کوه خامی یا "خامین"(به معنی تازه و سرزنده) یکی از کوههای استان کهگیلویه است و در نزدیکی شهر باشت واقع شده که یکی از کوههای زیبا و در نوع خود منحصر به فرد رشته کوه زاگرس میباشد. این کوه در غرب و شمال غرب شهر باشت و مابین باشت و شهرستان گچساران به صورت رشته کوهی ممتد دیده میشود. این کوه حدود ده قله دارد که بیش از 3000 متر ارتفاع دارند. از جمله این قله ها میتوان به پک سرون، بازگه، کل ول 1 و کل ول 2 اشاره کرد که بلندترین آنها 3172 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. کوه خامی دارای طبیعتی بکر، زنده و دارای پوشش گیاهی متنوع آمیخته با گونه های متفاوت درختان از جمله بلوط است.
آبشار خامي نیز در منطقه باشت گچساران در موقعیت جغرافیایی E5057 N3032 واقع است. این آبشار یک آبشار دائمی است. از بهترین و دیدنی ترین جاذبه های اطراف این آبشار طبیعت پوشیده از درختان بلوط و بیشه زارهای مورد، چشمه سارها و رودخانه های زیبا است که از نقاط بکر و دست نخورده کهگیلویه و بویراحمد به شمار می رود. آبشار خامي باشت، آبشاري دايمي است که در مسير جاده باشت به چرام و در کنار روستاي تل چگاه واقع است. منطقه باشت در مسير گچساران (دوگنبدان) به ياسوج و در شصت کيلومتري گچساران قرار گرفته و طبيعتي زيبا و کم نظير دارد. از مسير باشت نيز مسيري در حدود 32 کيلومتر، پس از گذشتن از روستاي آب دهگاه به تل چگاه و شادگان خواهد رسيد. آبشار خامي باشت با حدود سه ساعت کوهپيمايي در ميان دره زيبای برا نمايان مي شود. بهترين فصل بازديد از اين آبشار، اسفند ماه تا اواخر خرداد ماه است.
در کنار درختان بلوط که عمده ترین و بارزترین نماد جنگلی در کوه خامی به شمار می رود درختانی همچون کیگم،پسته وحشی (بن) ،کلخنک،ارزن ،بادام ،زالزالک و تاگ است که عرض اندام می کنند و در کنار این درختان زیبا درخت شگف انگیز دیگری به اسم (وول) وجود دارد که به گفته ساکنین محلی وقتی که عمرش به پایان می رسد خود بخود آتش می گیرد.
همچنین گیاهانی با خواص دارویی مثل پونه کوهی، آویشن، ریواس، جاشیر، اوهندول، چویل و همچنین گیاهانی مانند گل شیپوری ( کارده ) و بن سرخ (لیزک) نیز از گیاهان این منطقه هستند.
ناگفته نماند که گیاهی به نام اوشنم هم در کوه خامی می روید که در گذشته به عنوان پاک کننده بخصوص در شستشوی لباس کاربرد داشته است.
هر ساله کوهنوردان و گردشگران زیادی از سراسر استان کهگیلویه و بویراحمد و همچنین استان های هم جوار به کوه خامی می آیند تا نظاره گر مناظر دل فریب و چشم اندازهای زیبای کوه خامی باشند.
کوه خامی دارای ایستگاه ها و استراحتگاه هایی برای کوهنوردان و اهالی منطقه است که از مهم ترین آن ها می توان به (گو ونا،اونو و بازگه) اشاره کرد.
بلندترین نقطه قله خامی به کل وول شهرت دارد که منطقه ای برف گیر است. علاوه بر این کوه خامی دارای تنگه هایی است که مانند یخچال های کوهستانی عمل می کند و در تمام فصول سال برف را در خود نگه می دارد؛ مثل تنگ برف گیر قیه (قیه همان پیاله و کاسه در اصطلاح محلی است).
از مهم ترین چشمه ساران کوه خامی می توان به چشمه موری کش،او کمپ ،پیورو، چشمه اونو و کل کوزر اشاره کرد که چشمه موری کش از بیشترین آب در تمام فصول سال برخوردار می باشد.
جاذبه های گردشگری منطقه
چشمه دوپيردل و چشمه سرد و نيز در اين منطقه شهرت بسياري دارند. طبيعت اطراف روستاي شادگان يکي از زيباترين مناطق استان کهگيلويه را رقم زده است. آبشار اين منطقه، به نام آبشار گله جهنمي (گله جني)، محل تفرج و استراحت اهالي شهرهاي چرام، گچساران، دهدشت و باشت مي باشد.
منابع
irandeserts.com
aftabejonoob.ir
