تالاب گندمان

جزو ده تالاب برتر پرنده نگری ایران

چکیده: تالاب گندمان

استان چهارمحال و بختیاری، 6 تالاب دارد که به صورت زنجیروار از ضلع جنوبی شهرستان بروجن و در امتداد کوه کلار استقرار یافته اند.
از این تعداد، تالاب های گندمان و چغاخور در زمره تالاب های بین المللی هستند.

تالاب گندمان تالابی است در نزدیکی شهر گندمان از شهرستان بروجن. تالاب گندمان در لیست ۱۰ تالاب برتر پرنده نگری در ایران قرار دارد. این تالاب زیبا در دفتر بین‌المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن ثبت گشته است. همچنین تالاب گندمان در فهرست کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. 

وسعت این تالاب که در جنوب غربی گندمان واقع شده، ۹۸۰ هکتار است و ارتفاع آن از سطح آب ۲۲۱۹ متر است. منابع تامین کننده آب تالاب علاوه بر باران و برف، چشمه‌ها (چشمه‌های حاشیه تالاب چون گل کوچک، گل بزرگ، مرادان و نصیرآباد) و رودخانه آقبلاغ است.

پوشش گیاهی تالاب را عمدتاً گونه‌های حاشیه‌ای و نم پسند تشکیل می‌دهد که از آن جمله می‌توان به درختان بید، مرغ، جگن، ساز، نی، لویی، زنبق، آلاله آبی، هزار نی، بارهنگ آبی، نخل مرداب، عدسک آبی و بزواش اشاره کرد. پرندگانی چون لک لک، شکاریا، حواصیل، بالکان، مرغابی سانان، یلوه و سلیم هم در تالاب گندمان دیده می‌شوند. ماهی‌های تالاب نیز شامل ماهی گورخری، سفید کولی، ماهی پوزه دار و سیاه ماهی است.

از امکانات ویژه تفریحی و ورزشی اطراف تالاب، پرورش و نگهداری اسب و همچنین سوارکاری در مرغزار پیرامون تالاب است. سنت پرورش اسب از زمانهای بسیار دور در این منطقه بختیاری معمول بوده و نژاد ویژه‌ای به وجود آورده‌است که آمیزه‌ای از نژاد بومی و عربی است.

حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد این تالاب در وضعیت خشکی قرار گرفته است. تالاب گندمان علاوه بر خشکسالی و محرومیت از حق‌آب طبیعی با برداشت بی‌رویه آب برای کشاورزی نیز رو به رو است و به تازگی مورد هجوم افرادی قرار گرفته که قصد تهیه علوفه از نیزارهای این تالاب را دارند.

مشخصات کلی
نام
تالاب گندمان
وجه تسمیه
برگرفته از نام شهر گندمان
ارتفاع
ارتفاع آن از سطح آب ۲۲۱۹ متر است.
ویژگی جانوری
لک لک، شکاریا، حواصیل، بالکان، مرغابی سانان، یلوه و سلیم، ماهی گورخری، سفید کولی، ماهی پوزه دار و سیاه ماهی
ویژگی گیاهی
درختان بید، مرغ، جگن، ساز، نی، لویی، زنبق، آلاله آبی، هزار نی، بارهنگ آبی، نخل مرداب، عدسک آبی و بزواش
سایر ویژگی ها
این تالاب زیبا در دفتر بین‌المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن ثبت گشته است.
منطقه حفاظت شده
پیشنهادات
بهترین زمان بازدید
در فصل زمستان
نزدیک ترین جاذبه های گردشگری
تالاب چغاخور
مسیر دسترسی
آدرس
در استان چهار محال و بختیاری ، شهرستان بروجن ، بخش گندمان با فاصله تقریبی 90 کیلومتری از شهرکرد واقع شده و نزدیکترین شهر به آن شهر گندمان می باشد که با فاصله 4 کیلومتری از آن قرار گرفته است .
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
ندارد
رستوران
ندارد
اقامتگاه
ندارد
نزدیکترین جاذبه ها و محل اقامت به تالاب گندمان
متن کامل: تالاب گندمان

موقعیت جغرافیایی

تالاب گندمان بین عرض جغرافیایی 49/31 و 53/31 شمالی و طول جغرافیایی 5/51 و 7/51 شرقی با ارتفاع حدود 2219 متر از سطح دریا در استان چهار محال و بختیاری ، شهرستان بروجن ، بخش گندمان با فاصله تقریبی 90 کیلومتری از مرکز استان واقع شده و نزدیکترین شهر به آن شهر گندمان می باشد که با فاصله 4 کیلومتری از آن قرار گرفته است .

وجه تسمیه

تالاب گندمان نام خود را از شهری که در ضلع شمال شرقی آن واقع شده و به همین نام خوانده می شود گرفته شده است .

آب وهوا

به طور کلی منطقه گندمان سردسیر و دارای زمستان های بسیار سرد و سخت می باشد به گونه ای که دمای هوا در این فصل گاه به 30 درجه سانتیگراد زیر صفر و در تابستان به 30 درجه بالای صفر می رسد . سرد ترین ماه سال در این منطقه دی ماه و گرم ترین ماه آن تیر ماه می باشد . علت این سرما را می توان هجوم تو ده های هوای سرد قطبی که بر اثر ایجاد مرکز پرفشار سیبری تشکیل می شود عنوان کرد .

