پل خیری محمدخان گچساران

آدرس:
کهگیلویه و بویر احمد، 45 کیلومتری گچساران، روستای خیرآباد
چکیده: پل خیری محمدخان گچساران

کنار راه ارتباطی گچساران به دهدشت در45 کیلومتری این شهرستان پل عظیمی از دوره‌ اسلامی باقی ‌مانده که به پل خیری محمد خان معروف است. این پل بر روی رودخانه خیرآباداحداث شده که احتمالاً در دوره اسلامی و بر روی پل تخریب شده دوره  ساسانی که اکنون تنها بخش های کوچکی از پایه های آن باقی مانده، ساخته شده است.
این اثر در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۷۵۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مشخصات کلی
نام
پل خیری محمدخان گچساران
وجه تسمیه
به رودخانه خیرآبادمنسوب است.
قدمت
دوره ساسانی
بازسازی
دوره صفوی
پیشنهادات
بهترین زمان بازدید
بهار
نزدیکترین جاذبه های گردشگری
چهارطاقی خیر آباد
مسیر دسترسی
آدرس
کهگیلویه و بویر احمد، 45 کیلومتری گچساران، روستای خیرآباد
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
اقامتگاه
پوشش شبکه
متن کامل: پل خیری محمدخان گچساران

در 10 کيلومترى خيرآباد گچساران، در روستای ده ناصر ويرانه‌ هايى از دو پل و يک چهار طاقى باقى مانده است که پل پايينى ، داراى طاقى به ارتفاع ۶/۶۰ متر است. ديوارهٔ سنگى آن به کلى شکسته و ديوارهٔ شرقى آن سنگ‌ هاى ساختمانى مشخصى دارد که ويران شده و فرو ريخته است.

بقاياى پل بالايى خيرآباد، چشمگيرترين اثر تاريخى است؛ اين اثر با ۱۳۰ متر طول در سمت راست کناره، سه گذرگاه داشت که در امتداد آن پايه‌ هايى به بزرگى ۱۰×۱۰ متر احداث شده بود. پهناى جاده‌اى که از روى اين پل مى ‌‌گذشت ، حدود هشت متر بود که به وسيلهٔ ديوارى با يک متر بلندى حفاظت می ‌شد. بناى اين پل، به اواسط دورهٔ اوليه اسلامى مربوط است و دست کم سه نوسازى بزرگ که آخرين آن در زمان سلسله صفويه صورت گرفته بر روى آن انجام شده است.

پل خیری محمدخان بر روی رودخانه خیرآباد (فرزوک باستان) احداث شده که احتمالاً در دوره اسلامی و پس از تخریب پل باشکوه دوره ساسانی که اکنون تنها بخش های کوچکی از پایه های آن باقی مانده، ساخته شده است. این اثر یکی از آثار تاریخی دیدنی در استان کهگیلویه و بویراحمد بوده و در طول سال به ویژه در ایام نوروز مسافران و گردشگران زیادی را به خود جذب می ‌کند. پل خيری محمد خان در400 متری چهارطاقی خيرآباد با 130 متر طول و 7 دهانه است كه قسمت بيشتر آن در سمت غرب رودخانه واقع شده است.

خیر آباد گچساران، منطقه ای پر استعداد و حاصلخیز است و علت اساسی شهرت آن پل های تاریخی موجود در آن است. همانطور که ذکر شد قدمت این پل به دوره ساسانی نیز میرسد. این پل با توجه به ساخت آن از نقاط حیاتی منطقه و محل مبادله کالا و یکی از دلایل رونق اقتصادی در آن دیار بوده است که به پل خیری و محمد خان معروف است.

روستای خیرآباد در ۴۵ کیلومتری شهرستان گچساران در مرز استانهای کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان قرار دارد و مشتمل بر چند روستا به نام ‌های، خیرآباد سفلی، خیرآباد ناصر، خیرآباد مردان معصوم و پادوک است. مردم منطقه از نژاد لر بزرگ و متعلق به ایل بویر احمد گرمسیر هستند. رود خانه دائمی خیرآباد که از کوه خامی در ارتفاعات شمال گچساران سرچشمه می‌ گیرد و از کنار این منطقه عبور می ‌نماید، وجه تسمیه این روستاها است.

رودخانه خیرآباد به طول تقریبی 100 کیلومتر از سرچشمه ‌های شیرین رودخانه زهره بوده و از ارتفاعات زاگرس سرچشمه می گیرد و پس از پیوستن به زهره به خلیج فارس می ریزد.
 




مسیر دسترسی
رودخانه خیرآباد از چندین محل قابل دسترسی است. برای رسیدن به این بنا می ‌بایست حدود 40 کیلومتر در راه گچساران به بهبهان پیش رفت و آنگاه به راهی فرعی در سمت راست جاده پیچید که بسوی روستای خیرآباد علیا می‌ رود، پس از پشت سر نهادن حدود ۱۰ کیلومتر از این راه رودخانه زلال و خروشان خیرآباد به بازمانده ‌های پل باستانی خیری محمدخان میرسید.
زیر پل خیرآباد به هر سمت که بروید محل مناسبی برای ماهیگیری پیدا خواهید کرد.
 




منابع
k-b.ir
aftabejonoob.ir

عیسی زنگنه (کاربر عضو نشده)
1401-03-15 15:31
این پل در دوره صفویه و بدستور حسینعلی خان زنگنه حاکم کهکیلویه و بویراحمد و بهبهان که ایشون فرزند شیخ علیخان زنگنه که خودش وزیر اعظم شاه سلیمان صفوی ساخته شد.ضرب المثل شاه می بخشد شیخ علیخان نمی بخشد رو هم در اینترنت سرچ کنید.بقول لرها خان ایبخشه خان علی خان نیبخشه
shiva ( عضو سایت )
1397-05-18 17:49
سپاس از توجه شما هموطن گرامی
علی مردانی (کاربر عضو نشده)
1397-05-02 22:37
1
مطالب عالی و رسا بود
اینجانب به عنون یک لر از طایفه اولاد میرزالی افتخار میکنم که چنین آثار باستانی در زادگاه نیاکانم قرار دارد
سپاس از مطالب مفید شما
شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: