کوه دوشه در جنوب دهکده ای به نام «کافر و مسلمان» واقع در بخش چگنی که هم مرز با منطقه ی کوهدشت قرار دارد و دنباله کوه های «سرسرخن» به حساب می آید. می گویند این کوه مرز میان سرزمین دوشاه بود که هریک از آنها بر بالای این کوه برای خود دژی ساخته بودند.
بخشی از بالای این کوه آهکی با گذشت زمان و فرسایش طبیعی فروریخته و غاری پیدا شده است. با برداشتن سنگ و خاک کف آن نقوشی پیدا شد که بر دیواره سنگی و ناهموار غار نقاشی شده بودند. مجموعه ی این نقوش در واقع سرگذشتی را بیان می کردند. بر زمینه برخی از آنها، نقش های هم زمان با نقوش 12 هزارساله غار میرملاس و به رنگ اخرائی به چشم می خورد سپس پس از هزاره ها این نقاشی ها با رنگ سیاه بر روی آنها کشیده اند.
برای ورود به غار باید از غرب تنگه دوشه به بالای کوه رفت. بلندی سقف تا کف غار در حدود 5متر است. داخل آن به شکل دایره است که انحنای این غار در دره آرش الشتر واقع شده و در گویش محلی به مرسمسا مشهور است. طول غار نزدیک به 70متر، عرض دهانه آن 6متر، پهنای داخل آن 7متر و بلندی دهانه آن 3.70متر است. در کف این غار، تعدادی سنگ چخماق دیده شده است.
این غار در بالای محلی قرار دارد که از آنجا سنگ‌های تراش خورده‌ای را برای ساختمان‌سازی آورده‌اند که نشان می‌دهد، بیشترین سنگ‌های بناها و آثار مهم الشتر یا سنگ قبرها را از این مکان تهیه کرده‌اند.
داخل آن به شکل دایره منظم است که انحنای قسمتی از دیواره‌های آن به‌علت پیش‌آمدگی دیواره کوه به هم پیوسته است. بر دیواره غربی غار به جز نقش‌های یادشده، 2کتیبه‌وجود داشته که یکی به کلی از بین رفته و نیمی از دیگری نیز محو شده است.
در این نگاره‌ها نقوش حیوانات به‌صورت نیمرخ است، فقط برخی از صورت‌های انسانی از روبه‌رو و تمام‌رخ نقاشی شده‌اند. ترسیم‌کردن حیوانات به‌صورت نیمرخ روشی است که در دوره‌های گوناگون نگارگری ایران حفظ شده و حتی اکنون نیز این روش ترسیم حیوانات متداول است. آنچه مسلم است و از این نقوش استنباط می‌شود این است که سابقه دیوارنگاری و نگارگری در ایران حد اقل به دوره نئولیتیک، حجر جدید، یعنی در حدود 4500سال پیش از میلاد می‌رسد.
در دهانه حفره‌هاى انتهایى غار، استخوان‌هاى انسان و حیوان و سفال‌هاى شکسته یافت شده است. غار دوشه یک اثر تاریخى و طبیعى است و جزء میراث ملى ایران در استان لرستان به شمار مى‌آید.
منابع
tebyan.net
irandeserts.com
fa.wikipedia.org
