مسجد جامع بروجرد

آدرس:
استان لرستان، بروجرد، محله دو دانگه
چکیده: مسجد جامع بروجرد

مسجد جامع بروجرد یکی از نخستین مسجدهای ساخته شده در ایران است که در قرن دوم تا سوم هجری در شهر بروجرد بنا نهاده شده است. این مسجد در دل یکی از محله‌های تاریخی شهر به نام «دو دانگه» واقع شده و به لحاظ معماری و قدمت، از بناهای خاص استان لرستان و شهر بروجرد است. معماری مسجد جامع بروجرد یکی از شاهکارهای تاریخ معماری ایران می‌باشد که هم ویژگی های معماری اسلامی و هم معماری باستانی ایران (ساسانیان) را در خود جای داده است.

مشخصات کلی
نام
مسجد جامع بروجرد
قدمت
قرن دوم تا سوم هجری
بازسازی
دوره‌هاي سلجوقي، صفوي و قاجار و در سالهای اخیر
پیشنهادات
نزدیکترین جاذبه های گردشگری
بازار بروجرد
مسیر دسترسی
آدرس
استان لرستان، بروجرد، محله دو دانگه
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
اقامتگاه
رستوران
بوفه
پوشش شبکه
نزدیکترین جاذبه ها و محل اقامت به مسجد جامع بروجرد
متن کامل: مسجد جامع بروجرد

مسجد جامع بروجرد که به مسجد جمعه (با گويش بروجردي مچد جمه mached jomma ) نيز شناخته مي‌شود، مسجدي تاريخي و از بناهاي معماري سرشناس در شهر بروجرد است. مسجد جامع بروجرد يکي از نخستين مسجدهاي ساخته شده در ايران است که در قرن دوم تا سوم هجري در شهر بروجرد بنا نهاده شده است. اين مسجد زيبا در دل يکي از محله‌هاي تاريخي شهر نام دو دانگه واقع شده و به لحاظ معماري و قدمت، از بناهاي منحصر به فرد استان لرستان و شهر بروجرد است
مسجد جامع بروجرد در اصل بر روي يک آتشکده بنا نهاده شده است. عرب ها در حمله به ايران آتشکده‌هاي زيادي را تبديل به مسجد کردند که مسجد جامع بروجرد نيز نمونه‌اي از همين دست است. بين سال‌هاي ( 150 الي 226 ) قمري که و در زمان حکومت ابودلف بر غرب ايران، بناي مسجد جامع بروجرد با حضور وزير وي با نام حمويه يا حموله آغاز شد. شبستان شمالي مسجد نيز اندکي ديرتر و در قرن چهارم ساخته شد. با توجه به تاريخ طولاني (دوازده قرن) اين مسجد، آسيب‌هاي متعددي بر آن وارد شده و بارها مورد بازسازي قرار گرفته است. شواهد و کتيبه‌هاي گوناگون، از بازسازي مسجد در دوره‌هاي سلجوقي، صفوي و قاجار خبر مي‌دهند. محوطه سازي مسجد در قرون چهار و پنج هجري و نيز الحاقات و تعميرات آن بر طبق کتيبه‌هاي موجود، در سال‌هاي 1022، 1069، 1092 ، 1209 قمري صورت گرفته است
معماري مسجد جامع بروجرد بسيار منحصر بفرد و يکي از شاهکارهاي تاريخي معماري ايران مي‌باشد که هم ويژگي هاي معماري اسلامي و هم معماري باستاني ايران (ساسانيان) را در خود جاي داده است. بخش قديمي تر بنا، گنبدخانه آن است که در ضلع جنوبي قرار گرفته است و به اعتقاد مردم محلي و نيز بر اساس شواهد معماري، پيش از تبديل اين بنا به مسجد، آتشکده‌اي بزرگ بوده است. معماري اين بخش، مشابه چارطاق هاي دوران ساساني است . مسجد داراي دو درب غربي و شرقي است که به صورت غير مستقيم به صحن اصلي باز مي‌شوند. در جنوب صحن، گنبد و ايوان اصلي مسجد که قديمي ترين بخش آن است قرار دارد و در ضلع شمالي نيز شبستان مسجد با ارتفاعي کمتر از ساير بخش‌ها قرار گرفته که در تابستانها فضاي خنکي را ايجاد مي‌کند. ايوان جنوبي داراي دو گلدسته است که بعدها به مجموعه افزوده شده است.
بناي‎ اوليه‎‎ اين‎ مسجد به صورت‎ مجموعه‌اي‎ شامل‎ مسجد، حمام‎، آب‎ انبار، ساختمان‎‎ غـريب‎ خانه‎، ميدان و ساير متعلقات‎ بوده‎‎‎ که امروزه بعضي‎ از اين‎ آثار از بين‎ رفته‎ است‎. بناي‎ مسجد جامع‎ از نظر شکل‎ از نوع مساجد تک ايواني اسـت‎ کـه‎ داراي‎ دو در ورودي‎‎ در قسمت‎‎‌هاي شرقي‎‎ و غربي است. بنا شامل‎ يک‎ حياط مرکزي،‎ ايوان‎، فضاي‎‎ گنبدخانه‎ و شبستانهاي اطراف‎ آن‎ و يک‎ شبستان‎ وسيع‎ زمستاني‎ در طرف‎ شمال‎ حياط مرکزي است. بنابر شواهد موجود، صفويان، زنديان و قاجارها تعميرات بنيادي در مسجد انجام داده‌اند و بخش‌هايي به آن افزوده‌.اند. يکي از ديدني‌هاي اصلي اين مسجد منبر چوبي نه پله آن است و حکاکي روي آن، تاريخ هزار و شصت و هشت هجري قمري را نشان مي‌دهد. سازنده آن، يارمحمد نجار بوده است. در بين اهالي بروجرد شايع است که امام حسن مجتبي دومين امام شيعيان سفري به بروجرد داشته و بر بالاي اين منبر سخنراني کرده است که با توجه به تاريخ ساخت منبر و نبودن اطلاعات کافي، امري نادرست مي‌نمايد.

مسجد جامع بروجرد در جريان بمباران هواپيماهاي عراقي در خلال جنگ ايران و عراق خسارات شديدي ديد و بخش‌هايي از شبستان شمالي آن ويران شد. همچنين زمين لرزه‌هاي متعدد و بارندگي‌هاي شديد، آسيب‌هاي جدي بر آن وارد آورده است. آخرين بار در اثر زمين لرزه سال 1385 موجب فرو ريختن گلدسته‌ها و آسيب ديدن پنجاه درصدي مسجد شد.که دوباره مورد مرمت قرار گرفت.
 




منابع
شهرداری بروجرد
borujerdbaztab.ir
tishineh.com

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: