جنگلهای منحصر به فرد هیرکانی ایران در میراث جهانی یونسکو ثبت شد
با تائید کارشناسان IUCN در چهل و سومین اجلاس یونسکو، جنگلهای هیرکانی به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
در بررسی این پرونده، نخست نماینده اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (IUCN) اطلاعاتی را درباره جنگلهای هیرکانی و تاریخچه آن و پوشش گیاهی و گونههای جانوری آن ارائه داد. همچنین اطلاعاتی درباره تهدیدهایی که این محوطه با آن رو به روست مانند قطع غیرقانونی درختان و شکار غیرقانونی مطرح شد.
همچنین پیشنهاد شد تا این پرونده بر اساس معیار ۹، ثبت جهانی شود.
نماینده کشور آذربایجان نیز با بیان اینکه این محوطه دو کشور را شامل میشود، اظهار کرد: دولت آذربایجان اقدامات مهمی برای محافظت از جنگلهای هیرکانی انجام داده است. متاسفیم که نتوانستیم این پرونده را به صورت مشترک با ایران ارائه دهیم اما درخواست داریم که آذربایجان نیز لحاظ شود.
محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی در این اجلاس گفت: ما چند سال پیش کویر لوت رو در فهرست جهانی ثبت کردیم و امسال جنگلهای هیرکانی و این نشانه تنوع زیستی در ایران است. امیدواریم کشور آذربایجان نیز به این پرونده ملحق شود.
درباره جنگل های هیرکانی:
این جنگلها در شمال ایران، در طول ساحل جنوبی دریای خزر و نیمرخ شمالی رشته کوههای البرز واقعند.
این جنگ پهن برگ درختان در طول ۸۵۰ کیلومتر خط ساحلی خزر کشیده شده و بین ۲۵ تا پنجاه میلیون سال قدمت دارد، در آن زمان بیشتر مناطق معتدل شمالی را این جنگلها پوشانده بود. در عصر یخبندان کواترنری این جنگلها کوچکتر شدند اما بعد با پایان عصر یخبندان دوباره گسترش یافتند.
این جنگلها پیشتر به عنوان یکی از دویست زیست بوم طبیعی جهانی در فهرست صندوق جهانی حیات وحش ثبت شده بودند. جنگلهای هیرکانی بجز انواع گیاهان و جانوران، محل زندگی حدود هفت و نیم میلیون نفر هم به شمار میرود.
این جنگلها از نظر پوشش گیاهی بسیار غنی هستند -بیش از ۳۲۰۰ گونه گیاهی. با اینکه حدود هفت درصد خاک ایران را میپوشانند اما ۴۴ درصد آوندداران شناخته شده در ایران در این جنگلها هستند. تا کنون ۵۸ گونه پرنده و ۵۸ گونه پستاندار از جمله یوزپلنگ معروف ایران در این جنگلها شناسایی شدهاند.
این جنگلها هم اراضی پست هم کوهستانی را در مساحتی بالغ بر ۱/۹۴ میلیون هکتار میپوشانند و جوامع کمنظیر و متنوع گیاهی جانوری را در خود جای داده است.
در دهههای گذشته توسعه سریع عمرانی، چرای بیرویه، برداشت غیرقانونی از منابع جنگلی، ساختوساز، تصرف غیرقانونی زمینها، توسعه ناپایدار گردشگری، توسعه بیرویه کشاورزی و آتشسوزی فشار زیادی بر این اکوسیستم ارزشمند وارد آورده است.
دولت جمهوری اسلامی و برنامه توسعه ملل متحد یک پروژه مشترک پنج ساله را برای حفظ تنوع زیستی این جنگلها آغاز کردهاند.
ثبت این جنگها در زمره آثار جهانی یونسکو از سال ۲۰۰۱ مطرح شد و در سال ۲۰۰۷، ایران رسما درخواست ثبت جهانی این جنگلها را به یونسکو ارائه کرد.
منبع: ایسنا