قلعه خال کوه سیرجان

آدرس:
کرمان، سیرجان
زمان بازدید:
آزاد
تعطیلی هفته
ندارد
تعطیلات سالانه
ندارد
بلیط ورودی
رایگان
بلیط اتباع خارجی
رایگان
چکیده: قلعه خال کوه سیرجان

در شهرستان سیرجان صخره‌ ای عظیم و نسبتا بلند قد برافراشته که به «شاه خیرالله» یا کوه عروس معروف است که دارای آثار تاریخی است. مراسم چهلم نوروز نیز در این منطقه توسط عشایر برگزار می شود که طبق اعتقادات خود طی مراسمی در اردیبهشت ماه بر رزق و برکت خود می افزایند و به این ترتیب سپاس و قدرشناسی خود را نیز به پروردگار می رسانند.

مشخصات کلی
نام
قلعه خال کوه سیرجان
پیشنهادات
بهترین زمان بازدید
بهار
پیشنهاد ویژه
در نهم اردیبهشت ماه مراسم چهلم نوروز توسط عشایر در این منطقه برگزار می شود.
مسیر دسترسی
آدرس
کرمان، سیرجان
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
پوشش شبکه
متن کامل: قلعه خال کوه سیرجان

در دوازده کیلومتری جاده آسفالته شهر سرچشمه به «پاریز» سیرجان، صخره‌ ای عظیم و نسبتا بلند قد برافراشته که به «شاه خیرالله»، «شاه خلیل الله» یا «کوه عروس» و به قول دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی در کتاب یعقوب لیث «خال کوه» معروف است.  در سه کيلو متري غرب اين کوه آثاري از چند اتاق دخمه اي و محوطه ي داراي سفال هاي لعابدار و منقوش مشابه سفالهاي سده هاي اوّل اسلامي ديده مي شود. در پانصد متري شمال اين محوطه نيز قبرستاني وجود دارد که سنگهاي مرمر و کتيبه هاي روي آنها تا حدّي قدمت آنها را مشخص مي کند. این مجموعه گوياي اين واقعيت است که در اويل اسلام تا دروه صفوي مردماني در اين منطقه مستقر بوده اند. خانه هاي آنها دخمه اي بوده است و همچنين قلعه اي براي دفاع در مقابل تجاوز گران داشته اند که فعلآ اثري از آن باقي نمانده و تنها آثار قبرستان آنها شامل قطعات شکسته سنگ مرمر کتيبه دار است. متأسفانه لوله گذاري جهت انتقال گاز از ارسنجان به رفسنجان از روي قلعه مي گذشته و کند و کاوها براي استقرار لوله هاي گاز باعث تخريب بيش از پيش قلعه خال کوه شده است.

حدود دو کيلو متري جنوب قلعه خال کوه و در ميان دره معروف به چاه سومو در نقطه ای کاملآ مشخص مقدار زيادي سرباره هاي کوره ذوب مس روي هم ريخته است. مجموعه قلعه خال کوه و سرباره ها نشان مي دهد که مردمان مستقر در اين قلعه در کار استخراج مس بوده اند. سفالهاي بدست آمده از اين منطقه قدمت آن را به اوائل اسلام مي برد و نشان مي دهد در اين زمان مردمان قلعه خال کوه به استخراج مس دست يافته بودند. همچنین در این کوه غاری است که صورت قبری در آن دیده میشود و در گذشته مردم آن را زیارت میکردند.


رویدادها
محدوده خال کوه هم اکنون در اختیار عشایر و گله ‌داران پاریز است. یک رسم قدیمی در میان این عشایر وجود دارد که احتمالا مربوط به قبل از اسلام و اعتقادات میترائیسم بوده است. بر اساس این رسم، مردم در روز چهلم نوروز (چهل روز بعد از نوروز) یعنی نهم اردیبهشت در کنار این کوه جمع شده و آش شیر می ‌پزند. آنها معتقدند پختن آش شير و توزيع آن در ميان مردم باعث برکت و افزيش محصولات دامي خواهد شد. قبل از این  تاریخ از شیر استفاده اقتصادی نمیکنند و فقط  در حد مصرف داخلی و خانوادگی گوسفندان را میدوشند و بقیه شیر را سهم بره ها و بزغاله ها میدانند، از روز نهم اردیبهشت و پس از پختن آش شیر، دوشیدن گوسفندان برای تهیه کشک، کره، روغن و فروش آغاز میشود. امروزه عشایر مسلمان خواجه خضر پیامبر را واسطه و عامل برکت کار خود میدانند.


منابع:

  • شهرداری سیرجان
  • anarpress.ir
  • anthropologyandculture.ir
شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: