جواهردشت که ابتدا شاید با نام جواهرده روستای ییلاقی رامسر اشتباه گرفته شود، در آن سوی دامنه های سماموس بلندترین قله گیلان، مشرف بر دریای کاسپین واقع شده است، روستایی به همین نام نیز بر فراز ابرها در این دشت پذیرای گردشگران است. گشت و گذار تابستانی در ییلاق جواهردشت، پیشنهادی برای لمس خنکای کوهستان است.
سرزمین زیبای جواهردشت در ۲۶ کیلومتری محله سیاهکلرود در شرق استان گیلان، در شهرستان رودسر واقع شده است. فاصله سیاهکلرود تا جواهر دشت از میان جنگل های انبوه و درختان سربه فلک کشیده و رودخانه و دره و کوه می گذرد و همین امر عبور از مسیر جاده خاکی را لذت بخش می کند و در نتیجه مسیر ۲ ساعته را خیلی راحت و سریع طی کرده به دشت زیبای جواهردشت می رسیم.
هر ایرانی و بخصوص گیلانی مشتاق طبیعت باید برای یکبار هم شده این دشت و روستا را ببیند و با مردم خوب و مهربان آن که از سیاهکلرود، قاسم آباد علیا و سفلی، گاوماست و روستاهای دیگر که در فصل تابستان در جواهر دشت اسکان دارند، آشنا شود.
در ضلع جنوبی جواهردشت قله بلند و زیبای سماموس با غرور و سرافرازی قد برافراشته و با ارتفاع ۳۶۲۰ متر از سطح دریا جواهر دشت را در پناه خود گرفته است.
وجه تسمیه
به گفته پیران و ریش سفیدان محل، چون در دوران قدیم جواهر نامی دراین آبادی نقش بزرگتری و سروری مردم را داشت به احترام او نام آبادی را جواهردشت نهادند. عده ای دیگر عقیده دارند که چون زمین های دامداری و جنگل های اولیه تبدیل به چمنزار و سبزه زار شد و زیبایی سبزه ها و چشمه سارها و مرغوبیت زمین برای کشت و کار مفید بود از آن رو این محل را جواهر دشت گفته اند.
شرایط اقلیمی
جواهردشت ۲۰۰۰ متر بالاتر از سطح دریاست و در طول سفری کوتاه از جلگه تا ییلاق، اختلاف دما به دلیل این ارتفاع بسیار محسوس است. این منطقه تا اوایل پاییز فعال است و پس از آن با شروع بارش خالی از سکنه می شود. (این منطقه در زمستان بارش برف سنگینی دارد و زندگی در آن بسیار دشوار می شود.)
پوشش گیاهی
وجود گیاهان زیبا مانند «میش گوش» و انواع گل های مختلف با رنگ های متفاوت از زیبایی های این منطقه است. در بخش پایین منطقه شمشاد، وسکا و خرمندی، ممرز، در بخش میان پوشش جنگلی ممرز، افرا، انجیلی، توسکا، خرمالوی وحشی، لیلکی، ازگیل، آزاد و بلوط و بخش بالا بلوط، آزاد، راش، ون، زالزالک و گلابی وحشی دیده می شود. گیاهانی چون تمشک، گزنه، پامچال، بنفشه … نیز در این منطقه وجود دارد.
روستای جواهردشت
در ۴۶ کیلومتری شهرستان رودسر و ۲۶ کیلومتری سیاهکلرود، روستای زیبای جواهردشت با مساحت تقریبی صد هکتار میان ابرها پنهان شده است.
روستای جواهردشت در ارتفاع دوهزار متری از سطح دریا قرار گرفته و در بخشِ شمالی بلندترین قله استان گیلان یعنی قله سُماموس جا خوش کرده است. اکثر مردم رودسر، چابکسر، سیاهکلرود و روستاهای اطراف جواهردشت، در ماه های گرم و شرجی به این منطقه کوچ می کنند و در جواهردشت روزهای گرم تابستان را می گذرانند. وقتی هوا رو به سردی می رود این منطقه به خاطر بارش برف و باران شدید، خالی از سکنه می شود.
