در جنوب شرقی کرمان و شهرستان قلعه گنج دهستانی به نام "مارز" قرار دارد که به دلیل هم مرز بودن در آخرین نقاط با استانهای مجاور و نبود مسیر ارتباطی کاملا دور افتاده است. در این منطقه روستاهای دیگری همچون نم گاز، کرچکان، درکلات، لاهوگان با مرکزیت راین قلعه در مارز قرار دارند. مردم این روستاها در تلفیقی از کپر و خانه های آجری و سیمانی بدون وسیله گرمایشی زندگی می کنند. بسیاری از آنها شناسنامه ندارند و به همین دلیل بی سواد هستند. دهستان مارز نزدیک به شش هزار خانوار جمعیت دارد و دارای پانزده آبادی مسکونی می باشد. این منطقه از محرومیت رنج می برد.
مارز در منطقه ای کوهستانی و با آب و هوای معتدل و خنک که در بیشتر ایام سال بارانی است واقع شده است. گفته می شود که دهستان مارز پناهگاه خرس سیاه آسیایی و یوزپلنگ ایرانی است. علاوه برآن مارز از قدمت تاریخی زیادی برخوردار است. به این منطقه زیبا و طبیعت خدادادی که می رسد کف گیر بودجه ادارات راه و شهرسازی قلعه گنج و استانداری کرمان به ته دیگ می خورد و همچنان جاده این دهستان نیمه تمام رها شده است. چند سالی است که خیران برای آبادانی و توسعه این دهستان تلاش های فراوانی در زمینه آب رسانی، ساخت مدرسه شبانه روزی، کارگاه کارآفرینی زنان، خانه بهداشت و .... انجام داده اند. با تمام این سختی ها نمی شود از دیدن مظهر زیبایی ها و اعجاز خلقت در مارز چشم پوشید و باید از تمامی پیچ و خم های جاده خاکی لذت برد تا به این مناطق رسید. به راین قلعه که می رسیم، روستایی در دو طرف دامنه یک رودخانه بنا شده است و در قدیم خان های محلی در آن اقامت داشته اند. روستای بعدی که در پیچ و خم جاده دیده می شود، درکلات است، روستایی که مرکز دهستان مارز بوده و امکاناتی از جمله دهیاری، مدرسه، خانه بهداشت و ....نیز دارد.
رودخانه های فصلی در اطراف روستا دیده می شود، وجود چشمه سارهای جاری نشان از باران های خوب این منطقه است در هر فصل از سال که به مارز بیایید، از آب و هوای خنک لذت خواهید برد. در این روستا خیران مدرسه شبانه روزی دخترانه ای ساخته اند که از هیبت، شکل و شمایل آن می توان دریافت که اهتمام ویژه ای به تربیت زنان و مادران با‌سواد در این دهستان دارند. خیران در این منطقه کار بزرگ دیگری کرده اند که احداث کارگاه کارآفرینی ویژه زنان روستایی می باشد که ضمن آموزش خیاطی، به دوخت لباس محلی و مانتوی مدارس می پردازند.
زنان این دیار دست پخت بسیار خوشمزه ای در غذای سنتی آبگوشت بنه دارند که شهرت آن تا حوزه خلیج فارس نیز رفته است و شگفتا که در این نقطه که هنوز شبکه های صدا و سیمای ایران قابل رصد نیستند، چگونه ماهواره ها جای خاصی در خانه های این منطقه دارند.
از سوغاتی های مارز می توان خرمای معروف آن را نام برد که بسته بندی های آن با دارو های گیاهی تزیین می شود. دیگر سوغاتی های آن مستوک، پس و مدر سمنوک حلوا می باشد. در این روستا در گذشته تنباکو و برنج هم کاشت می شده است. این منطقه کاملاً عشایری است و عمده کار آنها پرورش دام است و زنان حصیرباف ماهری دارند.
موقعیت مکانی
دهستان مارز در نود کیلومتری مرکز قلعه گنج و در کنار گذر جاده طلایی جاسک، ریگان و نهبندان قرار گرفته است.
منابع:
- qudsonline.ir
- gardeshgari724.com
- khabaronline.ir
- jazebeha.com
- farsnews.ir
- isna.ir
- rdch.ir