منابع آبی

علاوه بر نزولات جوی از دیگر منابع آبی تالاب می توان رودخانه آق بلاغ که از ضلع شمالی تالاب وارد و از شرق آن از محلی به نام اشکفت زلیخا خارج سده و به رودخانه گدارکبک منتهی می شود و همچنین چشمه های حاشیه تالاب چون : گل کوچک ، گل بزرگ ، مردان شیر برنجی و نصیر آباد را نام برد .

مساحت تالاب

تالاب گندمان با مساحتی حدود 1070 هکتار در ارتفاع 2219متری از سطح دریا قرار گرفته و دارای شیبی ملایم و بدون پستی و بلندی قابل ملاحظه می باشد .

پوشش گیاهی

پوشش گیاهی تالاب را عمدتا گونه های حاشیه های و نم پشند تشکیل می دهند که از جمله می توان به درختان بید ، مرغ ، جگن ، ساز ،نی ، لوئی ، زنبق،آلاله آبی ، هزار نی ، بارهنگ آبی ، هزار نی ، بارهنگ آبی ، سیستم واش ، نخل مرداب ، عدسک آبی ، بزواش ، سه کوله خیز ، اسپارگانیوم و ... اشاره کرد .

گونه های جانوری

از میان گونه های جانوری ، گونه های غالب تالاب را پرندگان به خود اختصاص می دهند که شامل خانواده های لک لک ، شکاری ها،حواصیل ، باکلان ، مرغابی سانان ، یلوه و سلیم می شود . همچنین انواع مارها ، قورباغه ها ، لاک پشت و پستاندارانی نظیر گراز ، شغال ، گرگ ، خفاش ، روباه ، خرگوش و نیز ماهی گورخری ، سفید کولی ، ماهی پوزه ای و سیاه ماهی از دیگر گونه های جانوری این تالاب به حساب می آیند .
از انواع دیگرر پرندگانی که در تالاب گندمان شناسایی شده‌اند می‌توان به انواع مرغابی، کوکر و آنقوت اشاره نمود. انواع حواصیل، اگرت و اردک از جمله پرندگان مهاجر این تالاب می‌باشند که همه ساله از سیبری و کشورهای اروپایی، به تالاب گندمان مهاجرت می‌نمایند و تا پایان اسفندماه در این مکان باقی می‌مانند و سپس به زادگاهشان بازمی‌گردند.

عوامل تهدیدکننده تالاب گندمان

از عوامل تهدید کننده تالاب گندمان می توان به استفاده بدون مطالعه از تالاب در خصوص توان های گردشگری برداشت آب در بخش کشاورزی در زمانی که تالاب نیاز به آب دارد ، آلودگی ناشی از پساب های زمین های کشاورزی ، برداشت پیت به منظور استفاده در صنایع کشت قارچ ، آتش سوزی که توسط دامداران یا شکارچیان بوجود می آید و برداشت نی و چرای بیش از ظرفیت دام اشاره کرد .

امکانات تفریحی منطقه

از امکانات ویژه تفریحی و ورزشی اطراف تالاب ، پرورش و نگهداری اسب و همچنین سوارکاری در مرغزار پیرامون تالاب است . سنت پرورش اسب از زمان های بسیار دور در این منطقه بختیاری معمول بوده و نژاد ویژه ای به وجود آورده است که آمیزه ای از نژاد بومی و عربی است.

نزدیکترین جاذبه گردشگری به تالاب گندمان

تالاب گندمان به عنوان یکی از آبگیر های حوزه آبریز آق بلاغ با فاصله ای نه چندان دور از تالاب چغاخور قرار گرفته است ، به طوری که بخشی از خورجی تالاب چغاخور به این تالاب سرآزیر می شود . پوشش دایمی آب این تالاب در حدود 700 هکتار است . اطراف آن نیز همچون تالاب چغاخور پوشیده از مرغزاری زیباست که معمولاً به عنوان مرتع غنی برای چرا احشام استفاده می شود . چشمه های اطراف تالاب علاوه بر آنکه مکان مناسبی برای گذران اوغات فراغت به شمار می آیند ، آب تالاب را نیز تامین می کنند .
از غرب تا جنوب تالاب گندمان رشته کوه چرو با ارتفاع 3500 متر واقع شده که انعکاس این ارتفاعات در آب آرام تالاب، زیبایی آن را چندین برابر نموده است.
 




موقعیت مکانی
در استان چهار محال و بختیاری ، شهرستان بروجن ، بخش گندمان با فاصله تقریبی 90 کیلومتری از مرکز استان واقع شده و نزدیکترین شهر به آن شهر گندمان می باشد که با فاصله 4 کیلومتری از آن قرار گرفته است .
راه ای دسترسی به تالاب از طریق جاده آسفالته گندمان - حسین آباد ، جاده خاکی گندمان به اشکفتزلیخا و در امتداد آن نصیر آباد ، و هچنین جاده حسین آباد واقع در شرق تالاب که پس از دور زدن تالاب در ضلع جنوبی به روستای نصیر ابادمنتهی می شود میسر است .
از خیابان شهید مطهری شهر گندمان یک جاده به سمت تالاب کشیده شده است.
 




منابع:

toptravel.ir
fa.wikipedia.org
armansafar.com
yjc.ir

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: