پل ورسک و سه خط طلا

چکیده: پل ورسک و سه خط طلا

پل وِرِسک از مهم ترین پل ‌های راه ‌آهن سراسری ایران است که در سال ۱۳۱۵ بازگشایی شد و راه ‌آهن سراسری تهران ـ شمال را به هم متصل می ‌کند. نام پل ورسک در کتاب رکورد گینس، در بخش پل ‌های با ارتفاع بیش از ۶۱ متر ثبت شده و هنوز هم پس از هشتاد سال قطارهای مسافری تهران- ساری و تهران- گرگان از روی آن می گذرند. از شگفتی‌ های ساخت این پل عدم استفاده از هیچ سازه فلزی در ساخت آن است. پل ورسک در شمار مهمترین آثار فنی مهندسی راه آهن شمال ایران محسوب می ‌شود و در مهرماه ۱۳۵۶ با شماره ۱۵۳۴ به ثبت ملی رسیده است.

بخشی از راه آهن این مسیر به دلیل شیب تند و سختی مسیر، به صورت سه پله ساخته شده که به سه خط طلا شهرت یافته است.

مشخصات کلی
نام
پل ورسک و سه خط طلا
دوره ساخت
پهلوی اول
معمار
مهندسان اتریشی و آلمانی
ارتفاع
بیش از ۶۱ متر
نوع کاربری
ریل راه آهن
ویژگی خاص
از شاهکارهای معماری که در کتاب رکورد گینس ثبت شده است.
پیشنهادات
بخش های مورد بازدید
پل ورسک، سه خط طلا
بهترین زمان بازدید
بهار
مدت زمان بازدید
نیم روز
نزدیک ترین جاذبه ها
آبشار ورسک
مسیر دسترسی
آدرس
مازندران، سوادکوه، زیرآب، ورسک
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
رستوران
نزدیکترین جاذبه ها و محل اقامت به پل ورسک و سه خط طلا
متن کامل: پل ورسک و سه خط طلا

پل مشهور ورسک به زودی وارد هشتاد و یکمین سالگرد فعالیت خود می‌شود اما شاید خیلی ‌ها در تعطیلات نوروز بی تفاوت از کنار آن عبو کرده ‌اند. این پل که در ارتفاعات روستای ورسک در شهرستان سواد کوه استان مازندران قرار دارد یکی از کهن ‌ترین و درواقع بزرگ ‌ترین پل‌ های راه ‌آهن ایران  است که در ارتفاعی بالغ بر ۱۱۰ متر ساخته شده است. این پل تاریخی در زمان پهلوی اول و در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی، افتتاح شد. پل ورسک از شاهکارهای مهندسی زمان خویش است.

ورسک از جمله پل ‌های استراتژیک ایران است که توسط مهندسان آلمانی و اتریشی با تضمین ۷۰ ساله احداث شد. امروزه پل ورسک علاوه بر اهمیت ویژه در صنعت حمل و نقل، از جاذبه‌ های سیاحتی کشور نیز محسوب می ‌شود. قطارهای مسافری تهران ـ ساری و تهران ـ گرگان بیش از هشتاد سال است که هر روز ۴ بار از روی آن عبور می کنند. قطارهای باری و سوختی نیز از روی آن می ‌گذرند. از شگفتی ‌های ساخت این پل عدم استفاده از هیچ سازه فلزی در ساخت آن است. برای ساخت این پل ابتدا دو پایه بتنی در دو طرف کوه ایجاد شده و به هم متصل گردید، سپس دال قوسی روی آن ساخته شد و بعد از آن نمای آجری روی آن اجرا شد.

اصطلاح سه خط طلای راه‌ آهن شمال نیز مربوط به دره ای در سه کیلومتری بعد از پل ورسک و بعد از روستای ورسک به سمت گدوک در ارتفاعات شرق جاده تهران – شمال می ‌باشد. در زمان حکومت رضاشاه و در اول اردیبهشت سال ۱۳۱۲ که شرکت دانمارکی کامپساکس قرارداد احداث راه ‌آهن شمال - جنوب ایران را امضاء کرد، برخی شرکت ‌های آمریکایی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی در ساخت راه ‌آهن از میان کوه ‌های البرز ناکام مانده بودند. بعد از این تاریخ بهترین مهندسان اروپا به ایران آمده و پس از تهیه عکس هوایی از کوه ‌های البرز متوجه شدند که راه ‌آهن باید از روستای عباس ‌آباد (که بعدها به ورسک تغییر نام داد) عبور کند و قطار پس از عبور از روستای ورسک باید با طی مسافت ده کیلومتر و نیز ۶۰۰ متر صعود، از کوهستان عبور و به سمت تونل گدوک حرکت کند که حرکت در چنین شیب تندی برای قطار غیرممکن بود. پس آنان تصمیم گرفتند مسیر را به شکل سه پله بر روی دامنه کوه اجرا کنند که به سه خط طلا معروف شد. طراحی این خطوط به جهت کم کردن شیب و افزایش ضریب قدرت لوکوموتیوها در نظر گرفته شده بود و برای ایرانیان ارزشی به مراتب بیش از طلا دارد. از این رو به این سه خط راه آهن که بالای یکدیگر قرار دارند به اصطلاح سه خط طلا می گویند.

