موزه زیلو و پلاس میبد

تنها موزه زیلو در کشور

آدرس:
یزد، میبد، بلوار قاضی میر حسین، کاروانسرای شاه عباسی، موزه زیلو و پلاس میبد
زمان بازدید:
۱۳-۹ و ۱۴-۱۷
تعطیلی هفته
یکشنبه (از ۲۸ اسفند لغایت ۱۳ فروردین، ۲۵ الی ۳۱ اردیبهشت و روز ۲۲ بهمن، یکشنبه ها نیز دایر است.)
تعطیلات سالانه
رحلت امام، رحلت پیامبر، رحلت امام جعفر صادق، شهادت حضرت علی، تاسوعا و عاشورا
بلیط ورودی
۲۰۰۰۰ ریال
بلیط اتباع خارجی
۱۰۰۰۰۰ ریال
نوع موزه:
موزه تخصصی
چکیده: موزه زیلو و پلاس میبد

موزه زیلو و پلاس میبد در مکان فرهنگی و تاریخی کاروانسرای میبد (سالن شرقی بنا) واقع گردیده که به شماره ۱۶۱۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. موزه زيلوی ميبد به عنوان يک موزه تخصصی در چارچوب برنامه های سازمان ميراث فرهنگی (معرفی و آموزش) در سال  ۱۳۸۱ افتتاح گردید. با دایر شدن این موزه، زیلو به ایرانیان و جهانیان معرفی شد. موزه زیلوی میبد، اولین و تنها موزه زیلو در کشور است.

این بنا میزبان هنر سرپنجه هنرمندان میبدی است که از قرن نهم هجری تا کنون در قالب زیلوهای آبی، سفید و سبز، قرمز نمایان شده است. در این موزه تخصصی زیلوهای موجود به دو گروه زیلوهای قدیم و جدید تقسیم شده اند. تعداد زیلوهای قدیمی به ۵۰ تخته می رسد. یکی از قدیمی ترین زیلوهای آن متعلق به سال ۸۰۸ هجری قمری است که توسط علی بید ابن حاجی میبدی با طرح محرابی و با فنون خاصی نسبت به زیلوهای دیگر از سه رنگ آبی، سفید و قرمز بافته شده است. زیلوهای تاریخی این موزه به همت دوستداران میراث فرهنگی و اداره کل میراث فرهنگی استان گردآوری شده اند.

کارگاه های زنده زیلو بافی و کاربافی نیز از دیگر جاذبه های این موزه به شمار می روند.

مشخصات کلی
نام
موزه زیلو و پلاس میبد
نوع موزه
موزه تخصصی
سال تاسیس
۱۳۸۱
ویژگی خاص
این موزه شامل زیلوهای تاریخی ایران و زیلوهای جدید است که از قرن نهم هجری تا کنون را در بر می گیرد.
پیشنهادات
بخش های مهم برای بازدید
کاروانسرا و موزه زیلو، کارگاههای آموزشی بافت زیلو
نزدیک ترین جاذبه های گردشگری
نارین قلعه میبد
مسیر دسترسی
آدرس
یزد، میبد، بلوار قاضی میر حسین، کاروانسرای شاه عباسی، موزه زیلو و پلاس میبد
شماره تماس
۲۷۷۵۳۰۲۰(۰۳۵)
امکانات
راهنمای موزه
سرویس بهداشتی
رستوران
بوفه
اقامتگاه
متن کامل: موزه زیلو و پلاس میبد

زيلو، يکی از کهن ترين دستبافته های ايرانی است که به عنوان زيرانداز مورد استفاده همگان قرار مي گرفته است. تار و پود زيلو از نخها و الياف پنبه ای و بافت آن در عين سادگی اوليه، نسبتاً پيشرفته و از فنون ويژه ای برخوردار است.

برخلاف فرش که بافت آن بيشتر در محيطهای عشايری و سردسير رواج يافته، بافت و بهره برداری از زيلو بيشتر در مناطق شهری و روستايی به ويژه در مناطق گرم و خشک مرسوم بوده است.

