزادا، کامپوت، انتلا، کفلیتا، تیلما
جمعیت: ۷۰۵/۲۳۵ نفر
زبان محلی: در شهر میناب لهجه بندری با کمی تغییر و کلمات متفاوت به کار می رود. در اطراف میناب، مردم به گویش های مختلفی از جمله بلوچی صحبت می کنند.
جاذبه های گردشگری: قلعه به بی بی مینو، قلعه سیریک، قلعه کردر، قلعه شاداب، قلعه گرازو، قلعه گوربند، معبد عشاق روستای کروک، پنج شنبه بازار میناب، جنگل های حرا و چندل خورآذینی، سد استقلال میناب، باغات انبه، ساحل کوهستک، مساجد هفت خواهران، بلوکی، الله وردیخان، سنگی، آب انبار شیرین و فرهاد، قنات آب شهر، غار قدیمی اریکسون، چشمه های گیو، نودر، خانه های ایمانی، پاکوهی، بهادری، پاسلار، ترابی، معلمی، صیادی، قسمی، بلوچ، جهانگیری، حاجی عباس، آستانه حضرت ابوالفضل، شاه محمد، شاه مرعش، زیارت شاه پریان، شیخ شمس الدین ، حضرت سلیمان، رقیه خاتون، قدمگاه ائمه (ع)، سرمست، سنگکی، شهرهای قدیمی درگ پایین، جوزین، گران، محوطه های لنگر، کیش، مهرغان، احمدآباد، کولباس، دره گبری، قلعه های گرو، آسمان، کریان، شهسوار، راونگ، حاج خادمی، سرنی، سراوان، دزدان، عرب های مسقطی، حاجی خان، محتاج سربازان، کلیبی، قبرستان گرو، ماه خاتونی، کریان، لنگ شهید، مولوی و ...
سوغاتی و صنایع دستی: سفال گری، برقع، گلابتون دوزی، خوس دوزی، سوزن دوزی، حصیربافی
غذای محلی: پودینه، قلیه ماهی، قلیه میگو، هواری، کپاتیف بریجی، ماهی کباب
بهترین زمان بازدید: اوایل بهار
منابع:
استانداری هرمزگان
صدا و سیمای خلیج فارس
fa.wikipedia.org