پل لیشاوندان که از آثار دوره قاجار محسوب می شود، پای آجری است و در مکانی قرار گرفته که رودخانه در کم عرض ترین بستر خود جریان دارد و برای گذر آب چندین دهانه کوچک و بزرگ به روی زیبایی های جنگل گشوده است. مرغانه پل یا پل لیشاوندان دارای یک دهانه طاق دار اصلی و دو دهانه فرعی و دو طبقه با طاق های جناغی با خیز تند است و در دو انتهای پل هم آثار دو دهانه مسدود دیده میشود که در مجموع با هفت دریچه کوچک و بزرگ گذر آب را در هنگام طغیان رود در این سرزمین پرباران ممکن می سازد. این پل دارای چهار پایه آجری با ملات ساروج است. پایه های پل در جهت موافق و مخالف جریان آب دارای موج شکن های نیم دایره است و بر بالای دو پایه میانی، دهانه های کوچکتری تعبیه شده است. پل آجری لیشاوندان با ارتفاع هفت متر و سی سانتیمتر از بالای تیزه طاق اصلی تا رود خوبک و عرض شش متری اش طولی در حدود سی و سه متر را دارا می باشد که سطح گذرش با جان پناها از میانه به طرفین دارای شیب نسبتاً ملایم است. مصالح به کار رفته در این پل، آجرهایی به ابعاد ۵×۲۱×۲۱ سانتیمتر و ملات ساروج است.
وجه تسمیه
در گویش مردمان گیلان، مرغانه به معنی تخم مرغ است. شاید دلیل نامگذاری این پل به نام مرغانه از آنرو است که در ساخت این بنا از تخم مرغ برای استحکام بیشتر پل استفاده شده است و عده ای هم استفاده از افراز در یکی از طاق پل ها را دلیل این نامگذاری می دانند. امروزه نام این پل را برگرفته از نام روستا، پل لیشاوندان یا گورآب لیشاوندان می نامند. لیشاوندان از لیش نوعی گیاه همیشه سبز و خوراک گاو است که از درخت هایی که کنار استخرهاست بالا می رود. این گیاه در روستای لیشاوندان فراوان بوده است، وندان به معنی استخر بزرگ نیز آمده است.
موقعیت مکانی
پل لیشاوندان در کنار جاده اصلی رشت به فومن (کیلومتر ده رشت به فومن، بعداز پلیس راه) در روستای لیشاوندان بر روی رودخانه خوبک ساخته شده است.
منابع:
- gilangasht.ir
- alborzeman.ir
- fa.wikipedia.org
- lishavandan.rozblog