طبق برخی نوشته های تاریخی این قلعه توسط سعید خان معروف به بلوچ که والی این منطقه بوده، بالای تلی ساخته شده که تل آن تقریباً دویست زرع ارتفاع دارد و تمامش سنگ و بنیان قلعه در نهایت استحکام است. برج و باروی خوبی برای آن ساخته شده و سرزن تمام تلهای محقر اطراف است. در وسط آن چاه عمیقی که زیاده از دویست زرع عمق دارد حفر کرده و به آب رسانده اند، سه دروازه به همه جهت و شانزده لوله برج در فصیل و نارنج قلعه هم دارد، اوقاتی که در این نقاط اغتشاشی بوده، قلعه مزبور در محل خود خیلی موثر واقع شده و غالباً مرحوم سعید خان خود و کسانش را در قلعه مزبور حفاظت می نمود ولی بعد از آن متروک مانده است.
شاهزاده فیروز میرزا فرمانفرما، حاکم کرمان که در سال ۱۲۹۸ به رودبار و بمپور سفری کرده و سفرنامه ای نیز در این باره از خود برجای گذاشته است، کهنوج را اینگونه توصیف کرده است: کهنوج قصبه و ضابط نشین رودبار است، قلعه بسیار سختی دارد که در ابتدای کهنوج و در ورودی کوه سنگی واقع است که از قلعه بمپور مرتفع تر است و به عینه شبیه دوشان تپه (در تهران) ولی ارتفاع این قلعه اندکی از آن کمتر و طول کوه و قلعه اینجا به آن اندازه نیست. اکنون این قلعه خراب و ویران و چاهش را که آب داشته است پر کرده اند که جای بسی تأسف است. باعث خرابی قلعه را تحقیق کردم گفتند: در سالی که سعید خان مشهور به بلوچ که ضابط رودبار بود و از دیوان و دربخانه گریزان بود، امیر توپخانه حکم به خرابی قلعه کرده بود. (البته آقاخان محلاتی حاکم کرمان که بر علیه محمد شاه قاجار طغیان کرده بود و سعید خان رودباری به او قول همکاری و مساعدت داده بود، به قلعه کهنوج پناه آورد و قوای دولتی قلعه کهنوج را محاصره و حبیب الله خان امیر توپخانه، این قلعه را به توپ بست که سبب ویرانی آن شد. این حادثه در سال ۱۲۵۷ اتفاق افتاد.)
قلعه تاریخی کهنوج بر فراز تپه ای طبیعی به ارتفاع سی متر بنا شده و در اوایل دهه شصت بخشی از آنرا تخریب کرده اند تا منبع آبی بسازند.
موقعیت مکانی
این قلعه در جوار شهرک ولیعصر و پشت بهشت زهرای شهر کهنوج قرار دارد.
منابع:
- top-travel.ir
- fa.wikipedia.org
- shobad.blogfa.com
