روستای ده چشمه از روستاهای تاریخی استان چهارمحال و بختیاری است و قدمت طولانی دارد. از مهم ترین آثار تاریخی این روستا می توان به کتیبه سنگی و تاریخی پیر غار، سنگ قبله، شیرسنگی و قلعه خان اشاره کرد. کتیبه ها و سنگ نوشته های به جا مانده در این روستا به دورة قاجار مربوط است. در این ده، چشمه پر آبی وجود دارد که باعث سرسبزی این دهکده توریستی گردیده است. آب این چشمه منبع مهم آب آشامیدنی شهر فارسان است. آب این منطقه یکی از سر چشمه های رود کارون می باشد و دارای بیش از ده چشمه بزرگ و چندین چشمه فصلی می باشد از جاهای دیدنی ان می توان از چالغوز و چالنمه و بردنکان نام برد. همچنین قابل یادآوری است که فعاليت ها و سابقه درخشان در پژوهش، گردآوري و توليد نمايش هاي عروسكي و همچنين حضورمستمردر دوره هاي مختلف جشنواره عروسكي مبارك ايران، مركز جهاني يونيما را برآن داشت تا با گشايش دفتر اين مركز در يكي از روستاهاي هدف گردشگري استان چهارمحال و بختياري، اين روستا را درفهرست مراكز جهاني خود قرار دهد.
موقعیت جغرافیایی
روستای ده چشمه از توابع، بخش مرکزی شهرستان فارسان استان چهارمحال و بختیاری است که با مختصات جغرافیایی ۵۰ درجه و ۳۳ دقیقه طول شرقی و ۳۲ درجه و ۱۳ دقیقه عرض شمالی، در ۳ کیلومتری جنوب غربی شهر فارسان قرار دارد. این روستا از غرب و جنوب به کوه لاخرسان محدود می شود. ارتفاع روستای ده چشمه از سطح دریا ۲۰۰۰ متر است و اقلیمی معتدل و خشک دارد. آب و هوای این روستا، در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان سرد است. خشکه رود در شرق روستا جریان دارد.
زبان و فرهنگ
مردم روستای ده چشمه با گویش بختیاری سخن می گویند. مردم این روستا همانند سایر ایرانیان اعیاد بزرگ ملی و مذهبی را به جشن و سرور پرداخته و در ایام سوگواری ائمه (ع) به ویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا به ذکر مصیبت و عزاداری می پردازند. از مهم ترین مراسم و جشن هایی که در این روستا برگزار می شود، می توان به مراسم عروسی و تحویل سال نو اشاره کرد. اجرای مراسم عروسی مراحل جالب توجه و جذابی در این منطقه دارد.
اقتصاد و محصولات
اقتصاد این روستا بر فعالیت های زراعی، باغداری و دامداری استوار شده است. گروهی از مردم این روستا، به فعالیت های خدماتی، تولید صنایع دستی و پرورش زنبور عسل اشتغال دارند. گندم، جو، یونجه و شبدر از مهم ترین محصولات زراعی روستای ده چشمه می باشد. شیر، ماست، کره محلی، روغن حیوانی و دوغ از فرآورده های مرغوب لبنی این روستا است، که در بین گردشگران این روستا خواهان بسیاری دارد. هلو و سیب درختی روستای ده چشمه زبانزد خاص و عام است. از دیگر محصولات روستا، می توان به انگور، بادام و گردو اشاره کرد.
سوغات و صنایع دستی
زنان روستایی در کنار فعالیت های زراعی و دامداری به تولید و بافت انواع صنایع دستی و هنری اشتغال دارند. انواع قالی و قالیچه در طرح های بومی و با رنگ های شاد از دست بافت های زنان روستای ده چشمه است، که در بازارهای اطراف به فروش می رسد. مهم ترین سوغات این روستا عسل و فرآورده های لبنی مانند ماست، دوغ، کشک، کره محلی، پنیر محلی، خشکبار و میوه جات است.
غذای محلی
زنان روستایی اغلب با فرآورده های روستایی انواع غذاهای محلی را تهیه می کنند. رایج ترین غذاهای روستای ده چشمه عبارتند از: گونه، آش شنگ و موچه، آش دوغ و کاکولی.
جاذبه های گردشگری
کتیبه های پیرغار بر روی تخته سنگی در کوهپایه ای از رشته کوه زاگرس قرار دارد که در ارتفاعات همجوار پیرامون روستا واقع شده و هنوز به طور کامل شناسایی نشده است. ده چشمه جوشان از این غار آهکی جاری می شود. آبشار پیر غار که از کوه مشرف بر غار و درست در سمت راست آن قرار دارد فصلی است و در فصل بهار بسیار زیباست. بر روی قسمتی از تپة سنگی پیرغار، سه سنگ نبشته به زبان فارسی حک شده که شرح لشکرکشی سردار اسعد بختیاری به تهران و نقش طوایف بختیاری در انقلاب مشروطیت ایران است. در ایام مختلف سال خاصه در فصول سرد، این ناحیه گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری را به سوی خود جذب می کند. قلعه خان، سنگ نبشه و شیرسنگی از دیگر دیدنی های تاریخی این روستا هستند.
مسیر دسترسی
روستای ده چشمه از طریق شهرهای فارسان، سورشجان، کیار، اردل و شهرکرد، با جاده آسفالت قابل دسترسی می باشد.
منابع:
- chb.irib.ir
- yjc.ir
- roostiran.ir
- varball.blogfa.com