بعلت احتمال طغیان رودخانه ورسک مهندسان تصمیم گرفتند با احداث تونلی در زیر رودخانه ورسک، قطارها را از طغیان محافظت کنند و سپس با چرخش در مسیر و صعود به میزان صد متر، ترن روی پل راه‌ آهن ورسک قرارگیرد.

دیدن پل ورسک و سه خط طلا نیازمند این است که در کنار جاده پارک کرده و در عین حال مراقب خودرو و کودکان خود باشید. بهترین مکان برای مشاهده و عکسبرداری از پل ورسک و سه خط طلا، جاده فیروزکوه است. شما باید ماشین خود را در جای مناسب پارک کرده و نظاره گر زیبایی و عظمت این اثر زیبا شوید.
در زیر این پل رود خانه ای هست که به آبشاری می رسد. شما می توانید از آن نیز دیدن کرده روزی را در این منطقه سپری کنید.

روستاي ورسک نیز در محدوده کوهستاني استقرار يافته و از سطح دريا 2140 متر ارتفاع دارد. آب و هواي اين روستا، تحت تأثير اقليم کوهستاني، در زمستان‏ ها سرد و در بهار و تابستان معتدل و مطبوع است. دو رودخانه ورسک و گتو در کنار آبادي جريان دارند.


مسیر دسترسی
پل ورسک و سه خط طلا در دره ورسک در روستای ورسک، واقع در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر زیرآب و ۸۵ کیلومتری شهر قائمشهر در محور فیروزکوه و در مسیر راه آهن شمال قرار دارد.
مسیرهای مختلفی برای رسیدن به ورسک و تماشای پل باشکوه ورسک وجود دارد که با توجه به محل حرکت متفاوت خواهد بود. برای رفتن به مازندران می‌ توان سه محور کندوان، فیروزکوه و هراز را انتخاب کرد. اگر گردشگران از تهران عازم سفر به مازندران هستند، بهتر است از محور فیروزکوه به این منطقه سفر کنند. ابتدا به محل تلاقی آزادراه شهید بابایی و جاده‌ دماوند، وارد شوند و پس از حدود ۹ کیلومتر مسافت، به جاجرود رسیده و پس از آن به بومهن و رودهن وارد شده و وارد شهر دماوند شوند. برای رسیدن به دماوند حدود ۴۰ کیلومتر مسافت در پیش دارید. «گیلاوند» نام اصلی دماوند است و برای وارد شدن به آن باید وارد مسیری فرعی شوید. پس از رسیدن به گیلاوند، مسیر شمال را ادامه داده و پس از طی مسیری حدود ۴۰ کیلومتر، وسط صحرایی خشک تک ‌درخت نارونی مشاهده میشود، ۳۶ کیلومتر پس از این تک ‌درخت وارد شهر فیروزکوه شده و با طی فاصله‌ ای حدود ۱۷ کیلومتر به استان زیبا و سرسبز مازندران خواهید رسید.
در این قسمت از راه، با عبور مسافتی حدود ۱۷ کیلومتر از میدان شهرستان فیروزکوه وارد فرعی می ‌شوید که با ادامه دادن آن به یکی از جاذبه ‌های گردشگری طبیعی به نام «چشمه آب گدوک»، خواهید رسید. حدود ۳ کیلومتر پس از چمشه گدوک، به مسیری شیب ‌دار به نام «گردنه گدوک» رسیده و درست در جهت راست مسیر، می ‌توانید «آبشار شورآب»، از دیگر دیدنی‌ های زیبا و خارق‌العاده‌ شمال کشور را مشاهده کنید. دقیقا در قسمت بالای این آبشار، ریل قطار و در آن طرف ریل، روستای «شورآب»، قابل دیدن است. پس از منطقه‌ شورآب و در مسیر گردنه گدوک، در بخش پایین مسیر و در سمت راست و چپ، کوه‌هایی بزرگ و سنگی وجود دارد که بسیار زیبا و تماشایی است.
در دل کوه‌ ها و در سمت راست آنها می ‌توان سه ریل که به صورت موازی با یکدیگر قرار دارند را مشاهده کرد که در فاصله‌ ۱۰۰ متری قرار دارد. این سه ریل موازی، همان سه خط طلای مشهور این منطقه است که برای تماشای آن، این مسیر طی کرده ‌اید. پس از سه خط طلا و عبور از تونل، به ورسک خواهید رسید. مسافران برای تماشای پل مجبور به پیاده شدن از خودرو خواهند بود. بهتر است برای عکسبرداری مواظب خود و کودکانتان باشید.


منابع:
seeiran.ir
kojaro.com

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: