درحومه شهر اسد آباد درميان دره هاي بخش غربي كوه منفرد آلموقولاغ كه از مناطق كوهستاني و صعب العبور و برف گير كشور ميباشد بقاياي سد و كتيبه اي تاريخي مشاهده ميشود كه حد فاصل روستاهاي چارق و آقاجان بلاغي در ميان تنگ هاي موازي و قلل پربرف واقع شده است.
بقاياي سد حسين خان سولاق
رودخانه نسبتاً پرآب قره چاي از ميان پستي و بلنديهاي كوهستاني منطقه سرچشمه مي گيرد.اين رودخانه پس از آبياري اراضي دشت اسد آباد به رودخانه گاماسياب مي پيوندند. در ارتفاعات اراضي آقاجان بلاغي سدي برروي اين رودخانه بسته شده بود كه با توجه به متن كتيبه مجاور آن، در اوائل عهد صفوي در دوران حسین خان سولاق در اين محل احداث گرديده بود كه امروزه بقاياي بند مذكور در يكي دو قسمت اطراف رودخانه با مصالح سنگ لاشه وآهك به چشم مي خورد.
كتيبه حسين خان سولاق
بردامنه ديواره صخره مشرف به درياچه سد مذكور، كتيبه اي به خط ثلث موزون حاوي نام باني و تاريخ ساخت آن نوشته شده است كه درمطالعات اوليه چنين خوانده شده است:
حاكم ملك حسين خان سولاق ساخت سدي برروي اين ايلاق
هاتــــفي گفت پي تاريخش بسته سدي چون بند سكندر
ويژگي قابل توجه اين اثر تاريخي خط ثلث آن است كه داراي نوعي كاركرد تزئيني و هنري نيز مي باشد. بر اساس متن كتيبه در بند دوم بيت دوم در برگيرنده “ماده تاريخ “ است كه به زمان ساخت كتيبه و سد حسين خان سولاق اشاره شده است كه بر پايه حروف ابجد عدد ۹۹۰ بدست مي آيد.اين تاريخ برحسب هجري قمري محاسبه مي گردد. در خلاصه التواريخ در ضمن وقايع سال ۹۸۶ ه.ق آمده است: " شاه اسماعيل دوم بنا به تقاضاي بساط بيگ بن سرخاب بيگ ،لشگري به سركردگي سولاق حسين تكلو براي سركوبي برادر وي اسكندر كه در قلعه پلنگان اقامت داشت گسيل داشت. پس از رانده شدن سكندر، حكومت اسد آباد، الكاي سنقر و دينور به عهده سولاق حسن محول گشت." «کتیبه آقاجان بلاغی» این روزها به علت قرارگرفتن در فضای باز و بدون حفاظ، دستخوش تغییرات و فرسایش شدید شده و توجه دوستداران میراث فرهنگی را به خود جلب کرده است.
موقعیت مکانی
سد و كتيبه حسين خان سولاق واقع دراراضي روستاي آقاجان بلاغي در ۱۵كيلومتري شمال اسد آباد قرار گرفته است.
منابع:
- فرمانداری اسدآباد
- mehrnews.com