ساکنان جواهردشت قدمت روستا را حدود چهارصد سال می دانند؛ اما طبق گفته برخی افراد و با توجه به آثار پیدا شده در روستا و سبک معماری آن، شکل گیری روستا، بعد از شکل گیری دیلمان و اِشکوَر بوده و عمر آبادی جواهر دشت بیشتر از ۳۰۰ سال نمی تواند باشد. ازدیاد جمعیت در این روستا به خاطر هوای پاک و چراگاه هایی است که مردم را برای سکونت موقت به این آبادی کشانده است. زمین مرغوب و با ارزش و هوای پاک و سالم دلیلی بر جواهر بودن این دشت است.
دامداران در گذشته از اول بهار به جواهردشت می آمدند و اوایل فصل سرما دامهای خود را به محله های پایین می بردند، اما اکنون تنها در زمان معینی برای بهبود وضع جنگل و مرتع و دشت، دامهای خود را به ارتفاعات برده و در وقت معین نیز بازمی گردانند.
در سراشیب سبزه زاران این دشت و روستا و زمین هایی که زیر کشت سیب زمینی هستند، صدای دلنشین زنگوله های گوسفندان به شما آرامش می دهد. زمین های محصور شده با سیم خاردار و دیوارهای سنگی همه نشانگر زیبایی و حد و مرزهای همسایگی و باغات کشاورزی است.
مسیر روستا: جاده پیچ و تاب دار جواهردشت را حدود دو ساعت رانندگی می کنید و یا با جیپ های بسیار قدیمی بدون پلاک که رانندگان آنها مردم همان منطقه هستند به سمت روستا می روید و در مسیر از شهرهای کلاچای و چابکسر نیز گذر می کنید. همان حوالی آرام آرام ابرها شروع به استتار کردن این عروس زیبا می کنند؛ به مسیر خود ادامه می دهید تا به روستا برسید. سفر با جیپ های قدیمی در این مسیر از جاذبه های جواهردشت محسوب شده و بر لذت سفر می افزاید.
امکانات روستای جواهردشت
بازاری در نقطه ورودی روستای جواهر دشت وجود دارد، قصابی، خواربار فروشی و قهوه خانه نیز در آن دایر است و مردم خونگرم و میهمان نواز آماده پذیرایی از مسافران هستند. در جواهردشت شبکه برق وجود ندارد و الکتریسیته بوسیله موتور برق تأمین می شود. به تازگی دکل موبایل درآن نصب شده و امکان ارتباط فراهم شده است. روستای جواهر دشت آب لوله کشی ندارد و مردم منطقه آب شرب خود را از چشمه های محله تأمین می کنند.
جشنواره ها و رویدادها
هر سال در اواسط مردادماه در جواهردشت جشنواره ورزش های بومی و محلی برگزار می شود. مسابقات کشتی گیله مردی و طناب کشی و اسب دوانی و… با مشارکت سازمان میراث فرهنگی گیلان و بخش خصوصی در این منطقه زیبا بسیار دیدنی است و خیل عظیمی از علاقه مندان و گردشگران را به این منطقه می کشاند.
سوغات
انواع لبنیات محلی دوغ، ماست، پنیر، گل گاوزبان، رب آلوچه، سبزی های معطر و دارویی سوغاتی منطقه هستند که می توانید از جواهر دشت تهیه کنید.
جاذبه های منطقه
قبل از ورود به جواهردشت آستانه متبرکه «نقره عباس» در دشتی زیبا و وسیع قرار گرفته است که معمولاً اهالی و مسافران برای زیارت و سیاحت به آنجا می روند و از چشم انداز زیبای آن لذت می برند. از کنار بقعه، محله و خانه های زیبای آن که با سقف های شیروانی روز به روز در حال افزایش هستند، خود نمایی می کنند.
جواهردشت مبدأ صعود به بام گیلان یعنی قله سماموس نیز می باشد. مسیری که نزدیک به ۷ کیلومتر با اختلاف ارتفاع ۱۳۰۰ متر است. این قله در ضلع جنوبی جواهر دشت با ارتفاع ۳۶۲۰ متر از سطح دریا قرار گرفته است. برای رسیدن به قله سماموس حتماً باید یک راهنمای محلی به همراه گردشگران باشد تا راه را گم نکنند. قابل ذکر است آب زلال و همیشه سرد سفید آب رحیم آباد که جهت آب آشامیدنی بخش های مرکزی و دیگر بخشهای شهرستان رودسر استفاده می شود از قله های سماموس سرچشمه می گیرد.
