گنبد نمکی قم

از جاذبه های ژئوتوریسمی ایران گنبد های نمکی است. این گنبدهای نمکی، حاصل چین خوردگی های زمین شناختی هستند که از فشار دائمی به لایه های نمک شکل گرفته اند.

یکی از بزرگترین و زیباترین گنبدهای نمکی ایران، گنبد نمکی طغرود قم است. این گنبد نمکی بزرگ که از سمت شمال تا ۳ کیلومتر گسترش یافته است، تنها گنبد نمکی متقارن جهان شناخته شده است و تقریباً دایره ای شکل می باشد. اشکال مختلف، زیبا و منحصر به فرد کوه نمک از جاذبه های توریستی این منطقه می باشد.

دریاچه کوچکی که اطراف آن را کوه ها و صخره ها فرا گرفته است زیبایی این منطه را دوچندان کرده است. این دریاچه در نیمه دوم سال به دلیل حجم بالای تبخیر آب تبدیل به لایه ای قطور از نمک می شود که قطر نمک بسته شده بر روی این دریاچه به ارتفاع نیم متر نیز می رسد.

زمین شناسان و متخصصان، قدمت این گنبد نمکی را شصت میلیون سال تخمین زده اند. گنبد نمکی طغرود پیش از این دارای یک معدن نمک بود که نمک آن به دلیل غلظت کم، مصارف صنعتی و غیر خوراکی داشت ولی به دلیل برداشت های غیر اصولی و گاهی اوقات غیر قانونی از قسمت های مفید گنبد در ۱۰ سال گذشته، باعث تولید باطله های معدنی زیادی نظیر مارن قرمز، لایه های گچ و نمک مارن شده و ریزش این باطله ها، سبب تعطیلی معدن شد. چند سالی است که به پیشنهاد خود سازمان صنایع و معادن قم، طرح تغییر کاربری این معدن به جاذبه توریستی ارائه گردیده است.

لایه نمک در این گنبد، یکپارچه بوده و ضخامت آن از ۵ تا ۱۸ متر متغیر می باشد. علاوه بر این، در این گنبد، سنگ های بزرگ آندزیتی و گچی نیز مشاهده می شود. این گنبد نمکی که در منطقه گرمسیری قرار گرفته، به دلیل گرمای زیاد، آبهای حاصل از بارندگی های فصلی، تبخیر شده و نمک ها به شکل بلورهای تیغه ای و کنگره ای، مناظر زیبایی را پدید می آورند.

نمک های این گنبد دارای رنگ های متنوعی مثل سفید، قرمز، کرم قهوه ای، بنفش و ابری هستند که چشم هر بیننده ای را خیره می کنند. رنگ بندی های منطقه به گونه ای است که در اولین نگاه، سیاره سرخ رنگ مریخ در ذهن تداعی می شود. از این پتانسیل ها می توان  در جهت شناخت سرزمین های مختلف از نظر زمین شناسی استفاده کرد.

دریاچه موجود در وسط این گنبد به گونه ای است که می توان داخل آن رفت، چرا که سطح آن به وسیله نمک سفت شده است. آب این دریاچه شور و بسیار زلال است. در میان دریاچه نقطه سیاه رنگی دیده می شود که یک گودال عمیق می باشد و بهتر است زیاد به آن نزدیک نشوید و نکته دیگر اینکه حتماً با کفش یا دمپایی وارد آب شوید تا احیاناً دچار بُریدگی کف پا توسط نمک های کف دریاچه نشوید. این آب خاصیت درمانی دارد لذا حتماً در این دریاچه آب تنی کنید تا آب شور با بدنتان تماس داشته باشد. آب آشامیدنی نیز با خود به همراه داشته باشید.

ایجاد امکانات گردشگری در منطقه گنبد نمکی قم
معرفی گنبد نمکی قم به عنوان یک پدیده زمین شناسی و بررسی قسمت های مختلف این شاهکار هنری طبیعت که همراه با ارائه شگفتی های کم نظیر این پدیده است، به یقین هر بیننده ای را مجذوب می کند.
ایجاد هتل های نمکی، مرکز نمک درمانی، مرکز تفریحی رفاهی در این منطقه مورد توجه قرار گرفته است. در خصوص ایجاد حمام نمک در این منطقه نیز مقدمات لازم انجام شده است.
گنبد نمكي قم علاوه بر ارزش گردشگري از جاذبه ‌هاي علمي نيز برخوردار است که با توجه به موقعيت زمين شناسي داراي چندين پديده جاذب زمين شناسي و مستعد گردشگري زمين شناسي نیز مي ‌باشد.

جاذبه های منطقه
کاروانسرای کوه نمک که مربوط به دوره سلجوقی است، در شهرستان قم، بخش جعفرآباد، کیلومتر ۱۵ جاده جعفریه واقع شده است. این اثر درتاریخ ۲۳ بهمن ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۷۷۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پلان این کاروانسرا از نوع چهار ایوانی است و اضلاع این کاروانسرای مربع، حدود ۶۰ متر است؛ در میان هر یک از اضلاع، ایوانی با یک فرو رفتگی محراب قرار دارد که حجره های کوچک در کنار آن است؛ همچنین مصالح اصلی ساختمانی در دیواره ها، سنگ و در پوشش سقف آجری می باشد.

مسیر دسترسی
قم، بطرف شهر جعفریه، پشت مجتمع صنعتی دام شهر، راه دسترسی دو کیلومتر قبل از دامشهر (اول جاده خاکي تابلوی کوچکی دیده می شود که به طرف سايت پروازي پالاگلايدر اشاره دارد. جاده خاکي و نسبتا خوب است و بعد از گذر از زمينهاي نمکي کم کم به کوه يا گنبد نمکي نزديک می شوید با جاده اي پيچدار به سمت بالاي کوه. بعد از اولين پيچ تند کوه  ماشين را کنار جاده پارک کرده و به بالاي تپه بروید که ناگهان با صحنه اي زيبا و مريخي مواجه خواهید شد.

برای مشاهده نقشه بر روی گوگل مپ در گوشی و یا کامپیوتر خود  اینجا  کلیک کنید.

منابع:
asriran.com
fa.wikipedia.org
hamgardi.com
isna.ir
my-itinerary.loxblog.com
tourcalm.com