بقعه خواجه اتابک کرمان

بقعه خواجه اتابک کرمان در خیابان شهید فتحعلی شاه، خیابان عطایی این شهر قرار گرفته است. مدفون این بنا خواجه اتابک معروف به بزقوش، از عرفا و صاحب کمالات معنوی می باشد.

وجه تسمیه
بزقوش در زبان ترکی به معنای پرنده سفید است و چون مکاشفان، خواجه را در عالم ملکوت به شکل پرنده سفید دیده اند، به این نام معروف شده است.

مشخصات معماری
این بنا دارای تزئینات بسیار نفیس گچبری، آجر، سنگهای مرمر نفیس و خطوط عالی کوفی است و نخستین نمونه تزئینات کاشی نگین (آغاز تزئینات کاشی معقلی) در ایران است. اين بنای هزار ساله دارای اولین نمونه های تزئینات پتگین است که آغازی برای تزئینات مقرنس بوده است. در قسمت غربی بنا سنگ محراب با شکوهی واقع است که دارای نقش های هندسی با ریزه کاری و حجاری های منحصر به فرد است.
در جوار این مقبره، خانقاه و مناره ای بوده است، اما افسانه گنج پنهان در این نوع بناها موجب خرابی آنها شده است و اکنون اثری از آنها باقی نمانده است.
سنگ قبر خواجه اتابک نقشی از محراب را تداعی می کند و از خطوط کوفی و سنگ تراشی های جالب و چشمگیری برخوردار است. با مقایسه معماری این بنا با دیگر بناهای دوره اسلامی می توان دریافت این مقبره از آثار ارزشمند به جا مانده از عصر سلجوقی است که در حدود سال ۵۸۲ احداث گردیده است.
بنا در خارج هشت وجهی و در داخل به صورت اتاقی مربعی شکل است. گچبری بنا آسیب فراوان دیده است. در حال حاضر، گچبری های داخل بنا را تثبیت کرده اند و گچبریهای نمای بیرونی را از زیرلایه های کاهگل بیرون آورده اند.

مرمت
در دوره معاصر، طاق مقبره فرو ریخت که سازمان ملی حفاظت آثار باستانی آن را بازسازی کرد. از دیگر اقدامات این دوره، خرید و تخریب دو خانه متصل به مقبره و آزاد کردن حریم آن است.

منابع:
arthut.ir
fa.wikipedia.org
safariran.ir
tasnimnews.com