بنای گمرک آستارا در سال ۱۲۷۵ شمسی بنا شد که بعد ها به عنوان محل پذیرایی میهمانان ویژه گمرک استفاده می شد. در دوره قاجار فعالیت های اداره گمرک زیر نظر نمایندگان و مستشاران بلژیکی و اتریشی اداره می شد که در دوره های دیگر، بناهای دیگری برای اسکان و امور اداری به آن الحاق شد. ساختمان چوبی گمرک آستارا، استان گیلان توسط کارشناسان یک شرکت بلژیکی احداث شده و شباهت معماری آن با بناهای بلژیکی گواه ادعای اوست. در دوران مشروطیت فعالیت مستشاران بلژیکی سلب و به اداره گمرک آستارا تحویل داده شد و از نکات جالب توجه این که، بنای یادشده محل اسکان مدیران گمرک در طول خدمتشان بوده است.
ویژگیهای معماری
ساختمان چوبی گمرک آستارا با معماری کهن و قدمتی بیش از ۱۰۰ سال با ۴۰۰ متر مربع مساحت و ۲ طبقه به شکل دوبلکس، هفت متر ارتفاع دارد و از سقف سفالی شیب دار پوشیده شده است. جنس بنا از چوب و داخل از گچ بوده و سبک بنا متعلق به معماری اروپای شرقی است که با تلفیق معماری بومی بویژه اجرای سربندی همراه بوده و دارای دو طبقه جمعاً به متراژ ۸۵۰ متر مربع است. در طبقه نخست آن پنج اتاق اداری و ۲ سالن بزرگ، آشپزخانه، سرویس بهداشتی و بالکن دور ساختمان و در طبقه دوم پنج اتاق اداری، انبار زیر شیروانی و سرویس بهداشتی تعبیه شده و بیشتر قسمت های این بنای تاریخی از چوب نراد روسی ساخته شده و از همین چوب در ساخت دیوارها و کف ساختمان استفاده شده است. سال ۹۵ از سوی گمرک کشور، برای مرمت سقف و ایستایی بنا اقدامات موثری انجام شد.
منابع:
- irna.ir
- hamshahrionline.ir