شهرستان پیشوا یکی از شهرستانهای استان تهران است. که در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر تهران و ۱۰ کیلومتری ورامین و در دامنه تپههای طبیعی جای گرفته است.
نام: شهرستان پیشوا
نام قدیمی: نامهای قدیمی پیشوا سناردک و سامنات ثبت گردیده است.
استان: تهران
وجه تسمیه و تاریخچه: سناردک از ترکیب دو نام پهلوی ساسانی(سنار) به معنی ساحل و بندر و(دک) به معنی خشک و بی آب و علف است و سناردک یعنی بندر خشک که در اصل قدیمی ترین نام پیشوا(که اکنون محله ای است در دل شهر) و همچنین سامنات که منتسب به اولاد سوم سام بنام کیومرث بود، او اولین سلطانی است که نوروز را عید گرفت و به مرور زمان شوش و شاطی فرات را گرفت و شهرهایی بنا کرد سپس فریدون بر آن حکومت کرد و شهر سامنات را آباد کرد که وجود تخت فریدون در اطراف پیشوا گواه این مدعاست. همچنین وجود آثار و ابنیه قدیمی در سناردک از جمله مزار بزرگان، بازار تجارتی شهر که بر اثر زلزله ای ویران گشته، قبرستان شهر سناردک که از نیاکان خود به ارث برده و بعداز ظهور اسلام نیز مورد استفاده اهالی شهر بوده سخن به اطاله نمی بریم چرا که یافته های باستان شناسان بیش از آن چیزی است که در این مقدمه به آن اشاره گردید. به باور باستان شناسان، دیرینگی پیشوا به پنجاه هزار سال پیش و دوره پارینهسنگی میرسد. در دوران جدید، پیشوا بخشی از منطقه سامنات بوده است. از معدود آبادیهای این منطقه «سناردک» است که از قدیمیترین و کهنترین مناطق مسکونی آن به شمار میرود و در دل این دشت وسیع و در حاشیه کویر واقع شده است. سناردک در قدیم الایام و قبل از تأسیس پیشوا، از شهرت و مرکزیت و رونق خاصی برخوردار بوده است.
تقسیمات کشوری: شهرستان پیشوا که مرکز آن شهر پیشوا ست؛ متشکل از بخشهای مرکزی شامل دهستانهای عسگریه و پیشوا و بخش جلیلآباد شامل دهستانهای جلیلآباد و طارند است. شهرستان پیشوا تا سال ۱۳۸۹ بخشی از شهرستان ورامین بود که در آن سال به شهرستان پیشوا ارتقا یافت.
موقعیت جغرافیایی: پیشوا یکی از شهرهای حاشیه تهران که در 40 کیلومتری جنوب شرقی تهران در دامنه تپه های طبیعی واقع شده این شهر در 51 درجه و 41 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 22 دقیقه عرض شمالی واقع شده که ارتفاع آن از سطح دریا 950 متر میباشد شهر مذکور در دامنۀ جنوبی کوههای البرز واقع گردیده و شیب دشت از شمال به جنوب کشیده شده است.
آب و هوا: بطور کلی آب و هوای این منطقه معتدل و خشک در دشتهای آن از نوع نیمه صحرایی و با ویژگی خاص خود می باشد. تعداد روزهای یخبندان 76 روز و هوای آن بعلت وجود اشجار و درختان فراوان مطبوع تر و در بهار و پائیز هوای فرح بخشی دارد.
ارتفاع از سطح دریا: ارتفاع آن از سطح دریا 950 متر میباشد.
جمعیت: ۷۵۷۵۰ نفر
زبان محلی: سکنه آن فارسی زبان هستند.
جاذبه های گردشگری: پارک بزرگ جنگلی، این پارک بر فراز تپه های مشرف بر شهر ، محل اتراق و سیاحت خوبی است برای بازدید کنند گان است. تپه سلام ، پارک ملی کویر که در فاصله ای نه چندان دور از جنوب شرقی پایتخت ، نمایشگاهی کم نظیر از زیستمندانی کمیاب وجود دارد . در حقیقت این منطقه را می توان شبه جزیره ای دانست که بین دریاچه نمک قم ، کویر ریگ جن، کویر مرکزی و کویر گرمسار محصور بوده و نمونه بارزی از بیابان ها و استپ های کم آب را به نمایش نهاده است. محوطه باستانی تپه سفالین شهر پیشوا که شامل زمینی وسیع به صورت تپه ماهورهای پراکنده است. تپه شغالی پیشوا، آب انبار قدیمی، قصر بهرام این بنا و برخی از سایر بناهای اطراف آن ، از بناهای پادشاهی دوران صفویه است. جاده سنگ فرش نیز از راههای قدیمی دوران صفویه و با سنگ و ملات ساخته شده است.
گونه های جانوری و گیاهی: کل، بز ، قوچ ، میش ، آهو ، جبر ، گورخر ، پلنگ ، روباه شنی ، شغال ، کاراکال ، تشی ، خرگوش ، سمور سنگی ، یوزپلنگ و کفتار و انواع پرندگان، و انواع گیاهانی چون درمنه، شیرخشت، گون، گرگ تیغ، خنجک، افدرا، اشنان، اسفن ، تاغ ، پرند ،جارو، خارشتر ، اسکنبیل ، انواع گرامینه ، نی ، سازو ، علف شور ، گز ، جگن ، آتریپلکس ، تاج ریزی ، قیچ ، ورک ، پده ، ختمی می باشد.
محلات قدیمی شهرستان پیشوا: پاچنار، باغ کوه، سناردک، ایستگاه، کهنک، چاله مورت، کوچه شیرازی ها، کوچه بی بی حور، بی بی نور و ...
سوغاتی و محصولات: با توجه به حاصلخیزی خاک در این منطقه بیشتر صیفی جات شامل خیار، کدو، بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل، ذرت علوفه ای، آفتابگردان، غلات مانند گندم و جو، سبزیجات مانند تربچه، کاهو و حبوبات شامل لوبیا با انواع آن و میوه سردرختی شامل زردآلو، انجیر، انار، همچنین پنبه نیز بعمل می آید.
بهترین زمان بازدید: در بهار و پائیز هوای فرح بخشی دارد.
منابع:
pishva.farhang.gov.ir
fa.wikipedia.org
shahrdari-pishva.ir
بیشتر