روستای گردشگری قاسم آباد نیز که در این منطقه واقع شده است، با آهنگها و رقص محلی و بویژه لباس قاسم آبادی مشهور است. هم اکنون این روستا بعنوان روستای ملی چادرشب بافی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. جشنواره های محلی این روستا مورد علاقه گردشگران است.
مسیر دسترسی
یکی از بهترین راه های رسیدن به جواهردشت طی مسیر قزوین، رشت، لاهیجان، رودسر، کلاچای و در نهایت روستای خیاط محله از توابع سیاهکلرود است که به راحتی با اتوبوس های هر روزه کلاچای می توان به این شهر رسید. از کلاچای تا خیاط محله ۱۰ کیلومتر است که با تاکسی طی می شود.
برای رفتن به جواهردشت ابتدا باید وارد شهر کلاچای یا چابکسر در شهرستان رودسر استان گیلان شوید. برای ورود به چابکسر از استان مازندران نیز پس از گذر از رامسر، در فاصله ۵ کیلومتری، به چابکسر وارد می شوید. سپس از چابکسر به سمت غرب و به سوی کلاچای با طی مسیری به مسافت ۷ کیلومتر به جاده سیاهکل رود می رسید.
برای ورود از مسیر کلاچای نیز بعد از شهرستان رودسر به سمت شرق، با طی مسیر ۹ کیلومتر، به شهر کلاچای رسیده، پس از طی مسیری به جاده سیاهکل رود خواهید رسید. با ورود به این جاده و با گذر از میان باغات همیشه سبز پرتقال به روستای سیاهکل رود و خیاط محله وارد می شوید.
در خیاط محله با خودروهای جیپی که در این مسیر مسافر می برند همراه شده و به ییلاق می رسید. معمولاً جیپ ها در خیاط محله حاضرهستند و به هماهنگی خاصی نیاز نیست. کرایه آنها نیز معقول و با توجه به مسافت منطقی به نظر می رسد. روستای خیاط محله محل پارک خودروهایی است به نام جیپ KM که دو دیفرانسیل بوده و اکثراً فاقد پلاک هستند. خودرویی که برای کارهای کشاورزی و تفریحی مردم منطقه کاربرد بسیاری دارد. اگر قصد دارید با استفاده از وسیله نقلیه خود به جواهر دشت بروید باید بسیار احتیاط کنید و وضعیت جاده را از رانندگان بپرسید. در غیر این صورت حتما از خوروهای این منطقه یا جیپ های روسی استفاده کنید و یا خودروی شما باید مجهز به کمک (دو دیفرانسیل) باشد.
از خیاط محله تا جواهر دشت مسیر ۸ کیلومتر آسفالت و در ادامه ۱۸ کیلومتر جاده خاکی است که در روزهای خشک به نسبت مسیر مناسبی است، بعضاً خودروهای سبک سواری همچون پراید! نیز در آن تردد می کنند ولی سفر با سواری درکل توصیه نمی شود. از خیاط محله تا ییلاق جواهردشت در شرایط عادی حدود ۷۵ دقیقه زمان می برد.
همانطور که ذکر شد جاده ورودی به این روستا تا اویل جنگلی و بعد از منطقه چاشت خورلات آسفالت است. ولی اکثر مسیر که از جنگل طی می شود خاکی است. گذر از داخل جنگل همراه با مشاهده گله دامها و گوسفند و اسب واقعاً دیدنی است. بعد از اتمام جنگل مراتع شروع شده و با گذراز امامزاده نقرعباس و در رأس قله که امامزاده واقع است، منطقه زیبای جواهر دشت نمایان می شود. قهوه خانه های بین راه محل مناسبی برای خوردن چای و استراحت هستند که معمولاً رانندگان دقایقی را در کنار یکی از آنها توقف می کنند.
منابع:
فرمانداری رودسر
kojaro.com
afracamp.ir
fa.wikipedia.org
seeiran.ir