به گواهی گزارشهای تاريخی، بافت زيلو از ديرباز در استانهای فارس و خراسان و آذربايجان و نواحی پيرامون کوير رایج بوده است و در استان يزد بيشترين و بهترين زيلوها را در منطقه ميبد مي بافته اند که از آنجا به اقصی نقاط کشور می فرستاده اند.

در روزگار گذشته، زيلو علاوه بر مصارف خانگی در اماکن عمومی به ويژه مساجد، مدارس و زيارتگاه ها و اماکن متبرکه بسیار مورد استفاده قرار ميگرفته است و هنوز هم کمتر مکان عمومی قديمی است که نمونه هايی از زيلوی ميبد در آن يافت نشود.

موزه زیلو میبد

 

متأسفانه در سالهای اخير، با رواج موکت و کفپوشهای ديگر، بازار اين دستبافته ارزشمند و بادوام ملی از رونق افتاد و دشواريهای فروش به اضافه پاره ای دشواريهای توليد، موجب شد که اين هنر- صنعت در آخرين پايگاه تاريخی خود (شهرستان ميبد) دستخوش بحران جدی و تهديد کننده گردد. از سوی ديگر شمار قابل توجهی از زيلوهای تاريخی و نفيس ميبد که همه از سرمايه های ملی و هنری ایران هستند،از قرنها پيش در شهرها و روستاهای کشور پراکنده اند که در مورد آنها بيم همه نوع آسيب و آفتهای گوناگون وجود دارد.

واقعيتهای ياد شده زمينه يک سلسله نگرانی و به دنبال آن چاره انديشی برای احياء و پايداری اين هنر - صنعت در شهر تاريخی ميبد گرديد. از ده سال پيش انديشه تأسيس موزه زيلوهای تاريخی شکل گرفت و همزمان کوششهايی در سازمان ميراث فرهنگی استان يزد و شهرستان ميبد آغاز شد.

موزه زیلو میبد

 

اين هدف با در نظر گرفتن سه زمينه اصلی تحقق يافت: ۱-آماده سازی مکان موزه (کاروانسرای ميبد): بنای موزه کاروانسرايی قديمی است که توسط ميراث فرهنگی کشور در طی پنج سال مرمت شده است. اين کاروانسرا در مجموعه کاروانی ميبد، واقع در بلوار قاضی ميرحسين قرار دارد. ۲- بازآفرينی نگاره های سنتی (کارگاه موزه): نگاره های زيلو که تعداد آن به هشتاد عدد مي رسد، توسط استاد کار برجسته زيلو (استاد حبيب باغستانی) در کارگاه موزه زيلوی ميبد در حال احياء و بازآفرينی است. ۳- گردآوری زيلو های نمونه: این نمونه ها با تلاش فراوان مسئولين فرهنگی شهر از مساجد شهرستان ميبد و ديگر شهرستانهای استان و بعضاً خارج از استان گردآوری گرديده و جهت بازديد علاقه مندان به نمايش گذاشته شده است. اين نمونه ها که تعدادشان به پنجاه و پنج تخته ميرسد از نفيس ترين نمونه های زيلوی قديمی ميباشند که قديمي ترين آن زيلويی است متعلق به مسجد جامع ميبد که بر روی آن تاريخ ۸۰۸ هجری قمری بافته شده و قدمتی ۶۱۵ ساله دارد. نفیس ‌ترین زیلوی میبد متعلق به قرن ۱۲ هجری قمری است که بر روی آن ۲۴ سجاده طراحی شده و در حاشیه آن نام واقف و تاریخ ۱۱۱۸ هجری قمری نقش بسته است.

زیلوهای جدید که در اندازه های کوچک می باشد در سال های اخیر در قسمتی از موزه و کارگاهی که جهت احیاء نگاره های زیلو تاسیس شده است بافته شده اند.


منابع:
میراث فرهنگی استان یزد
kojaro.com
gotoyazd.com
baamardom.ir

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: